Nieuwsbrief oktoBER 2022
Onze Nieuwsbrief maandelijks versturen lukt weer ondanks dat het gewoon druk is. Er is veel belangstelling. Er speelt veel in de wereld, veel dat met klimaat, voedselzekerheid en voedselkwaliteit te maken heeft en dus naar o.a. Permacultuur wijst. Met de bescheiden middelen die we hebben en een portie doorzettingsvermogen proberen we de impact van de huidige voedselcrises te beteugelen en stimuleren we haalbare en schaalbare oplossingen.
|
|
|---|
|
TEN GELEIDE
Wat de grote bewegingen rondom het stikstof probleem ook moge brengen, essentieel is dat we de duurzame, verantwoorde alternatieven blijven ontwikkelen en zoveel mogelijk in werking hebben voor als het echt nodig is. Permacultuur en regeneratieve landbouw vervullen een sleutelrol in de voedseltransitie.
BOEKEN
Het aantal Nederlandstalige boeken over permacultuur en verwante gebieden groeit
- Permacultuurboeken
|
|
|---|
Hallo B A D ,
Bodem herstellen in plaats van uitputten.
Het is woensdag 5 oktober als ik dit schrijf. Vanmiddag heeft Johan Remkes zijn rapport over het stikstof beleid gepresenteerd. Ik heb het niet gevolgd, alleen er wat van op het journaal gezien. Ook de reacties erop, die het journaal liet zien. Begin van een doorbraak, vroeg ik me af. Nu zo af en toe ook andere, meer duurzame land- en tuinbouw benaderingen doorsijpelen in de media en dan niet alleen in BinnensteBuiten (hoeveel oud-cursisten hebben we daar niet al voorbij zien komen?) blijf ik toch wat vertrouwen houden in een goede afloop. Wat ik op duid is het spanningsveld van het instortende mondiale voedselsysteem aan de ene kant en de groei van de -ik noem het nog maar even zo- de alternatieve landbouw. Komt het op tijd, is het voldoende?
Ik denk dat we best nog wel een zeer spannende tijd tegemoet gaan of eigenlijk al midden in zitten.
Nog wat hoopvoller werd ik gestemd door een deel van de uitzending van EenVandaag meteen na het journaal.
Eigenlijk raakte het me diep.
Ergens in de mid-zeventiger jaren van de vorige eeuw begon ik een heel klein beetje het belang van gezonde voeding (natuurvoeding was toen de algemene term) te begrijpen. Het was een enkel zinnetje van Arnold de Vries Robbé van De Kleine Aarde dat me trof en dat sindsdien zo af en toe (bijna maandelijks) opeens in me omhoog popt. Ik weet de juiste zin allang niet meer maar het trof me, het raakte me, en ik begreep -al begreep ik de zin zelf niet of ik pakte de betekenis niet- dat hier een voor mij belangrijke aanwijzing inzat. Het ging over dat er na de oorlog iets essentieels veranderd was toen leefgoed (ons eten) economisch goed was geworden. Het artikel waar de zin in voorkwam heette geloof ik 'Meer voedsel, meer honger'.
Als ik nu terugkijk op meer dan vijftig jaar meelopen in dit wereldje, denk ik: Arnold was een vooruitziend man.
Maar terug naar EenVandaag. Er komt verderop een link naar meer tekst en een video waarin één van die prachtige nieuwe projecten, die laten zien dat het anders kan en moet, in het programma hun verhaal mochten doen. En behalve een of twee denigrerende opmerkingen van de presentator (in de voice-over) werd het met voldoende respect behandeld.
Eindelijk, eindelijk wordt het serieus genomen, eindelijk gaat het doorbreken, eindelijk gaan we een kans maken.
De bijdrage in de rapportage van Paul Hawken is een nuttige aanvulling op het bemoedigende verhaal, maar laat bij mij wat alarmbellen rinkelen. De grote voedselbedrijven hebben deze ontwikkelingen ook in het vizier en dat kan een gevaar zijn voor kwaliteit en zelfstandigheid. Deze voor ons voedsel producerende bedrijven en bedrijfjes behoren aan de gemeenschap en niet aan de multinationals.
Maar geniet u ondertussen van wat aangekondigd wordt als 'Geen hobbyproject'
CURSUSSEN en JAAROPLEIDINGEN
Wil je wat meer inzicht in hoe je je voedsel kunt verbouwen in samenwerking met de natuur en lerend van de natuur, dan zijn daar onze cursussen, opleidingen en workshops voor bedoeld. Het aanbod Jaaropleidngen voor het najaar is al volgeboekt, maar we doen ons best om alle serieuze belangstellenden een plek te geven in een nieuwe cursus m.i.v. januari.
Verdiepen kan ook. Voor wie al even met Permacultuur bezig is zijn de workshops over snoeien en enten vaak een nuttige of welkome aanvulling.
Een nieuw thema is opgenomen over de relatie Kruidengeneeswijzen voor mensen en voor planten. En vergeet De Eetbare Watertuin niet. Water wordt steeds belangrijker en een vijver(tje) met ook eetbare waterplanten kan veel doen in droge perioden.
Voor wie al een Jaaropleiding bij Taco gevolgd heeft is er nu de Vervolgopleiding.
|
|
|---|
|
Menno Swaak
Permacultuurcentrum Den Haag
|
|
|---|
 Permacultuur VERVOLG opleiding
9 dagen vanaf 14 oktober - met Taco Blom en gastdocent
Deze Vervolgopleiding is bedoeld voor wie al een Jaaropleiding met Taco Blom afgerond heeft of voor wie aantoonbaar over voldoende kennis en ervaring beschikt.
Opbouw:
- inleiding/stukje herhaling
- planning, financiën
- snoei, enten, stekken, vermeerderen, leifruit
- voedselbosrand op zand, klei en veen
- rekening houden met regelgeving in planning en tekening
- plantengemeenschappen
- bedrijf opstarten
- gemeenschap / samenleving
Het kan zijn dat we om praktische redenen (reistijd en kosten) een aantal keren kiezen voor lesblokken van twee aaneengesloten dagen.
Locaties: Het zal plaatsvinden op verschillende locaties waaronder Eetbaar Park in Den Haag en Heerdeberg in Cadier en Keer.
Deze vervolg opleiding is nog in ontwikkeling en bovenstaande gegevens zijn nog onder voorbehoud.
| |
|
|---|
 ZELF compostEREN:
composthoop, compostvat en wormENcompostbak
zaterdag 15 oktober - workshop met Menno Swaak
Het Nieuwe Goud wordt het wel genoemd: het 'afval' uit onze tuinen en keukens. Waarom zou je elke dag je keukenresten afvoeren en elk jaar je tuinresten om dan elk jaar weer nieuwe compost aan te voeren. Zorg voor een kringloop dicht bij huis en creëer hoogwaardige compost.
Daarmee kan je de bodem van je (moes)tuin, balkonbakken en kamerplanten verrijken.
| |
|
|---|
Voedselbosrand, ook in kleinere tuinen
cursus van 3 zaterdagen + 1 zondag
vanaf 22 oktober met Taco Blom
Een groot voordeel van tuinen waarin net als in de natuur vooral vaste planten groeien is dat ze op termijn veel minder onderhoud vragen dan tuinen gedomineerd door eenjarigen. Voedsel produceren en biodiversiteit kunnen goed samengaan. In de natuur vind je de meeste biodiversiteit in bosranden en aan oevers. Zo'n bosrand kun je oprekken tot een hele tuin: een stadstuin, een tuinderij of een groter voedselbos met hogere en lagere planten.en lokale economie zijn onderwerpen die behandeld worden met oog voor theorie en praktijk.
| | |
|
|---|
DE EETBARE WATERTUIN
zondag 23 oktober 10.00-17.00u.
zaterdag 26 november 19.00-21.30u.
workshop met Taco Blom
In deze workshop van een hele dag en een avond enkele weken later gaan we uitgebreid in op de mogelijkheden en hoe je het moet aanpakken. Heb je plek voor minimaal 6m2 voor water, maar een groter stuk biedt meer mogelijkheden, dan kan je ermee beginnen. We behandelen het ontwerp, de aanleg, substraat voor de bodem, beplanting, gezondheidsaspecten, zuiverende werking, beheer en onderhoud. urs2021Q4
| |
|
|---|
Mensen Geneeswijzen | Planten Geneeswijzen
woensdag 9 november - met Taco Blom
In deze workshop gaan we in op hoe je door middel van kruidengeneeswijzen voor de mens ook plantenziektes in je tuin kunt voorkomen.
Als je de externe factoren, zoals bodem, plant en plaats, goed hebt kun je een ziektevrij systeem maken door te werken met kruidengeneeswijzen voor de mens.
In deze workshop leer je hoe je hier naar moet kijken en zoeken.
Enige plantenkennis en affiniteit met de permacultuur-visie is aanbevolen.
| | |
|
|---|
Van snoeien naar niet meer snoeien
vrijdag 11 november 10.00-17.00u.
workshop met Taco Blom
Hoe snoei je zodat je OP termijn kunt stoppen met snoeien.
Het snoeien van onze fruitbomen is niet altijd ideaal. Een fruitboom is op zijn best als die op een natuurlijke wijze kan groeien. Snoeien volgens de boeken leidt meestal tot de noodzaak te blijven snoeien. En je bent ook niet altijd blij met de bijwerkingen.
Met snoeien wordt veel verstoord zoals het hormoonhuishouden van je boom? Hoe herstel je dat?. urs2021Q4
| |
|
|---|
Enten en Vermeerderen van KLEINFRUIT
vrijdag 9 december - workshop met Taco Blom
Noten gaan een steeds belangrijkere plaats in nemen in ons voedselsysteem. Als we in de toekomst willen of moeten minderen met monoculturen in de landbouw omdat dat kwetsbare en onvolwaardige systemen zijn, zullen we ons dieet anders moeten samenstellen. Noten zullen daar een belangrijke rol in kunnen spelen. Net zoals bij fruit deze gewassen niet zomaar tot veel (en makkelijk te oogsten) productie zullen komen, worden selecties gemaakt met de juiste onderstammen voor de plek waar we deze bomen en struiken willen hebben en de gewenste rassen daarop geënt die ons aan de gewenste oogst zullen helpen.
Deze workshop is zowel theoretisch als praktisch: je gaat je eigen ent maken, die je ook mee naar huis mag nemen voor in je eigen tuin of voedselbos of een leuk cadeau voor een ander.
| |
|
|---|
Permacultuur Jaaropleiding 2023
12 vrijdagen m.i.v. 20 januari - met Taco Blom
In 2022 zijn we vier Permacultuur Jaaropleidingen gestart terwijl er ook nog cursussen liepen die in 2021 gestart zijn.
Deze nieuw te starten cursus is op dit moment nog helemaal voorin het voorbereidende stadium.
Op dit moment vernemen we graag of er belangstelling is voor deze opleiding.
Vul in dat geval het formulier in. Het gaat nog niet om definitieve aanmeldingen. Het is dus vrijblijvend..
| | |
|
|---|
NIEUWTJES en ONTWIKKELINGEN
Zo af en toe de nieuwtjes, de ontwikkelingen dus, delen met jullie geinteresseerden, is wat we graag doen. Kort samengevat: een rapportage op EenVandaag en de Kruiwagenmars in/naar Den Haag, en de tuindagen op Eetbaar Park Zuiderpark
|
|
|---|
Bodem herstellen in plaats van uitputten
EenVandaag 5 oktober 2022 -
Na de presentatie van Johan Remkes's rapport over het stikstofbeleid, gaf EenVandaag op de volgende manier aandacht aan een Regeneratief tuinbouw project, een methode die dicht bij Permacultuur ligt. Ze overlappen en vullen elkaar aan.
Bodem herstellen in plaats van uitputten, dat is regeneratief boeren waar Anne van leeft: 'Geen hobbyproject'
| |
|
|---|
sLALOM - een korte introductie video
Zoals gepresenteerd op de afsluiitingsavond jongsleden 23 september van de Permaculotuur Jaaropleiding 2021-2022
| |
|
|---|
|
Bio Bloembollen
Dit najaar bieden we ook bloembollen te koop aan: 5 verschillende zakjes met elk een leuke kollektie.
· Wildtulpen-Kollektion
· Zierliche-Zierlauch-Kollektion
· Mini-Narzissen-Kollektion
· Krokus-Kollektion
· Bienen-Balkon Kollektion
Vanaf wanneer we ze in voorraad zullen hebben weten we nog nieet. Ze kunnen de grond in van oktober tot half december. De bloeitijd hangt van de soort af. De eerste beginnen in maart, de meeste bloeien in april en mei, een enkele nog tot in juni.
|
|
|---|
 Tuindagen - meewerken en leren
Wie de afgelopen tijd af en toe de Eetbaar Park tuinen heeft bezocht, zal het niet ontgaan zijn: de staat van onderhoud op Eetbaar Park II is echt goed en die op Eetbaar Park 1 wordt snel beter. Enthousiaste vrijwilligers met soms veel soms wat minder ervaring zorgen daarvoor.
Wil je graag ook wat extra ervaring opdoen of gewoon goed bezig zijn voor een paar uurtjes (of meer) per week, wees welkom. Bekijk het overzicht met vaste en extra tuinwerkdagen
| |
|
|---|
DE PERMACULTUUR BOEKEN COLLECTIE |
|
|---|
De Permacultuur Boeken Collectie |
|
|---|
Hieronder een greep uit de de uitgebreide voorraad Engelse en Nederlandse boeken op het terrein van Permacultuur, Voedselbossen, Herstellende Landbouw, Natuurlijk Moestuinieren, ecologisch leven, bouwen en wonen, en wildplukken. Enkele nieuwe boeke krijgen wat extra aandacht:
| |
|
|---|
Boeken die door bijvoorbeeld onze cursisten gewaardeerd worden zijn:
Tuin Smakelijk- Vera Greutink
Permacultuur voor de Moestuin - Christopher Shein
Combineren in de Natuurlijke Moestuin - Frank Anrijs
Permacultuur - van Appelboom tot Zeekool - Linder van den Heerik
Een kleine eetbare tuin met vaste planten - Madelon Oostwoud
Voedselbos - Madelon Oostwoud
Voedselbosrand - Madelon Oostwoud
Praktisch Handboek Voedselbossen - Martin Crawford
Het Bodemvoedselweb - Jeff Lowenfels
Verweven Leven - Merlin Sheldrake
Dankzij de microben - Marc-André Selosse
Onkruid herkennen - Henk Glas
Eetbare wilde planten, 200 soorten - Steffen Guido Fleischhauer
Inheemse bomen en struiken in Nederland en Vlaanderen - Bert Maes
Groot Handboek Geneeskrachtige Planten - Geert Verhelst
Bodem onder het landschap - Jan Bokhorst
Holzer's Permacultuur - Sepp Holzer
Permacultuur in je persoonlijke en sociale leven - Looby Macnamara
|
|
|---|
DE PERMACULTUUR BOEKEN COLLECTIE |
|
|---|
Zelf eetbare paddenstoelen kweken
Paddenstoelen zijn een rijke aanvulling op je bord. Ze barsten van de voedingsstoffen en hebben een eigen unieke smaak. Nu kun je ze ook zelf gaan kweken. Op boomstammetjes, koffiedik, houtsubstraat of stro. Er zijn vele manieren waarop je deze schimmelvrienden de kop op kunt laten steken.
Dit boek laat je van 16 lekkere, eetbare paddenstoelen zien hoe je ze het best kunt kweken. Je zult zien dat dat op verschillende voedingsbodems kan en in diverse omgevingen. In het klein op de vensterbank, of groots aangepakt in een schuur of kelder. En alles wat daar tussenin ligt.
| | |
|
|
|---|
| |
De eeTbaRE sIeRtuIN
Lekkere planten mogen ook mooi zijn! En mooie planten kunnen ook lekker zijn! Dit is een compleet nieuwe gids die meer dan 1.000 eetbare en vooral ook decoratieve planten beschrijft. Met de juiste plantenkeuze kun je genieten van een mooie, eetbare tuin en verdwijnen de traditionele grenzen tussen ‘boomgaard’, ‘moestuin’ en ‘siertuin’. Je hoeft geen compleet voedselbos aan te leggen voor een pluktuin waar het leven goed is en waarin bijna het hele jaar te oogsten valt. De auteurs vertellen hoe de planten worden gekweekt en verzorgd en geven veel culinaire tips.
| | |
|
|---|
Ecologische tuin, van aanleg tot beheer
Margrieten groeien in grasrijke bermen en klimop in het bos. In de natuur zie je nooit het omgekeerde. Hoe dat komt? Vegetaties hebben hun eigen logica. Inzicht in deze fascinerende processen vormt de basis voor een ecologische tuin. Een tuin die voedsel biedt aan mens en dier, schuilplaatsen aan dieren, waar planten voorrang krijgen op verharding en waar een beplanting in lagen het regenwater vasthoudt en langzaam in de bodem laat infiltreren. Als je je tuin zo inricht is het resultaat een biodiverse tuin. Ook hoveniers en natuurbeheerders zullen in dit boek een schat aan informatie vinden.
| | |
| |
|---|
| |
Regenerative Soil - 2nd Edition: The Science and Solutions
Regenerative Soil is considered by experts to be the most comprehensive and readable book on soil available for gardeners and farmers alike!!
Regenerative Soil - The Science & Solutions covers soil management, remediation, generation, and the science from the biological, chemistry, and biochemistry perspectives and all connected to the natural farming methods, so we can see and calculate those methods for and at scale in all climates and situations from gardening to farming to large-scale remediation.
| | |
|
|---|
Een vlecht van heilig gras
Hoe de natuur, wetenschap en tradionele kennis ons leren respectovol met de aarde om te gaan.
In ‘Een vlecht van heilig gras’ toont Robin Wall Kimmerer ons de waarde van de natuur en hoe we moeten inzetten op duurzaamheid om deze te beschermen. Met haar wetenschappelijke kennis van de natuur, de legendes van haar inheems-Amerikaanse voorouders en persoonlijke inzichten toont ze hoe we liefdevoller met de planeet om kunnen gaan.
Kimmerer weet op poëtische wijze uit te leggen hoe we de geschenken van de aarde met respect en dankbaarheid moeten ontvangen en weg moeten van de cultuur van alsmaar nemen. ‘Een vlecht van heilig gras’ verandert blijvend je kijk op de natuur en je relatie met onze planeet.
| | |
| |
|---|
|
Wildpluk Compendium
Volledig naslagwerk van de (on)eetbaarheid van alle planten in onze natuur
Dit standaardwerk voor de wildplukker biedt een ENCYCLOPEDISCH OVERZICHT van de (on)eetbaarheid van alle in onze natuur groeiende planten. De therapeutische kant van de planten wordt ook belicht. Tegelijk is het een KOOKBOEK om culinair mee aan de slag te gaan.
Wie graag tuiniert vindt in dit boek een schat aan inheemse planten die graag samenwerken met onze fauna. Of je nu een kleine stadstuin hebt, pioniert met een VOEDSELBOS of misschien zelfs met een eetbaar landschap, plant dan in plaats van exoten eens lage landen natuur!
Je kunt het Wildpluk Compendium gebruiken als naslagwerk om doelgericht informatie op te zoeken, maar de schrijfstijl nodigt ook uit om het van A-Z als een leesboek ter hand te nemen.
| | |
|
|---|
Understanding Roots
Discover How to Make Your Garden Flourish
Understanding Roots uncovers one of the greatest mysteries underground-the secret lives and magical workings of the roots that move and grow invisibly beneath our feet.
Roots, it seems, do more than just keep a plant from falling over: they gather water and nutrients, exude wondrous elixirs to create good soil, make friends with microbes and fungi, communicate with other roots, and adapt themselves to all manner of soils, winds, and climates, nourishing and sustaining our gardens, lawns, and woodlands.
| | |
|
|
|---|
|
Veldgids Nederlandse flora
Wilde planten herkennen & determineren
Met deze geïllustreerde flora van Nederland breng je meer dan 2000 Nederlandse plantensoorten - zonder al te veel voorkennis - snel en makkelijk op naam. De focus ligt op waarneembare veldkenmerken wat ideaal is voor beginners. Gevorderden vinden de verschillen tussen soorten in één oogopslag terug. Dat is vooral handig in het veld. De determinatiesleutels zijn - vergeleken met andere flora's - compact en overzichtelijk. Steeds is duidelijk zichtbaar wat onderscheidende en wat aanvullende kenmerken zijn. Ook is er gebruik gemaakt van duidelijk waarneembare, bij voorkeur vegetatieve kenmerken. Dit is handig voor beginners. Iedereen leert snel met deze flora werken en ook ‘moeilijke’ groepen blijken toegankelijk.
| | |
|
|---|
Edible Water Gardens: Growing Water Plants for Food and Profit
Reprinted 2022
This book is the first complete guide to what is known of the uses, cultivation and worldwide availability of edible and other commercially important aquatic plants other than seaweeds, which already have an extensive literature of their own. Whether you are a backyard grower or a botanist, a student of horticulture, or of aquaculture, or of agriculture, you will find many ways to make use of the rich lode of information brought together in this book.
Edible Water Gardens is the first complete guide to growing and using edible wetland plants.
| | |
| |
|---|
| |
Wüste oder Paradies
In "Wüste oder Paradies" widmet er sich dem brisanten Thema der zunehmenden Umweltkatastrophen, verursacht durch Fehler in der Land- und Forstwirtschaft. Auswege zeigt der Praxisteil. Sepp Holzer hat revolutionäre neue Wege für die heimische Landwirtschaft aufgezeigt, indem er eigentlich Selbstverständliches machte: Die Natur beobachten, daraus Schlüsse ziehen und danach handeln. Mittlerweile ist der "Agrar-Rebell" ein international gefragter Experte geworden und hilft von Russland über Schottland, Spanien und Portugal bis hin nach Südamerika bei der Renaturierung von Landschaften und beim Aufbau alternativer Möglichkeiten der Selbstversorgung im städtischen Raum.
| | |
|
|---|
Gardening with Less Water
Are you facing drought or water shortages? Gardening with Less Water offers simple, inexpensive, low-tech techniques for watering your garden much more efficiently - using up to 90% less water for the same results. With illustrated step-by-step instructions, David Bainbridge shows you how to install buried clay pots and pipes, wicking systems, and other porous containers that deliver water directly to a plant's roots with no or minimal evaporation. These systems are available at hardware stores and garden centres; are easy to set up and use; and work for garden beds, container gardens, and trees.
| | |
| |
|---|
| |
Naar een duurzame landbouw in 2040
Is de landbouw in Nederland zo efficiënt, productief en renderend als aangenomen wordt? Zal de Nederlandse landbouw ook in de toekomst als landbouwexporteur wereldspeler kunnen blijven?
Op basis van uitvoerig en gedegen onderzoek brengt Meino Smit in kaart met welke inzet van land, energie en grondstoffen de landbouw in Nederland functioneert. Daaruit wordt onontkoombaar duidelijk dat het huidige landbouwsysteem onhoudbaar is: het is tijd voor een grondige herbezinning op de toekomst van de landbouw!
| | |
|
|---|
Duurzame landbouw en de vrije markt
Prijs, merkbeleving en impact per hectare
Hoewel we als maatschappij steeds meer overtuigd raken dat duurzame agrarische producten belangrijk zijn voor een duurzame toekomst, blijft het marktaandeel van de biologische landbouw nog steeds achter. De consument in de vrije markt blijkt vooralsnog niet te zorgen voor een ommekeer. Erwin van Woudenberg onderzoekt de barrières in de markt en hoe deze overwonnen kunnen worden.
.
| | |
| |
|---|
Boeken die een aanvulling zijn op Permacultuur of een vernieuwende kijk op natuur en landbouw bieden:
Tamme Kastanje (Castanea spec.) voor vruchten, hout en bijproducten - mogelijkheden en belangrijke aandachtpunten - Anne Ooserbaan
De Heilige Natuur, niet-westerse stemmen over dier, mens en klimaat - Pim Martens
Heg - Een behaagelijk landschap voor mens en natuur
De tuinjungle - Tuinieren om de wereld te redden
Duurzaam handboek voor de luie tuinier - In 10 stappen meer natuur in je tuin of op je balkon - Olthuis
Deze boeken zijn te koop op onze website (www.permaculuurboeken.nl) en in de boekenhoek in het paviljoen op Eetbaar Park.
Koop uw boeken bij ons of bij de lokale boekhandel.
|
|
|---|
Permacultuurcentrum Den Haag / Permcultuur Nu!
www.permacultuur.nu info@permacultuur.nu 06-26130464
postadres:
Groot Hertoginnelaan 249, 2517 ET Den Haag
bezoekadres (na afspraak):
Eetbaar Park, ingang Vreeswijkstraat. |
|
De Permacultuur Boeken Collectie
webwinkel voor boeken (Engels en Nederlands) over Permacultuur, Voedselbossen en Transitie beweging
www.permacultuurboeken.nl -
winkel@permacultuurboeken.nl |
|
|---|
Als u deze maandelijkse nieuwsbrief niet meer wilt ontvangen klik dan op:
Afmelden |
|
|---|
|
|
