mei 2021

bekijk deze nieuwsbrief in uw browser

Klankleer toegevoegd aan de Algemene Nederlandse Spraakkunst

 

Tot nu toe ontbrak er een uitgebreide beschrijving van de klankleer in de Algemene Nederlandse Spraakkunst. Dat is nu verleden tijd. Op 6 juli 2021 organiseren wij van 15.00 – 16.30 uur een gratis webinar waarin we u het hoofdstuk Klankleer voorstellen, dat binnenkort wordt toegevoegd aan de nieuwe online editie van de Algemene Nederlandse Spraakkunst (e-ANS). De onderwerpen die in het hoofdstuk behandeld worden zijn: de klanken van het Nederlands, fonotaxis, fonologische processen, allomorfie, verbonden spraak, woordklemtoon, zinsaccent en intonatie, en de relatie tussen klank en spelling. Ook de verschillen tussen het Belgisch-Nederlands en het Nederlands-Nederlands worden beschreven.

 

Programma & inschrijven

Vertaalwoordenschat uitgebreid met Fins

 

De Vertaalwoordenschat is een gratis applicatie voor tweetalige woordenboeken met Nederlands als bron- of doeltaal, ontwikkeld door het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT). Naast de taalparen Nederlands-Nieuwgrieks, Nederlands-Portugees en Nederlands-Estisch is nu ook Nederlands-Fins toegevoegd.


Lees verder op onze website

Seule


Akertobketelmarmiet en seule zijn allemaal dialectwoorden voor emmer. Waar komen ze vandaan?

Uit de streek

Derde ELRC-workshop in Nederland

 

Kunnen we in de digitale wereld volledig in het Nederlands communiceren? Is onze taal voldoende ondersteund en klaar om gelijke tred te houden met de technologische vooruitgang van het AI-tijdperk? De derde European Language Resource Coordination (ELRC)-workshop in Nederland op 11 juni 2021 stelt deze vragen aan de orde. Ontwikkelaars, toepassers en gebruikers van taaltechnologie, zowel uit de particuliere als de publieke sector, zullen ervaringen delen over hoe taaltechnologie de digitale interactie in ons meertalige Europa kan ondersteunen. Deelname aan de workshop is gratis, maar registratie via de ELRC-website is verplicht.


Lees meer op onze website

Grasfalt


Het woord grasfalt, een mixwoord van gras en asfalt, bestond al, maar heeft er een nieuwe betekenis bij: grasland dat erg droog is door de lage grondwaterstand.

Nieuw woord van de week

Taalhulp Woordcombinaties online


Je weet wat je wil zeggen, maar je kunt niet op het juiste woord komen. Of je twijfelt eraan of je eraan in deze zin kan weglaten. Twijfel je eigenlijk aan of over je taalvaardigheid in het Nederlands? Deze informatie over werkwoorden kunt u straks snel opzoeken in onze nieuwe applicatie Woordcombinaties. Dat is een online taalhulp in ontwikkeling, die gevorderde leerders van het Nederlands als vreemde en tweede taal en iedereen die schrijft, ondersteunt bij het gebruiken van woorden in context. De eerste resultaten van het project bevatten vooralsnog alleen werkwoorden. In de toekomst zullen we ook de combinatiemogelijkheden van zelfstandige naamwoorden beschrijven. De demo is nu alvast te bekijken en in juni komt de eerste officiële versie online.


Lees meer op onze website

Podcast


Eind deze maand verschijnt de eerste aflevering van Over taal gesproken, dé podcast over het Nederlands. De podcast wordt gemaakt in samenwerking met Onze Taal, en gepresenteerd door Laura van Eerten (INT) en Raymond Noë (Onze Taal). 

Beluister de trailer op onze website

Boeken over taalwetten en het alfabet

 

Regelmatig verschijnen er boeken van de hand van INT-medewerkers. Onlangs zijn er twee uitgebracht: Taalwetten maken en vinden. Het ontstaan van het Standaardnederlands van Nicoline van der Sijs, en Het dikke alfabetboek van Frank Landsbergen. Frank Landsbergen schreef zijn boek voor acht- tot twaalfjarigen, maar het is geschikt voor iedereen met interesse in taal en letters. Hij maakte ook zelf de illustraties. In het boek legt hij onder meer uit waarom het alfabet eigenlijk 26 letters heeft, waarom letters een bepaalde vorm hebben en hoe je een bericht kunt schrijven aan buitenaardse wezens. In Taalwetten maken en vinden laat Nicoline van der Sijs zien hoe taalgeleerden in de zestiende en zeventiende eeuw discussieerden over de vraag hoe de ideale standaardtaal eruit moest zien, en hoe ze de taalnormen en -regels voor het Standaardnederlands vaststelden. Maar ook recente ontwikkelingen in de standaardtaal komen aan bod in dit boek van 622 pagina’s. Beide boeken zijn te koop in de boekhandel.


Ga naar neerlandistiek.nl voor een interview (taalwetten) en een recensie (alfabetboek).

Plichtwerk


Als we een woord nodig hebben, dan moeten we het maar gebruiken, vindt Ludo Permentier. Zelfs al is het een ‘lelijk woord’.

Woorden weten alles

Alszaak: ophef over grammatica

 

Dinsdag 20 april is de vernieuwde e-ANS – de online versie van de Algemene Nederlandse Spraakkunst – gepresenteerd tijdens een feestelijke webinar. De e-ANS is de afgelopen jaren in een nieuw jasje gestoken en deels inhoudelijk herzien. Die herziening gaat de komende tijd verder, op het Instituut voor de Nederlandse Taal (zie ook het bovenstaande bericht over het nieuwe hoofdstuk Klankleer). In de media ging het vooral over groter als en de vermeende versoepelingen die de nieuwe e-ANS zou voorschrijven. Dat is niet correct: de e-ANS beschrijft de standaardtaal en aan de passage over groter als is niets veranderd ten opzichte van de vorige ANS-versie uit 1997. Lees ook 'Het nepnieuws rond de e-ANS' op de website van Onze Taal en alszaak in onze rubriek Nieuw woord van de week.


Kijk de webinar over de vernieuwde e-ANS terug op YouTube

Menselijke maat


Als het aan Mark Rutte ligt komt de menselijke maat terug in de Nederlandse politiek. Ewoud Sanders zoekt in zijn taalrubriek uit hoe nieuw dat concept eigenlijk is.

WoordHoek

Update Lexicon Frisicum

 

In 2020 kwam het Lexicon Frisicum online. 148 jaar geleden schreef Joast Hiddes Halbertsma de eerste aanzet tot dit Friese woordenboek, in het Latijn. Lexicograaf en taalkundige Anne Dykstra vertaalde het Lexicon naar het Fries, samen met zijn collega Bouke Slofstra en verschillende vrijwilligers. In april 2021 is er een update uitgebracht met correcties en nieuwe artikelen. Het aantal vertaalde artikelen is met 15% gegroeid tot circa 75%.


Ga naar het Lexicon Frisicum

Bovenlander


Een onmisbare grasmaaier op de Nederlandse velden. Bovenlanders waren Duitse landarbeiders die van de 17e tot de 19e eeuw vooral in Holland seizoenswerk kwamen verrichten.

Terug in de taal

Meer nieuws & agenda

Redactie: Laura van Eerten
Twitter Twitter
Instagram Instagram
Facebook Facebook
ivdnt.org ivdnt.org
© 2021 Instituut voor de Nederlandse Taal, alle rechten voorbehouden.
U ontvangt dit bericht omdat u zich heeft ingeschreven voor een van de nieuwsbrieven (Algemeen en/of Terminologie) van het Instituut voor de Nederlandse Taal.

onze contactgegevens:
Instituut voor de Nederlandse Taal
Rapenburg 61
NL-2311 GJ Leiden

Postbus 9515
NL-2300 RA Leiden

voeg ons toe aan uw adresboek


inschrijving of gebruikersprofiel bijwerken of afmelden voor alle nieuwsbrieven