Je Moerstaal

Hoe kies je de taal en het woordgebruik in je kinderboeken?

Ik let heel sterk op hoe iets voorleest. Kadans en ritme in zinnen zijn essentieel. Woorden moeten lekker bekken en iets oproepen. Ze moeten begrijpelijk zijn voor kinderen, maar mogen ook nét een beetje te moeilijk zijn. Ik voeg bewust rijke woorden toe, maar altijd in een bredere context, zodat ouders of leraren ze kunnen bespreken tijdens het voorlezen.

Wat is jouw visie op het gebruik van dialect of spreektaal in kinderboeken?
Ik vind dat geweldig, maar je moet het goed doseren. In mijn kinderboek De Vrijbuiter laat ik een vrouw met een Frans accent praten. Dat werkt vooral door af en toe een Frans woord te laten vallenen een beetje uit te leggen hoe dat dialect klinkt. Zo maak je taal speels en levendig, zonder dat het
een gimmick wordt.

Zijn er woorden die ik bewust vermijd?
Zeker. Ik zeg liever niet dat een personage loopt. Dat is te vlak. Schuifelen, stiefelen, slenteren, wandelen, rennen - dat zijn woorden die direct een beeld oproepen. Ik vermijd die standaardwoorden zoveel mogelijk en kies liever voor iets sprekenders.

Kinderboekenauteurs die mij inspireren
Sjoerd Kuyper is mijn grote held. Zijn taalgebruik, zijn metaforen, zijn vergelijkingen - alles klopt. Anna Woltz doet dat ook geweldig. En Roald Dahl heeft zoveel nieuwe woorden bedacht dat er een heel boek van te maken was. Ik heb het in de kast staan, echt fantastisch.

Heb je een favoriet woord uit de Nederlandse taal en zo ja waarom dit woord?
Het is eigenlijk ondoenlijk om er maar één te noemen, ik heb zoveel favoriete woorden! Maar het eerste dat in me opkomt is ‘achenebbisj’. Een prachtig woord dat precies klinkt als de betekenis: een beetje rommelig.

Hoe kies je de taal en het woordgebruik in je kinderboeken?

Dat gaat meestal automatisch, tijdens het schrijven leer je je hoofdpersoon kennen en hij/zij praat op een eigen manier, met eigen woordgebruik. In mijn boeken over Tess en Raf komen veel opa’s en oma’s voor. Die gebruiken weer andere woorden dan kinderen. Omdat ik zelf oma ben ging ook dat automatisch en kon ik gezellige ouderwetse woorden gebruiken, bijvoorbeeld:

snotverdorie, beteuterd en raaskallen. Een leuke aanvulling op de woordenschat van kinderen! Mijn kleindochter (5) schijnt thuis ‘gossiemijne’ te gebruiken als ze een dagje bij mij is geweest.

Heb je wel eens een taaluitdaging gehad tijdens het schrijven?
Met illustratrice Monica Maas heb ik het prentenboek Tessel viert Sint-Maarten gemaakt. Ik schreef eerst het verhaal, daarna illustreerde Monica. Ik wilde de oorsprong van het feest er graag in, maar het moest niet te lang worden en ook nog te begrijpen zijn voor kleuters. Met die twee pagina’s heb ik lang geworsteld. Maar steeds kon ik weer een beetje tekst schrappen, omdat Monica dat getekend had. Zo werd het precies goed. Illustraties zijn zo belangrijk en fijn in kinderboeken, die vullen het verhaal aan en maken het af.

Wat is jouw visie op het gebruik van dialect of spreektaal in kinderboeken?
Dialect is lastig, want dat kennen de meeste kinderen niet en je schrijft voor heel Nederland. Maar een heel klein beetje moet kunnen! Ik woon op Texel en daar hebben we het Tessels dialect. Nog maar weinig mensen spreken Tessels en dat vind ik erg jammer. In één van mijn boeken heb ik een keer een Tesselse uitdrukking gebruikt, die gewoon te snappen is tijdens het lezen: Kinderen waren op het schoolreisje in de bus ‘zo wild als hooi’. Stiekem hoop ik dat de lezertjes dat ook gaan zeggen als ze wild aan het spelen zijn.