Met Raymond Knops, Sjoerd Sjoerdsma en koning Willem-Alexander
Goedemorgen! De republiek is nog niet nabij, maar hoe lang behoudt het koningshuis de sympathie van de Kamer, na de zoveelste financiële schimmigheid? De Algemene Rekenkamer is niet mals voor een aantal ministers. En Nederland wil geen land door de crisis helpen zonder keiharde voorwaarden, zelfs als het om landen binnen het Koninkrijk gaat. |
HEET VAN DE NAALD: Wybren van Haga meldde zich vanochtend met het nieuws dat hij zich officieel aansluit als lid bij Forum voor Democratie. De voortekenen waren er al, maar Van Haga en Thierry Baudet ontkenden tot nu toe in alle toonaarden. Officieel blijft Van Haga in de Tweede Kamer zitten als onafhankelijk lid, maar het is onlogisch dat hij „in 99 procent” van de gevallen met de coalitie blijft meestemmen, zoals hij na zijn vertrek bij de VVD aankondigde. Dat zou vreemd zijn voor iemand die wel heel bewust lijkt af te koersen op een nieuwe termijn in de Kamer op de lijst van FVD. „Ik ben echt niet uit op een baantje”, zegt hij er zelf over. Maar: „Als ik een uitnodiging krijg, dan ga ik daar zeker over nadenken.” |
|
|
|
DE KONING EN ZIJN WONING: Veel verschuift er niet in de Kamerdebatten of de publieke opinie over de monarchie – die laatste is er sinds corona en de toespraak van koning Willem-Alexander op 4 mei alleen maar op vooruitgegaan. Maar de stapel aan kritische vragen die je bij het koningshuis kunt stellen groeit gestaag – en je vraagt je af welk Kamerlid zich na jaren van ergernis over ‘gedoe’ rond de koninklijke financiën eens harder uitspreekt. Want nadat leden van de koninklijke familie al waardevolle kunst verkochten, de staat dubbel bleek te betalen voor paleismeubels en de jachtrechten van de koning het nieuws haalden, is nu de verbouwing van Huis ten Bosch aan de beurt. Woningsdag: Koning Willem-Alexander betaalde namelijk geen euro mee aan de inrichting van zijn privévertrekken, terwijl hij wél meebesliste over het interieur en terwijl hij jaarlijks bijna 5 miljoen euro voor zulke kostenposten krijgt. Niet mis voor een interieuroperatie waarbij tal van bekende Nederlandse ontwerpers betrokken waren, schrijven Merijn Rengers en Arjen Ribbens in NRC. Lees vooral ook hun kijke achter de schermen over de moeite die het kostte om de informatie in handen te krijgen: nergens lijkt de overheid zich zoveel geheimzinnigheid te permitteren als wanneer het gaat om het koningshuis. |
|
|
|
HABEMUS STEUNPAKKET: Het nieuwe steunpakket is daar. Ondernemers zijn opgelucht: hun vaste lasten worden straks deels ruimer vergoed. Werkgevers zijn blij: de boete op het ontslaan van personeel is vervallen. Maar de vakbonden zijn boos: zij mogen toch níet serieuzer meepraten bij ontslagen. En kijk je verder dan de miljarden, dan piept en kraakt het ook bij de groepen die wél steun ontvangen. Is de vastelastensteun wel voldoende voor grotere bedrijven? En moet het voor bijvoorbeeld de horeca nóg makkelijker worden personeel te ontslaan? Waarom krijgen studenten met een bijbaan zo weinig? De steun is welkom, maar de eensgezindheid in de polder is verdwenen. |
|
|
|
OP EEN ONBELOOND EILAND: Géén steun zonder voorwaarden. En al helemaal geen giften waar leningen volstaan. Zo boodschapvast als het kabinet communiceert over Zuid-Europa, zo consistent en spijkerhard is ook de houding tegenover de Caribische delen van het koninkrijk. Aruba, Curaçao en Sint-Maarten zwalken door de economische klap die het coronavirus aan het economie uitdeelt, maar Den Haag ziet vrijgevigheid niet zitten. Integendeel. Raymond Knops (Koninkrijksrelaties, CDA) zag zijn kans schoon om een lijstje langgekoesterde wensen van het kabinet eindelijk door te voeren. De drie landen hadden weinig keuze en gingen woensdag, vlák voor Knops’ deadline, akkoord: het ambtenarenapparaat wordt kleiner, eilandbestuurders en politici gaan een deel van hun eigen salaris inleveren. Tot vreugde van veel Tweede Kamerleden. |
|
|
|
REKENMEESTERS: Reken maar op Arno Visser, president van de Algemene Rekenkamer, om tegen de Haagse stroom in te roeien. Een jaar geleden constateerde hij dat jarenlange bezuinigingen door vorige kabinetten niet voor efficiëntie zorgden, maar diepe wonden hadden geslagen in de kwaliteit van het overheidsfunctioneren. Deze week gaf Visser op de jaarlijkse Verantwoordingsdag een op het eerste oog tegengestelde boodschap af: wees niet te scheutig. „Neem niet overhaast besluiten voor overheidssteun”, vertelde hij aan NRC. „Anders gaat de geschiedenis zich herhalen”, verwees hij naar dure reddingsoperaties uit het verleden. Zijn conclusie blijft hetzelfde: het kabinet kan nog beter zijn best doen al zijn uitgaven aan de Kamer te verantwoorden. Hoekstra: Wat leerden we nog meer uit de rapporten van de Rekenkamer? De meest bestraffende woorden waren voor minister Wopke Hoekstra (Financiën, CDA), van wie we al leerden dat hij vorig jaar zijn geheime aankoop van KLM-aandelen door de staat uitvoerde zonder het wettelijk vereiste overleg met het parlement. Hoekstra presenteerde zijn overtreding met een soort verbale houdini-truc als een les voor ons allen. Hoezo tik op de vingers? „Goed dat er aandacht is voor hoe te handelen in dit soort uitzonderlijke situaties”, twitterde hij. Gasmiljoenen: Ook in het beklaagdenbankje: minister Eric Wiebes (Economische Zaken en Klimaat, VVD), die 90 miljoen euro betaalde aan oliemaatschappijen ter compensatie van de vervroegde sluiting van de Groningse gasvelden. Onduidelijk berekend en onvoldoende verantwoord, volgens de Rekenkamer. En in één soepele beweging kreeg ook Kajsa Ollongren (Binnenlandse Zaken en Wonen, D66) ervan langs: haar plannen om woningen voor 150 miljoen euro gasvrij te maken waren veel te positief gepresenteerd. „Het lijkt erop dat bij de start van het programma sprake was van ’geld zoekt plan’”, aldus de Rekenkamer. Slecht beveiligde zaken: De Rekenkamer beperkt zich niet tot het verantwoorden van uitgaven, ook de beveiliging van Buitenlandse Zaken kreeg er (alweer) van langs. Daar blijkt van de elf informatiesystemen slechts eentje goedgekeurd. Tot bezorgdheid van Kamerleden als Sjoerd Sjoerdsma (D66): „Dat kan niet in een tijd waarin cyberaanvallen en spionage rap toenemen.” |
|
|
|
WAT WIJ LEZEN: Nederland moet meer solidariteit tonen in Europa. Dat zegt niet alleen een handjevol partijen, maar ook een nieuwe crisisdenktank over de gevolgen van het coronavirus. Het is een initiatief van SER-voorzitter Mariëtte Hamer, die aan NRC-collega Barbara Rijlaarsdam ook vertelt hoe ze wil voorkomen dat vrouwen en jongeren de zwaarste last van de crisis gaan dragen. En: Als KLM staatssteun krijgt, waarom de NS dan niet? Bert Groenewegen, financieel directeur van NS, kondigt in NRC een steunaanvraag aan. Maar of het kabinet net zo snel overstag is als bij KLM, dat weet hij niet. „Dat nationale trots-imago hebben wij niet, helaas.” |
|
|
|
Quote van de dag: | „Het verhaal over de Zware Jongens is leuk, maar wij vinden het wel jammer dat het verhaal zelf vooral de kansen voor de georganiseerde misdaad in een Europa zonder grenzen laat zien.” | De Europese Commissie betaalde vorig jaar mee aan een EU-special van de Donald Duck. En dat ging gepaard met aandachtige eindredactie, blijkt uit onderzoek van Follow the Money. Inclusief uitgewerkte suggesties voor een alternatieve verhaallijn over Oom Dagobert. |
|
|
|
|
|