november 2022

bekijk deze nieuwsbrief in uw browser

Automatisch vertalen met eTranslation

Iedereen kent Google Translate wel, maar er bestaan nog meer vertaalsystemen, die niet allemaal even bekend zijn. Zo is er eTranslation: een vertaalmachine ontwikkeld door de Europese Commissie die in het bijzonder geschikt is voor het vertalen van overheidsteksten. Het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) verzamelt taaldata om dit systeem te kunnen trainen voor het Nederlands. Waarom, hoe werkt het en waar vind je het? Op vrijdag 14 december geven Carole Tiberius (INT) en Emma Hartkamp van het directoraat-generaal Vertaling van de Europese Commissie een korte workshop voor overheidsmedewerkers.

Meer lezen op de website van de Taalunie

Letterlijk Leiden

Tot en met 18 december staat de stad Leiden in het teken van taal en literatuur. Met lezingen, boekpresentaties, debatten, workshops en meer. Ook wij doen mee aan Letterlijk Leiden en organiseren op 8 december een pubquiz over taal: de Bieterballenquiz. Daarnaast maakten we een talige wandeling door de Leidse binnenstad ('Weg van woorden', binnenkort te downloaden als audiotour) en produceerden we een podcast over het woord letterlijk, te beluisteren op onze website of via de gebruikelijke podcastkanalen.

Bekijk het hele programma op letterlijk.nu

Maxibieb


Grote versie van een minibieb, een kastje op een openbare plek dat dient als een ruilplek voor boeken.

Nieuw woord van de week

Matthias de Vries aan het woord


Ter gelegenheid van de 202e geboortedag van Matthias de Vries op 9 november 2022 stelt het Instituut voor de Nederlandse Taal de pdf-versie van het boek Matthias de Vries aan het woord (2020) gratis ter beschikking. Liever een gedrukt exemplaar? Voor het gereduceerde tarief van € 5,- (inclusief verzendkosten binnen Nederland) of € 7,50 (inclusief verzendkosten naar België) is het boek bij ons te bestellen, zolang de voorraad strekt. Stuur daarvoor een mail naar secretariaat@ivdnt.org met vermelding van uw postadres en maak het bedrag over op rekeningnummer NL39 INGB 0000 0256 05 (BIC: INGBNL2A) ten name van Instituut voor de Nederlandse Taal. Het boekje wordt daarna zo snel mogelijk verzonden.

Braai


In de Brabantse dialecten wordt de kuit braai genoemd. Waar komt dat vandaan en welke andere dialectnamen bestaan er voor kuit?

Uit de streek

Gebarentaalcorpora


Er zijn onlangs twee gebarentaalcorpora toegevoegd aan onze verzameling taalmaterialen: het Corpus Vlaamse Gebarentaal (Corpus VGT) en het Belgian Covid Sign Language Corpus (BeCoS Corpus). Het Corpus VGT, ontwikkeld door de universiteiten van Gent en Leuven, was al online te bekijken maar is nu ook als download beschikbaar, waardoor de data gebruikt kunnen worden binnen onderzoek naar automatische gebarentaalherkenning. Het BeCoS Corpus werd afgelopen zomer voorgesteld op de CLIN-conferentie in Tilburg, en is nu ook beschikbaar als download. Het bestaat uit de video's van de persconferenties van de Belgische overheid omtrent COVID-19, automatisch getranscribeerd door middel van spraakherkenning, en er is 'keypoint recognition' toegepast op de gebarentolken. De beschikbaarheid van beide corpora is een gevolg van de deelname van het INT aan het SignON-project, waarin het instituut verantwoordelijk is voor de dataverzameling.

Ga naar taalmaterialen.ivdnt.org
'Taalmateriaal uitgelicht' over het BeCoS Corpus 

Taaltechnologie


Gaat de computer ooit taal gebruiken zoals mensen dat doen? In de nieuwste aflevering van de podcast die we samen met Onze Taal maken, spreken we INT-taaltechnoloog Vincent Vandeghinste over automatisch vertalen, taalmodellen, neurale netwerken en de geschiedenis van taaltechnologie.

Luister de podcast

EFNIL-masterscriptie


Voor de vierde keer organiseert EFNIL, de Europese Federatie van Nationale Taalinstellingen, een wedstrijd voor de beste Europese masterscriptie op het gebied van taalgebruik, taalverwerving, taalbeleid en meertaligheid. Masterstudenten uit verschillende Europese landen kunnen deelnemen door hun scriptie uiterlijk 15 januari 2023 in te sturen.

Kijk voor meer informatie op de website van EFNIL

Boombanket


Vondel gebruikte het woord boombanket in 1664 als een dichterlijke benaming voor boomooft, een tegenwoordig weinig gebruikelijke aanduiding voor allerhande boomvruchten als appels en kersen.

Terug in de taal

Het Nederlandstalige lied


Het themakatern van het november/decembernummer van het tijdschrift Onze Taal is gewijd aan het Nederlandstalige lied. Vivien Waszink (INT) en Alex Reuneker (Universiteit Leiden) analyseerden hiervoor de Top 40-jaarlijsten van 1965 tot nu, om de populariteit van Nederlandstalige muziek door de jaren heen in kaart te brengen. Laura van Eerten (INT) schreef twee artikelen over de actuele stand van de nederpop, nederhop en luisterliedjes, met de nadruk op de hedendaagse Nederlandstalige popmuziek.

Lees meer op de website van Onze Taal

Narratief


Ludo Permentier vraagt zich af waarom elk standpunt vandaag een ‘narratief’ moet heten.

Woorden weten alles

Wereldgeschiedenis van Nederland


In 2018 bracht het Huygens Instituut Wereldgeschiedenis van Nederland uit, een boek over de internationale wortels van onze nationale identiteit waarin meer dan honderd aanstormende en gevestigde Nederlandse onderzoekers op het gebied van geschiedenis en cultuur aan het woord komen. Nu is het vervolg verschenen: Nog meer wereldgeschiedenis van Nederland, met bijdragen van INT-taalkundige Nicoline van der Sijs over 'Het Frankische rijk als kraamkamer van het Nederlands' (pp. 81-86) en '1602. De Nederlandse taal gaat overzee' (pp. 183-188).  

Meer over het boek

Steenkolenengels


“We can come an end’’, de WK-voorspelling van Louis van Gaal, is een voorbeeld van steenkolenengels. Ewoud Sanders legt uit waar die kwalificatie vandaan komt.

WoordHoek

Meer nieuws & agenda

Redactie: Laura van Eerten
YouTube YouTube
Twitter Twitter
Instagram Instagram
Facebook Facebook
ivdnt.org ivdnt.org
© 2022 Instituut voor de Nederlandse Taal, alle rechten voorbehouden.
U ontvangt dit bericht omdat u zich heeft ingeschreven voor een van de nieuwsbrieven (Algemeen en/of Terminologie) van het Instituut voor de Nederlandse Taal.

onze contactgegevens:
Instituut voor de Nederlandse Taal
Rapenburg 61
NL-2311 GJ Leiden

Postbus 9515
NL-2300 RA Leiden

voeg ons toe aan uw adresboek


inschrijving of gebruikersprofiel bijwerken of afmelden voor alle nieuwsbrieven