In deze nieuwsbrief: C

redactioneel:
Maandthema
Ontwikkelingen

programma-aanbod:
Eetbare paddenstoelen
Rondleiding Eetbaar Park

workshops: 
Wormencompostbak
Snoeien en niet meer snoeien
Eetbare vaste planten
Paddenstoelen uit eigen tuin
Landschap lezen

cursussen en jaaropleiding:
Voedselbosrand cursus
4-daagse cursus Permacultuur
Jaartraining Permacultuur 2019

nieuwe tuin:
Bloeituin Beijersveld

Nieuwe boeken
Voedselbos - M. Oostwoud
Voeselbossen - M. Crawford
Permacultuur - L.v.d.Heerik
Onze Eik  - A. Oosterbaan
Maria Thun Zaaikalender 2019
Een natuurlijke moestuin met permacultuur - Serge Schall
Zaaien met toekomst - Perrine en Charles Hervé-Gruyer - Vertaling Malika Cieremans

Eén daslook maakt nog geen lente

Maar 100 daslookplanten, verse venkelscheuten, amandelbloesems doen dat wel. De lente is begonnen en aan veel in de tuin is dat te merken:
De bijen vliegen op de sneeuwklokjes en krokussen en de prille scheuten van de hemelsleutel en rabarber kruipen de grond uit.
 
Zo'n vroeg, warm voorjaar doet je afvragen hoe weersextremen zich dit jaar zullen manifesteren en hoe we ons daar het beste op voorbereiden. Afgelopen jaar hebben we gemerkt dat ook onze moestuin kwetsbaar is, maar dat de voedselbosrand veel veerkracht heeft.
En dat is precies waar het in permacultuur om gaat: sterke, veerkrachtige ecosystemen neerzetten, die productief zijn voor de mens en profijtelijk voor de natuur!
We zullen dit jaar nog dieper ingaan op enkele van de grote uitdagingen en daarbij kijken naar biodiversiteit, de mogelijkheden van water en een voedselbos op het veen.
Ook de ontwikkelingen rondom stadslandbouw zullen we volgen en waar mogelijk en wenselijk aan bijdragen.
De Gemeente Den Haag laat het op dat terrein en als het gaat om biodiversiteit flink afweten. Gelukkig zijn buurgemeenten als Voorburg-Leidschendam, Zoetermeer en Rijswijk wat beter bezig.
Als ik kijk naar de prioriteiten met betrekking tot klimaat en verwanten terreinen dan blijf ik stellen:
1.  Biodiversiteit
2. Voedselproductie daarin geïntegreerd
3. Educatie en informatie daarin geïntegreerd
4. De energie transitie
Denkt u hier eens over na...

Ons programma-aanbod:
De komende maanden weer veel en divers aanbod met ook weer nieuwe thema's zoals het kweken van paddenstoelen.

                                     Menno Swaak
       Permacultuurcentrum Den Haag

Van Snoeien naar niet meer Snoeien

zaterdag 23 februari  10.00-17.00u.
workshop met Taco Blom € 65,- / € 50,-
Hoe snoei je zodat je kunt stoppen met snoeien. Het snoeien van onze fruitbomen is niet altijd ideaal. Een fruitboom is op zijn best als die op een natuurlijke wijze kan groeien. Snoeien volgens de boeken leidt meestal tot de noodzaak te blijven snoeien. En je bent ook niet altijd blij met de bijwerkingen. Met snoeien wordt veel verstoord zoals het hormoonhuishouden van je boom? Hoe herstel je dat? Deze dag is voornamelijk praktisch en wordt gehouden een of twee van de Eetbaar Parken.

Eetbare vaste planten in je tuin

zaterdag 2 maart  10.00-17.00u.
workshop met Taco Blom € 65,- / € 50,-,-
Naast de bodem is de beplanting een hoofdthema in Permacultuur. En als we beseffen dat 'Perma' in Permaculture komt van permanent, wordt het snel duidelijk dat er veel nadruk ligt op vaste planten en dus minder op eenjarigen, de pioniersplanten in onze moestuintjes.
Het gaat dan ook om de fruit- en notenbomen en -struiken en vooral ook om al die vaste, dus meerjarige, jaarlijks terugkomende planten, die ons van eetbaar blad, stengel, bloem, vrucht of zaad kunnen voorzien.

Wormencompostbak opzetten en onderhouden

zondag 3 maart 10.00-12.00u.  € 15,- / € 10,- 
workshop met Menno Swaak
Waar keukenresten vaak niet op de composthoop kunnen, gaat een deel prima in de wormencompostbak. Deze wormen werken het klokje rond om onze resten om te zetten naar een prima compost voor uw kamerplanten, balkonbakken en tuin. Er zijn heel veel verschillende modellen wormencompostbakken mogelijk. Je kunt er zelf een maken van bv een paar stevige emmers of oude metselkuipen, een paar planken, of een kantenklaar model van kunststof of hout aanschaffen. Leer een bak op te zetten en te onderhouden.

Eetbare paddenstoelen in 
voedselbos/permacultuurtuin

zondag 3 maart, 13.30-15.30u  
lezing/presentatie met Pip Gilmore € 20,-
Een permacultuurtuin en voedselbos lenen zich vaak goed voor de paddenstoelenkweek. Waarschijnlijk groeien ze er uit zich zelf al volop. En net zoals de bij- en onkruiden die spontaan in onze tuinen opkomen plaats gaan maken voor eetbare soortgenoten, kunnen we zorgen dat de paddenstoelen die er willen en kunnen groeien eetbaar zijn. Informatie over de ontwikkeling van een ecosysteem en voedselplanten daarin Informatie over eetbare paddenstoelen in voedselbossen Demonstratie boomstam enten met oesterzwam of shii-take Paddenstoelhapje (shii-takesoep of kleine paddenstoelproeverij)

4-daagse basiscursus Permacultuur

start zondag 10 maart, 10.00-17.00u.
4 zondagen met Ishi Crosby    € 260,- / € 200,-
Wil je zelf een permacultuurtuin beginnen en ben je op zoek naar kennis hierover? In deze cursus leer je hoe je zelf een permacultuurtuin kunt ontwerpen en onderhouden.  Permacultuur is een integraal ontwerpsysteem dat ons de mogelijkheid biedt met de natuur samen te werken.
Als we de natuur observeren, zien we een werkend systeem van principes waarmee we geïntegreerde systemen kunnen ontwikkelen die op een gezonde en efficiënte wijze aan onze behoeften aan voedsel, energie en gemeenschapszin kunnen voldoen.

Cursus Voedselbosrand,
ook in kleinere tuinen

3x zondag + 1 zaterdag 10.00-17.00u.
met Taco Blom start 10 maart  € 240,- / € 200,-
Een groot voordeel van tuinen waarin net als in de natuur vooral vaste planten groeien is dat ze op termijn veel minder onderhoud vragen dan tuinen gedomineerd door eenjarigen. Voedsel produceren en biodiversiteit kunnen goed samengaan. In de natuur vind je de meeste biodiversiteit in bosranden en aan oevers. Zo'n bosrand kun je oprekken tot een hele tuin: een stadstuin, een tuinderij of een groter voedselbos met hogere en lagere planten.

Permacultuur Jaaropleiding (PDC) 2019

12x zaterdag, 10.00-17.00u m.i.v. 30 maart
met Taco Blom e.a.  € 900,-
Permacultuur is een samentrekking van 'Permanent agriculture', wat zoveel betekent als 'duurzame landbouw'. Het is een ontwerpsysteem dat niet alleen betrekking heeft op duurzame landbouw, maar dat men op alle aspecten van het menselijk leven kan toepassen. Centraal staat het samenwerken met de natuur, en het gebruiken van de natuur als voorbeeld en inspiratie om duurzame systemen te ontwerpen. Thema's: bodem en bodemverbetering, water, compost, éénjarige en vaste eetbare planten, fruitstruiken en -bomen, bosrandtuin, bijen, oogsten en bewaren en lokale economie.

Rondleiding door Eetbaar Park 1

zondag 31 maart, 10.00-12.00u.
uitleg Menno Swaak, gratis
Aan de hand van enkele permacultuur ontwerpprincipes wordt getoond hoe de tuin is opgezet als een duurzame tuin, die kan gaan voorzien in voedsel, energie en grondstoffen. Daarbij ook aandacht voor hoe recente inzichten en ervaringen met Permacultuur. De tuin is in een boeiende fase waarin wordt overgeschakeld naar vooral productie van meerjarige groenten en fruit en minder eenjarige groenten en kruiden. De uitleg bij de rondleiding houdt rekening met zowel de beginnende als de meer ervaren (moes)tuinier, die over wil gaan naar een tuin waarin meer plaats is voor natuur en een natuurlijk evenwicht.

Eetbaar Hout: paddenstoelen uit eigen tuin

zondag 31 maart, 13.00-15.30u € 47,50 
workshop met Pip Gilmore
Een permacultuurtuin en een voedselbos lenen zich meestal uitstekend voor de kweek van paddenstoelen. Inhoud van deze middag:
- Informatie over de ontwikkeling van een ecosysteem en voedselplanten daarin
- Informatie over eetbare paddenstoelen in voedselbossen
- Demonstratie boomstam enten met oesterzwam of shii-take
- Paddenstoelhapje (shii-takesoep of kleine paddenstoelproeverij) .

Workshop Het Landschap leren lezen

zaterdag 11 mei, 10.00-17.00u.  € 65,- / € 50,-
workshop met Taco Blom
Landschap lezen is de basis voor een goed ontwerp. Deze dag leer je de basisvaardigheden. Aan de orde komt onder andere het Natuurlijke landschap; welke planten horen of staan hier. Wat vertelt ons de natuur op het stuk land(je) waar we aan het werk willen of al zijn? Wat zeggen de de planten ons die er groeien en de dieren die er leven en hoe ze groeien en leven.
Een belangrijk aspect van het aanleggen en opzetten van een Permacultuur project is het kunnen begrijpen wat de mogelijkheden en beperkingen zijn van dat stuk(je) land

Open Info Dag Permacultuur en Stadslandbouw

zaterdag 6 april
presentaties, workshops en rondleidingen
Met medewerking van diverse docenten, producenten en andere mensen die met Permacultuur bezig zijn. Kernnismaken, ontmoeten en verrast worden is waar deze dag ook om gaat.
Met zaden-, planten en boekenmarkt.
Meer informatie volgt in de loop van februari..

Voedselbos
Inspiratie voor ontwerp en beheer
Madelon Oostwoud

Een verrassend vervolg op het succesvolle boek Een kleine eetbare tuin. Voedselbos gaat over ‘eetbaar groen’ voor grotere gebieden, zoals voedselbossen, bostuinen, landbouw- en natuurterreinen.  Een losse bijlage bevat een bomen- en plantenlijst.
Nu in voorraad
€ 29,95 gratis verzending

Praktisch Handboek Voedselbossen

Martin Crawford

De Nederlandse vertaling van Martin Crawfords onvolprezen standaardwerk Creating a Forest Garden is verschenen. De principes van het voedselbos, en alle facetten die van belang zijn voor ontwerp, aanleg en onderhoud komen in dit boek aan bod.
Nu in voorraad
€ 49,95 gratis verzending

Een natuurlijke moestuin met permacultuur
Serge Schall

En als we nu eens wat dichter bij de natuur zouden blijven? Permacultuur is een vorm van tuinieren waarin niets verloren gaat. Met zo weinig mogelijk inspanning maak je een natuurlijke, zuinige en zelfvoorzienende moestuin.
Leverbaar vanaf 20 februari.
€ 19,95,- gratis verzending

Nieuwe Boeken

 Er zijn nog wat nieuwe boeken verschenen of op komst:

Zaaien met toekomst
Normandie - Le Bec Hellouin Perrine en Charels Hervé-Gruyere
€ 22,00 vanaf  22 maart

Onze Eik
Betekenis, biologie, gebruik en toekomst van zomer- en wintereik in Nederland
Anne Oosterbaan
€ 19,95 in voorraad

Maria Thuns Zaaikalender 2019
Maria en Matthias Thun 
€ 12,95 in voorraad.

Eetbaar Park

Het is nog niet eens half februari en we kunnen de eerste tekenen van de ontwakende lente zien: daslook die al 10 cm hoog staat, rabarber dat haar roze stengel de grond uit wurmt, de knoppen van de amandel die op openbarsten staan. In de directe buurt van Eetbaar Park zijn duizenden sneeuwklokjes te vinden, die staan te wachten om de eerste bijen te voeden. Er kan alweer gezaaid (spinazie en tuinbonen) en voorgezaaid (bloemkool, spruitkool, kapucijner en doperwten) worden. En dat allemaal terwijl er nog steeds geoogst kan worden, zoals spruiten, boerenkool, snijbiet, veldsla, aardpeer en diverse kolen.

Meer Eetbaar Park

Er staan zo'n 100 stekken van zwarte bes, rode bes en kruisbes in de nabijgelegen kas en in de loop van februari gaan we nog meer fruit stekken.

Er zijn voor de tuin nog enkele ambities waarmee we dit jaar wat verder willen komen:
eetbare water-, oever- en moerasplanten in de nog wat te vergroten vijvertje;
eetbare paddenstoelen in schimmelculturen in de voedselbosrand op verschillende plekken in de tuin. Daarmee gaan we deze maand aan de slag.
Paddenstoelen zijn een prima en passend deel van een duurzaam, productief ecosysteem. En als ze eetbaar zijn voedzaam.

Permacultuur nu! - Permacultuurcentrum Den Haag
postadres:  Groot Hertoginnelaan 249, 2517ET Den Haag, tel: 06-26130464
leslocatie: Eetbaar Park (Zuiderpark) ingang Vreeswijkstraat 64
www.permacultuur.nu - info@permacultuur.nu

We sturen deze nieuwsbrief aan onze relaties en aan wie er zich voor aangemeld heeft.
 We gaan vertrouwelijk en zorgvuldig om met uw gegevens.
Als u deze nieuwsbrief niet meer wilt ontvangen klik dan op de volgende link Unsubscribe/Afmelden.

©2019 Permacultuur Nu! Alle rechten voorbehouden.  All rights reserved.