Newsnight heeft geen mening nodig
Good afternoon! Deze nieuwsbrief staat geheel in het teken van, hoe kan het ook anders, Dominic Cummings en zijn besluit om de lockdown te negeren die hij als belangrijkste politiek strateeg van Boris Johnson mede hielp afkondigen. Het relletje over individueel handelen is inmiddels een betekenisvolle crisis geworden. |
DOM EN ZIJN BIJZONDERE EIGEN WOORDEN: Dagen na de onthullingen nam Dominic Cummings maandag plaats achter een tafeltje in de rozentuin bij Downing Street 10. Hij gaf een uur lang uitleg over zijn coronatocht, eind maart, naar het landgoed van zijn ouders in het graafschap Durham, terwijl zijn vrouw en hij zo goed als zeker besmet waren met het coronavirus. Inhoudelijk kwam er weinig nieuws uit zijn betoog. Hij vulde op enkele punten de primeurs aan met wonderlijke details. Zo zei Cummings dat hij na zijn ziekbed een rit van 30 mijl maakte naar het feeërieke Barnard Castle, met vrouw en kind in de auto, om te checken of corona zijn gezichtsvermogen had aangetast. Een tripje waarvan de politie in Durham nu volgens de The Daily Telegraph ook zegt dat het een 'kleine inbreuk' was op de toen geldende regels. Toch weigerde Cummings maandag dat ene woord uit te spreken: sorry. |
|
|
|
DOM EN DEMOCRATIE: Over de reisbewegingen van Dom en de fam is al heel, heel, heel veel gezegd. Wat ik zelf even zo fascinerend vind, is het staatkundige element van de zaak. De macht van Cummings loopt via twee wegen. Formeel is hij als belangrijkste speciaal adviseur van de premier vanuit Downing Street 10 de baas van de politieke adviseurs van andere ministers en bewindspersonen. Via dat netwerk kan Cummings op ieder departement zaken teweeg brengen. Tegelijkertijd is Cummings invloedrijk omdat Johnson hem een briljant campagnestrateeg vindt en daarom naar hem luistert. Wat Cummings niet heeft, is een democratisch mandaat als volksvertegenwoordiger of een wettelijk verankerde en afgebakende rol als ambtenaar. Cummings is wie hij is omdat Johnson dat wil. Dat zo iemand een persconferentie geeft, is bizar. In Nederland was vorig jaar commotie toen premier Rutte de naam van zijn politiek adviseur in het openbaar uitsprak. Stel je voor dat Caroliene Hermans journalisten on the record toespreekt vanuit de achtertuin van het Catshuis. Ondenkbaar. Dat was het in de Britse constellatie ook. Maar deze week is het ondenkbare opeens realiteit geworden. |
|
|
|
DOM EN DE HATERS: Johnson handhaaft Cummings. De kritiek bij de Conservatieven zwelt aan. Opmerkelijk veel nieuwe Tories die net in het Lagerhuis zitten en kiesdistricten in het midden en noorden van Engeland vertegenwoordigen die traditioneel Labour stemmen, willen af van de adviseur. Zij merken dat de tocht van 'The Dom' de woede heeft gewekt bij hun kiezers. In de peilingen glijden de Conservatieven ook opeens weg en is de persoonlijke populariteit van Johnson opeens omgeslagen. Of Johnson uiteindelijk besluit dat Cummings meer problemen oplevert dan hij oplost, vind ik minder interessant dan wat deze affaire heeft benadrukt: de politiek-bestuurlijk chaos die de Britse corona-aanpak is. Aanvankelijk waren de maatregelen te laks, ondanks onheilstijdingen uit China en Italië, waardoor het dodental gierend uit de hand liep. Te laat werd een strenge lockdown ingevoerd. Nu is een verlammende angst neergedaald over het Verenigd Koninkrijk. Discussies die in Nederland op volwassen toon gevoerd en gepolderd worden (zoals het heropenen van scholen en horeca), ontaarden in het Verenigd Koninkrijk in woede. De regering, de wetenschap en de adviseurs hebben het vertrouwen van een aanzienlijk deel van de Britten verspeeld. Het gezag is aangetast, een uitweg uit de coronacrisis is ver weg en de grootste economische klappen moeten nog komen. |
|
|
|
AKKEFIETJE VAN DE WEEK: Ik vind Newsnight van de BBC een steengoed programma: scherp, mooie reportages, niet bang voor statistieken en ingewikkelde onderwerpen en vaak met uitgebreid debat tussen Lagerhuisleden van uiteenlopende politieke kleur. Kortom een programma dat het niveau van kijkers niet onderschat. Juist daarom vermoed ik dat kijkers de monologen van Emily Maitlis niet nodig hebben. Begrijp mij niet verkeerd. Ik vind Maitlis met afstand de beste Engelstalige interviewer en presentator. Dinsdag haalde ze in een openingsmonoloog uit naar Cummings en Johnson. Uit Conservatieve hoek kwam kritiek: te veel opinie voor een BBC-programma. Newsnight werd door de directie van de BBC berispt en Maitlis koos ervoor woensdag het programma niet te presenteren. Ik denk ook dat het beter is de monologen achterwege te laten. In het Britse medialandschap, waar kranten politiek gekleurd zijn en opiniebladen met regelmaat de sfeer van een partijblad uitstralen, is juist de afstandelijke benadering van Newsnight zo effectief. Klinisch interviewen, misstanden blootleggen en debat entameren: dat zijn effectievere manieren om de kijker zelf te laten oordelen dan bij aanvang van een programma conclusies te presenteren. Show don’t tell, is nog steeds een waardevolle journalistieke basisregel. |
|
|
|
„Unsurprisingly, given the condition we were in, neither of us remember the conversation in any detail.” | Dominic Cummings zegt zich weinig te herinneren van zijn gesprekken met premier Johnson over zijn rit naar Durham aangezien beiden Covid-19 onder de leden hadden. |
|
|
|
|
|