Voorvertoning

Leren is je laten vernieuwen
door Jouke Post, docent Pulsar Academie

Wat is leren eigenlijk? Leren is in mijn opvatting bovenal een proces van je (laten) vernieuwen. Dat kan via een bevrijdend inzicht zijn, een ongekende beleving, experimenteel gedrag, een wezenlijk nieuwe ervaring.

In de Pulsar Academie, waar ik docent ben in het eerste jaar, krijg je tal van invalshoeken aangereikt om je als professional te vernieuwen. Wat mensen van mij en mijn lessen leren, zit naast de lesstof ook in hetgeen ik vanuit mijn eigenheid en bevlogenheid aan de lesstof heb toegevoegd. Allerlei voorbeelden uit mijn eigen leven en werk, relevante metaforen of de boodschap die in de lessen verborgen ligt. Je wordt als student op jouw beurt bemoedigd om jouw ambacht te verrijken met je unieke eigenheid.

Dat is wat je zou kunnen noemen de professionele essentie van kennisoverdracht: de eigen creatieve bron steeds weer te laten stromen. Je weet de stof tot leven te wekken door je onderwerp (‘wat’) via jouw eigenheid te vermengen met jezelf als persoon (‘wie’). Deze essentie komt treffend tot uitdrukking in mijn favoriete gedicht van de middeleeuwse Perzische mysticus Rumi:

Twee soorten intelligentie
Er bestaan twee soorten intelligentie: de een verworven,
zoals een kind op school feiten en begrippen van buiten leert
uit boeken en uit wat de meester vertelt;
Het verzamelt zowel informatie uit de traditionele als
uit de nieuwe wetenschappen.
Met die intelligentie klim je omhoog in deze wereld.
Je krijgt er een plaats mee boven of onder anderen
met betrekking tot je vaardigheid in het onthouden van informatie.
Je slentert hiermee de kennisterreinen in en uit,
en krijgt steeds meer tekens op de leien van je geheugen.

Er bestaat nog een ander soort lei,
één die al voltooid en ingelegd is in jezelf.
Een bron die uit zijn container overvloeit;
een frisheid in het centrum van je borst.
Deze intelligentie raakt niet vergeeld en stagneert niet.
Zij is vloeiend, en zij beweegt zich niet van buiten naar binnen
door de pijpen van het loodgieters leren.
Deze tweede vorm van kennis is een fontein binnenin je,
en beweegt zich naar buiten toe.

Dit is mijn belangrijkste en ultieme tip voor professionals: Zorg dat je de tweede soort van intelligentie, de lei die al is ingelegd binnenin je, altijd weer kunt laten stromen!