Beste vrienden,
Pas sprak ik met een paar partijgenoten over de huidige politieke cultuur van wantrouwen, polarisatie en cynisme. En over het gebrek aan vertrouwen in het kabinet om echt werk te maken van een andere, dienstbare overheid. Opeens speelde een deuntje zich in m’n hoofd af: ‘I beg your pardon, I never promised you a rose garden.’
Het debat over ‘mondkapjes-gate’ was natuurlijk funest voor het toch al behoorlijk broze vertrouwen in het nieuwe kabinet, de politiek in het algemeen, een nieuwe bestuurscultuur en de inzet voor een dienstbare overheid. Aan de ene kant waren er moeilijk te volgen semantische pirouettes (‘wel betrokken, maar niet bij de deal’) en aan de andere kant een collega van me die iedereen die hem in de weg stond, stond af te blaffen (‘ga maar zitten, u bent een schande!’). Ik kon het moeilijk aanzien en tegelijk kan ik me er niet aan onttrekken. Zeker niet in een gesprek met partijgenoten die mij aanspreken op kabinetsdeelname. Ik ben deel van het soepie... Dit is mijn werkomgeving.
Dat leverde deze week ook bij mijzelf vervreemding op. Elke dag zat ik eerst met mensen van ons eigen fractieteam om de tafel. Daarna met collega-fractievoorzitters en daarna met de vicepremiers en premier, tot diep in de nacht van donderdag op vrijdag, gebogen over een waaier aan financiële platen en tabellen. We spraken over de zogeheten voorjaarsnota en het ging over de koopkracht van ouderen, van mensen die van een klein inkomen moeten zien rond te komen en hoe we hun financiële positie kunnen verbeteren. Het ging over onze nationale veiligheid in het licht van de dreiging vanuit Rusland. En over het belasten van vermogen. Oftewel, het ging over veel van de redenen waarom ik in de politiek zit. Als fractie knokken we dan voor een rechtvaardiger verdeling van onze welvaart, een eerlijker belastingstelsel en betere verdediging van onze vrijheid.
En zo doen we dat week in, week uit. Echte politieke keuzes over de echte levens van echte mensen.
Te vaak worden die belangrijke politieke keuzes echter overschaduwd door politieke ophef. Ophef die, vanzelfsprekend, vaker wel dan niet (ook) door de politiek zelf wordt veroorzaakt. Maar ik heb soms wel het gevoel dat die beeldbepalende werkelijkheid van politieke ophef een parallel universum is van de wereld waarin ik samen met collega’s bijna onopgemerkt grote keuzes aan het maken ben. Dat is vervreemdend.
Er zijn ook momenten van nog veel diepere vervreemding. Pas stemden we als Kamer over twee aanpassingen van de abortuswet. Het waren twee al wat oudere initiatieven uit de Kamer en ze zijn allebei met een ruime meerderheid aangenomen. De ChristenUnie stemde vanzelfsprekend tegen beide voorstellen, die de abortuspraktijk vergemakkelijken. Maar hoe je ook over abortus denkt, ik ging er altijd vanuit dat elke ouder bij zo’n keus voor een enorm ethisch dilemma staat en dat elke abortus uiteindelijk een tragedie is. Onbeschermd, kwetsbaar menselijk leven wordt beëindigd.
Ook als je vindt dat een moeder en een vader goede redenen kunnen hebben voor die keus is het wel een groot, klein drama dat zich dan afspeelt. Maar na aanvaarding van die aanpassingen (afschaffing van de vaste bedenktijd en beschikbaarheid van de abortuspil bij de huisarts) werd er op de Kamerbankjes geroffeld, ook door coalitiegenoten. En een van de initiatiefnemers, in dit geval lid van de oppositie, deelde na de stemming een blij stralende foto van haarzelf op Twitter. Het zijn momenten dat ik me verdwaald voel in een vreemd pakhuis, momenten van echt diepe vervreemding. En soms zijn dat zelfs momenten van verdriet. Dat we elkaar op dit punt totaal niet meer begrijpen...
En tóch zit ik in Den Haag. Vol overtuiging. En tóch nemen we deel aan de besluitvorming in het kabinet. Niet omdat we per se in dit kabinet wilden zitten - volgens mij heb ik dat nu wel genoeg benadrukt - maar wel omdat we geroepen zijn om in soms lastige en zelfs bevreemdende omstandigheden het goede te doen, om samen recht te doen. Juist voor mensen die dat zo hard nodig hebben. Een kleine greep:
- We hebben dit jaar ruim 6 miljard uitgetrokken ter compensatie van stijgende rekeningen van mensen met een kleine beurs.
- We gaan meer hulp bieden aan mensen die de eindjes al nauwelijks aan elkaar kunnen knopen.
- Er is nu een akkoord waardoor de lonen van docenten in het primair onderwijs fors omhoog gaan.
- We gaan af van het Russisch gas en gaan stug door met de cruciale transitie naar steeds minder vervuilende fossiele brandstof uit het Midden-Oosten en steeds meer schone energie uit eigen land.
- Er komt meer geld voor de verdediging van onze vrijheid.
- Carola Schouten gaat de ‘kostendelersnorm’ - een soort boete op zorg voor elkaar - afschaffen en ze voert de strijd tegen armoede en schulden aan.
- Henk Staghouwer werkt hard aan een hoopgevend perspectief voor de landbouw en daarmee aan de leefbaarheid van het platteland en de regio.
- Maarten van Ooijen gaat zijn schouders zetten onder de hervorming van de jeugdzorg en maakt zich sterk voor betere zorg en verlaging van het aantal (herhaalde) abortussen.
- Als fractie knokken we iedere dag voor onze waarden.
- Mirjam heeft deze week aangegeven dat we definitief af moeten van het coronatoegangsbewijs.
- Don maakt zich sterk voor humane opvang van Oekraïense vluchtelingen.
- Pieter is de financiële smaakmaker in de coalitie en knokt voor iedereen betaalbare huizen.
- En Stieneke zat deze week in een pittige onderhandeling over de herinvoering van de basisbeurs. Want ja, we hebben een streep kunnen zetten door dat vermaledijde leenstelsel!
‘I never promised you a rose garden..’ We wisten het al, maar als je middenin de stormen van het politieke gedoe zit, moet je weleens diep zuchten. Als trouw partijlid, als meelevende christen, als coalitiepoliticus. Maar wat we bovenal moeten doen, is het oog op onze doelen houden en ons niet laten afleiden door het gedoe.
Vrijdag schoof ik aan bij de vergadering van ons landelijk bestuur. Bij de opening las Titia Cnossen, voorzitter van de ChristenUnie bestuurdersvereniging, de beroemde woorden uit de brief van God, opgeschreven door Jeremia, aan de Joodse ballingen in Babel die soms ook heel diep moesten zuchten. ‘Bouw huizen, ga daarin wonen, leg tuinen aan en eet van de opbrengst. (..) Bid voor de stad waarheen ik jullie weggevoerd heb en zet je in voor haar voorspoed en vrede, want voorspoed van de stad is ook jullie voorspoed. (..) Mijn plan voor jullie staat vast. Ik heb jullie geluk voor ogen, niet jullie ongeluk.’
Machtige woorden, prachtige aanmoedigingen en een hoopvol perspectief. Dan kan ik er weer even tegenaan. Jullie hopelijk ook. Maar hoe dan ook, laten we elkaar altijd blijven vasthouden in onze navolging van Christus in een soms ingewikkeld land en onvolmaakte politieke werkelijkheid, met de vaste hoop om juist daarin steeds het goede te blijven doen!
Met een hartelijke groet, in verbondenheid,
Gert-Jan Segers
Voorzitter Tweede Kamerfractie ChristenUnie
