Europejskie aktualności z minionego tygodnia

Biuletyn n°1067 z wtorku, 14 maja 2024

Jaki będzie skład polityczny po wyborach europejskich?

Pascale Joannin - 14 maj 2024

Pomimo wzrostu znaczenia skrajnej prawicy, partie proeuropejskie prawdopodobnie utrzymają większość w czerwcowych wyborach. Niemniej jednak, jak pisze autorka, niezależnie od ich politycznego koloru wybrani przedstawiciele będą musieli zobowiązać się do zapewnienia postępów Unii i kontynuacji jej budowy, z powodzeniem rozpoczętej siedemdziesiąt cztery lata temu. A nie, ze złości lub frustracji, oddawać się eksperymentowi, którego mogą gorzko żałować.

Kalendarz | Inne wersje językowe | Kontakt

■ Wybory :

Wyniki I tury wyborów prezydenckich na Litwie

Urzędujący prezydent Gitanas Nausėda zwyciężył w I turze wyborów prezydenckich, które odbyły się 12 maja. Z 44,1% głosów znacznie wyprzedził premierkę Ingridę Šimonytė (19,86%). Zmierzą się w II turze 26 maja. Więcej

Na miesiąc przed wyborami europejskimi

Wybory europejskie odbędą się w dniach od 6 do 9 czerwca. Obywatele 27 krajów Unii Europejskiej mają się udać do lokali wyborczych zgodnie z tradycjami wyborczymi w każdym kraju. Ponieważ żadna partia nie wyjdzie z wyborów z większością, konieczne będzie utworzenie koalicji trzech partii. Bo od 2019 roku dwa wiodące ugrupowania nie mają już wystarczającej liczby posłów, by dysponować większością. Jaki wpływ na przyszłą koalicję będzie miał wzrost radykalnej prawicy? Według sondaży obecna proeuropejska koalicja może się utrzymać, pomimo utraty mandatów. Więcej

■ Fundacja :

Publikacja "The Schuman Report on Europe, State of the Union 2024"

Fundacja publikuje "The Schuman Report on Europe, State of the Union 2024". W tym roku zawiera on wyjątkowy wkład prezydenta Republiki Francuskiej Emmanuela Macrona, a także przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen i przewodniczącej Parlamentu Europejskiego Roberty Metsoli. Wybitni przedstawiciele świata polityki, biznesu, badań i dyplomacji kreślą portret Unii, szkicując kontury suwerenności środowiskowej i cyfrowej oraz wybiegając w nową geopolityczną erę, pełną nowych wyzwań, zwłaszcza dla przemysłu i obronności. Książka jest dostępna w języku francuskim i angielskim. Zamów ją. Więcej

Schuman Network

Schuman Network to inicjatywa Fundacji Roberta Schumana, której celem jest promowanie wymiany pomysłów na europejską skalę. Sieć zrzeszająca 20 członków z 12 europejskich krajów jest przestrzenią gromadzenia badań nad bieżącymi europejskimi zagadnieniami. Od momentu jej powstania na stronie internetowej sieci opublikowano około sześćdziesięciu opracowań. Więcej

Portal, by wiedzieć wszystko o wyborach europejskich

Za niecały miesiąc, od 6 do 9 czerwca Europejczycy będą mogli wybrać 720 posłów do Parlamentu Europejskiego na kolejnych pięć lat. Fundacja stworzyła stronę internetową, aby pomóc Państwu lepiej zrozumieć rolę i kompetencje Parlamentu, reguły głosowania i związane z nim wyzwania, a także by pomóc Państwu śledzić kampanię z listami kandydatów i programami wszystkich partii w każdym państwie członkowskim. Więcej

■ Komisja :

Państwo prawa w Polsce

6 maja Komisja zakończyła analizę praworządności w Polsce w kontekście procedury z art. 7 ust. 1 Traktatu o UE. Komisja uważa, że nie ma już wyraźnego ryzyka poważnego naruszenia praworządności w Polsce. Komisja jest zdania, że Warszawa podjęła szereg środków ustawodawczych i nieustawodawczych, aby rozwiać obawy dotyczące niezależności sądownictwa, że uznała nadrzędność prawa UE i że zobowiązała się do wykonania wszystkich wyroków Trybunału Sprawiedliwości UE i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka dotyczących praworządności (w tym niezależności sądownictwa). Więcej

■ Rada :

Posiedzenie ministrów ds. rozwoju

7 maja ministrowie wymienili poglądy na temat sytuacji w Ukrainie i odblokowania wypłat w ramach pierwszego filaru Instrumentu na rzecz Ukrainy na lata 2024–2027. Wypłaty te uzależnione są od postępów w realizacji reform. Wsparcie w ramach pierwszego filaru wynosi 38,27 mld euro (na 50 mld euro w ramach Instrumentu na rzecz Ukrainy). Ministrowie omówili również pomoc humanitarną dla Palestyńczyków, rozważając jednocześnie wsparcie programu reform w Autonomii Palestyńskiej po utworzeniu nowego rządu. Więcej

Posiedzenie ministrów ds. zatrudnienia, polityki społecznej, zdrowia i konsumentów

7 maja obradowali ministrowie ds. zatrudnienia, polityki społecznej i zdrowia. Przyjęli konkluzje mające promować wzmacnianie pozycji ekonomicznej i niezależność finansową kobiet, wzywając do konkretnych działań, takich jak uwzględnianie równości płci w polityce gospodarczej i finansowej, zwalczanie przemocy ekonomicznej uwarunkowanej płcią i zmniejszanie różnic w wynagrodzeniach. Ministrowie omówili dyrektywę w sprawie równego traktowania, przy czym większość państw członkowskich poparła kompromisową wersję, którą można szybko przyjąć. Zajęli się również stanem realizacji przystąpienia UE do Konwencji Stambulskiej. Więcej

■ Niemcy :

Sojusz przedsiębiorstw przeciwko ekstremizmowi

7 maja sojusz ponad 30 największych niemieckich firm (w tym BMW, Siemens, Bosch i Deutsche Bank) wydał komunikat prasowy, w którym przedsiębiorstwa te sprzeciwiają się populizmowi i ekstremizmowi oraz opowiadają się za otwartością i różnorodnością, które postrzegają jako warunek wstępny globalnego dobrobytu. W ramach tej inicjatywy, zatytułowanej "Wir stehen für Werte" ("Opowiadamy się za wartościami"), wzywają ludzi do głosowania w wyborach europejskich, które odbędą się w dniach 6-9 czerwca. Więcej - Więcej

Olaf Scholz z wizytą w krajach bałtyckich

6 maja kanclerz Niemiec Olaf Scholz podróżował po krajach bałtyckich. Na Litwie odwiedził, w towarzystwie litewskiego prezydenta Gitanasa Nausedy, brygadę Bundeswehry niedawno rozmieszczoną w tym regionie. Następnie udał się do Rygi, gdzie przeprowadził rozmowy ze swoimi odpowiedniczkami z Estonii, Litwy i Łotwy Kają Kallas, Ingridą Simonyte i Eviką Siliną. Szefowe rządów trzech państw bałtyckich potwierdziły swoje obawy w obliczu rosyjskiego zagrożenia i powtórzyły, jak ważna jest szybka reakcja krajów zachodnich. Więcej - Więcej

■ Hiszpania :

Wybory w Katalonii

Po raz pierwszy od 2012 roku niepodległościowa partia Carlesa Puigdemonta straciła większość w przedterminowych wyborach regionalnych, które odbyły się 12 maja w Katalonii. Partia Socjalistów Katalonii, kierowana przez Salvadora Illę (ministra zdrowia podczas pandemii Covid-19), zdobyła 28% głosów, czyli 42 na 135 mandatów w regionalnym parlamencie. Więcej - Więcej

■ Finlandia :

Fiński prezydent Alexander Stubb w Berlinie

8 maja prezydent Finlandii Alexander Stubb odwiedził Berlin. Wraz z prezydentem Niemiec Frankiem-Walterem Steinmeierem ponowili wsparcie swoich krajów dla Ukrainy, szczególnie w obliczu rosyjskiego zagrożenia hybrydowego. Z kanclerzem Niemiec Olafem Scholzem Alexander Stubb również omawiał wsparcie dla Ukrainy oraz współpracę obronną między Finlandią a Niemcami w ramach NATO i Unii Europejskiej. Więcej - Więcej

■ Francja :

Europejska podróż Xi Jinpinga

Od 5 do 10 maja prezydent Chin Xi Jinping odwiedzał Europę. Rozpoczął od spotkania z prezydentem Francji Emmanuelem Macronem w Paryżu. Dla dwóch głów państw była to okazja do omówienia stosunków między Francją a Chinami z okazji 60. rocznicy nawiązania stosunków dyplomatycznych między tymi krajami, a także konfliktów w Ukrainie i na Bliskim Wschodzie oraz francusko-chińskich stosunków gospodarczych. Następnie chiński przywódca udał się do Serbii i na Węgry, gdzie spotkał się z premierem Węgier Viktorem Orbanem. Dwaj politycy ogłosili zawarcie 18 umów o współpracy w wielu dziedzinach, w tym w zakresie energii jądrowej i samochodów, a także 16 miliardów chińskich inwestycji. Więcej - Więcej

■ Włochy :

Artykuł prezydentów Włoch, Austrii i Niemiec

We wspólnym oświadczeniu, opublikowanym w niemieckiej gazecie "Der Tagesspiegel" 11 maja, prezydent Niemiec Frank-Walter Steinmeier, prezydent Włoch Sergio Mattarella i prezydent Austrii Alexander Van der Bellen ponownie podkreślają znaczenie głosowania w wyborach europejskich, w szczególności w celu obrony naszych podstawowych wartości pluralizmu, praw człowieka i praworządności, które są kwestionowane, a nawet otwarcie zagrożone na całym świecie. Więcej

Wizyta sekretarza generalnego NATO

8 maja sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg udał się do Rzymu, by spotkać się z włoską premier Giorgią Meloni. Ich rozmowa koncentrowała się głównie na przygotowaniach do szczytu w Waszyngtonie i wsparciu dla Ukrainy. Jens Stoltenberg pochwalił zaangażowanie Włoch na rzecz Ukrainy i ich wkład w NATO. Giorgia Meloni potwierdziła zaś oczekiwania Włoch dotyczące konkretnych decyzji w obliczu wyzwań w południowym sąsiedztwie NATO. Więcej - Więcej

■ Litwa :

Wizyta Ursuli von der Leyen

9 maja prezydent Republiki Litewskiej Gitanas Nausėda spotkał się z przewodniczącą Komisji Europejskiej Ursulą von der Leyen z okazji Dnia Europy. Rozmawiano o wsparciu dla Ukrainy, sankcjach wobec Rosji, wykorzystaniu zamrożonych rosyjskich funduszy, rozszerzeniu Unii Europejskiej i wzmocnieniu przemysłu obronnego. Więcej

■ Szwecja :

Współpraca z Danią w zakresie obronności

7 maja szwedzcy i duńscy ministrowie obrony podpisali w Sztokholmie list intencyjny, zobowiązujący dwa kraje do wzmocnienia współpracy obronnej, w tym wspólnych zakupów sprzętu wojskowego i współpracy na Morzu Bałtyckim. List określa, że inicjatywa ta wpisuje się w ramy NATO, Unii Europejskiej i nordyckiej współpracy obronnej (NORDEFCO). Więcej

■ Macedonia :

Wyniki wyborów w Macedonii

8 maja Gordana Siljanovska Davkova, kandydatka Wewnętrznej Macedońskiej Organizacji Rewolucyjnej – Demokratycznej Partii Macedońskiej Jedności Narodowej (VMRO-DPMNE) wygrała drugą turę wyborów prezydenckich w Macedonii Północnej, uzyskując 65,14% głosów. Urzędujący prezydent - socjaldemokrata Stevo Pendarovski -zdobył zaledwie 29,25% głosów. W wyborach parlamentarnych VMRO-DPMNE zdobyło 59 ze 120 miejsc (wobec 19 dla socjaldemokratów z SDSM). Więcej - Więcej

■ Ukraina :

Forum Przemysłu Obronnego

6 maja w Brukseli odbyło się Forum Przemysłu Obronnego UE-Ukraina. Forum, będące pierwszym etapem wdrażania Europejskiej Strategii Przemysłu Obronnego (EDIS), koncentrowało się na wzmocnieniu współpracy przemysłowej w dziedzinie obronności między Unią a Ukrainą, w celu zapewnienia tej ostatniej stałego wsparcia wojskowego. Więcej

Roberta Metsola w Kijowie z okazji Dnia Europy

9 maja przewodnicząca Parlamentu Europejskiego Roberta Metsola odwiedziła Kijów z okazji Dnia Europy. Podczas spotkania z ukraińskim prezydentem Wołodymyrem Zełenskim potwierdziła wsparcie Europy dla Ukrainy i jej członkostwa w "europejskiej rodzinie". Mówiła w szczególności o wsparciu UE dla ukraińskiego planu pokojowego w kontekście przygotowań do ukraińskiego szczytu pokojowego, który odbędzie się w Szwajcarii w dniach 15-16 czerwca. Więcej - Więcej

■ Rada Europy :

Konferencja na temat Demokracji i Praw Człowieka

6 maja w norweskim mieście Kristiansand odbyła się 5. Europejska Konferencja Rady Europy na temat Demokracji i Praw Człowieka. Konferencja koncentrowała się na ludzkich i materialnych konsekwencjach rosyjskiej agresji przeciwko Ukrainie. Zastępca sekretarza generalnego Rady Europy Bjørn Berge umieścił wojnę w Ukrainie w szerszym kontekście odwrotu demokracji w Europie i na świecie. Jego zdaniem ukraińskie zwycięstwo jest niezbędne dla zachowania demokratycznej Europy i międzynarodowego porządku opartego na rządach prawa. Więcej

Zapobieganie przestępstwom z nienawiści

7 maja Komitet Ministrów Rady Europy opublikował nowe zalecenie dla państw członkowskich Rady Europy, aby podjęły wszelkie niezbędne kroki i przeznaczyły wystarczające zasoby na zapobieganie i zwalczanie przestępstw z nienawiści, a także na zapewnienie wsparcia ofiarom, we współpracy ze społeczeństwem obywatelskim i innymi zainteresowanymi stronami. Komitet zaleca również włączenie do prawa karnego skutecznych, proporcjonalnych i odstraszających przepisów mających na celu zapobieganie i zwalczanie przestępstw z nienawiści. Więcej

■ Opracowania/raporty :

Indeks Percepcji Demokracji 2024

8 maja opublikowano Indeks Percepcji Demokracji 2024. To coroczne badanie, przeprowadzane w 53 krajach przez agencję Latana i Sojusz Demokracji, ewaluuje postrzeganie demokracji na świecie. Wiara w demokrację pozostaje na wysokim poziomie, a dla 85% respondentów ważne jest, by żyć w demokratycznym kraju. 57% ankietowanych z 15 krajów Unii Europejskiej objętych badaniem uważa swój kraj za demokratyczny. Indeks zawiera również szczegółowe informacje na temat kwestii, które są dla Europejczyków najważniejsze. Poprawa systemu opieki zdrowotnej okazuje się najwyższym priorytetem, a następne w kolejności są ograniczenie ubóstwa i imigracji. Więcej

Odzyskiwanie nieprawidłowych wydatków

W sprawozdaniu opublikowanym 7 maja Europejski Trybunał Obrachunkowy zauważa, że chociaż Komisja dokładnie i szybko rejestruje nieprawidłowe wydatki, ich odzyskanie często zajmuje zbyt dużo czasu. W okresie 2014-2022 łączna kwota nienależnie wydanych środków wyniosła 14 mld euro. Trybunał zauważył również, że między zakończeniem działań finansowanych a ewentualnym wnioskiem o zwrot upływa od 14 do 23 miesięcy. Kolejne 3 do 5 miesięcy upływają, zanim środki zostaną odzyskane, a z odzyskania 1 do 8% rezygnuje się. Więcej

■ Kultura :

20. edycja Europejskiej Nocy Muzeów

18 maja odbędzie się 20. Europejska Noc Muzeów. Wieczorem ponad trzy tysiące muzeów w Europie otworzy bezpłatnie swoje podwoje dla zwiedzających w każdym wieku, dając im możliwość odkrywania ich kolekcji i wystaw w inny sposób, w świątecznej atmosferze. Więcej

"Mistrzowie i cuda" w Dijon

Do 23 września Muzeum Sztuk Pięknych w Dijon prezentuje wystawę germańskich obrazów z XV-wiecznych francuskich kolekcji. 75 wystawianych dzieł zabiera zwiedzających w podróż po dawnym Cesarstwie Niemieckim, przedstawiając Niemcy, Austrię, Szwajcarię i Alzację. Jest to okazja, by odkryć szczególne cechy stylistyczne każdego regionu i zrozumieć miejsce tych dzieł w późnym średniowieczu. Więcej - Więcej

"Surrealizm. Inne mity"

Do 11 sierpnia w Muzeum Narodowym w Warszawie można oglądać wystawę "Surrealizm. Inne mity". Zwiedzający mogą poznać surrealistyczne tendencje w polskiej sztuce XX wieku - prezentowane są prace z okresu międzywojennego i lat 50. XX wieku. Ekspozycja ma na celu potraktowanie surrealizmu jako zjawiska globalnego. Więcej

"Now you see us-Women artists in Britain" w Londynie

Od 16 maja do 13 października w Tate Modern w Londynie odbywa się wystawa "Teraz nas widzicie - artystki w Brytanii w latach 1520-1920". Analizuje kariery brytyjskich kobiet od epoki Tudorów do I wojny światowej. Prace Mary Beale, Angelici Kauffman i Laury Knight pokazują, jak kobiety przesuwały granice sztuki, podejmując tradycyjnie męskie tematy i walcząc o równy dostęp do kształcenia artystycznego. Więcej

Young European Design w Berlinie

Do 26 maja w Berlinie trwa wystawa "Next: Young European Design" w Kunstgewerbemuseum. Wydarzenie, będące częścią Berlin Design Week, powstało we współpracy z EUNIC Berlin, siecią europejskich instytutów kultury. Stanowi platformę dla młodych europejskich talentów w dziedzinie designu z 11 europejskich krajów. 30 wybranych w tym roku projektów podchodzi do designu jak do siły napędowej innowacji. Więcej

Futurystyczny design w Weil am Rhein

Od 18 maja 2024 roku do 11 maja 2025 w niemieckim Weil am Rhein odbędzie się wystawa "Design science fiction. Od ery kosmicznej po metawersum". 100 eksponatów z kolekcji muzeum zostanie zaprezentowanych w futurystycznym stylu przez argentyńskiego projektanta Andrésa Reisingera, w towarzystwie filmów i literatury science fiction. Zwiedzający będą mogli podróżować przez różne epoki, od początków XX wieku naznaczonych erą kosmiczną, po nowsze reprezentacje metawersum. Więcej

"Kobieca perspektywa" w Madrycie

Do 8 września Muzeum Prado w Madrycie prezentuje drugą edycję tematycznej wystawy "Kobieca perspektywa". Koncentruje się na kobietach z europejskich dynastii królewskich, które przyczyniły się do powstania hiszpańskiej kolekcji królewskiej. Ekspozycja obejmuje okres 1602-1700 - od Elżbiety Burbon do Marii Anny von Pfalz Neuburg. Dzięki tej inicjatywie muzeum chce wzmocnić widoczność kobiet w sztuce. Więcej

77. Festiwal Filmowy w Cannes

Od 14 do 25 maja trwa 77 Festiwal Filmowy w Cannes. Gości 35 000 widzów ze wszystkich środowisk i kultur. W konkursie biorą udział 22 filmy, a jury przewodniczy Greta Gerwig. Meryl Streep będzie gościem honorowym ceremonii otwarcia, w trakcie której otrzyma honorową Złotą Palmę. Więcej

■ Sport :

Płomień olimpijski dotarł do Marsylii

Po 12 dniach spędzonych na morzu, 8 maja płomień olimpijski dotarł do Marsylii na pokładzie statku Belem. Czekał na niego prezydent Francji Emmanuel Macron i 150 000 widzów. Teraz sztafeta z płomieniem będzie kontynuowana we Francję do 26 lipca, kiedy to płomień dotrze do Paryża na ceremonię otwarcia igrzysk olimpijskich. Więcej