- Nieuwsbrief Juli 2024 -
|
|
|---|
| | | Permacultuurcentrum
Den Haag
| Al ruim 15 jaar zijn we met o.a. Permacultuur actief in de regio. De laatste jaren zijn we ook betrokken bij projecten elders in Nederland. Dat heeft jarenlange samenwerking opgeleverd en ook talloze ad hoc samenwerkingsverbanden. Dat is vaak heel organisch gegroeid en het heeft zo stilletjes aan tot heel veel leuke projectjes en initiatieven geleid.
Eigenlijk zie ik in het bovenstaande twee belangrijke thema's: Permacultuur en Samenwerken. We hebben daar heel wat te leren en af te leren. Dat zijn dan vaak veranderingen in ons zelf maar ook de wereld en onze samenwerking heeft dat nodig.
|
|
|---|
Cursussen, Jaaropleiding en Workshops
Deze zomer zijn er alleen enkele rondleidingen en wekelijks een of twee Tuinwerkdagen (zie kalender op de website).
Na de zomer komen er weer cursussen voor beginners en een nieuwe jaaropleiding voor wie verder en dieper wil. Hoofdthema's zijn Permacultuur (voedsel en meer uit je tuin met respect voor de natuur) en Kruiden voor gezondheid uit planten.
De workshops gaan over composteren, balkontuinieren, enten en vermeerderen kleinfruit, snoeien en een jaarrond teeltplan.
In de cursus 'Begin een Permacultuurtuin' reiken we je de grondbeginselen aan van de Permaultuur, d.w.z. de 10 ontwerpprincipes en helpen we je op weg met inzichten in hoe een tuin te beginnen of aanpassen en hoe te bepalen wat daar wel en niet goed kan. Bodem, water, ontwerp, beplanting en onderhoud komen in deze bondige cursus, die bedoeld is om je een permacultuur-basis te geven, aan de orde.
In de cursus 'Kruiden en hun Toepassingen' leer je kruiden en andere planten toepassen voor je welzijn, dat wil zeggen: genieten van geur, kleur en smaak en om je gezondheid te ondersteunen met een natuurlijke huisapotheek.
In de cursus 'Voedselbosrand' gaat om het opzetten van (een deel van) je tuin met eetbare vaste planten, struiken en bomen. De Permacultuur ontwerpprincipes komen langs evenals bodem, water, ontwerp, plantengemeenschappen. Deze thema's vind je ook in de Jaaropleiding. Met deze cursus kan je aan de slag on grotere of kleinere tuinen.
In de workshop 'Zelf Composteren' behandelen we de verschillende composteer methodes en kijken daaarbij vooral naar welke aanpak het beste past bij jouw tuin (moestuin, vaste planten, fruit en noten).
In de workshop 'Balkontuinieren' kijken we naar de mogelijkheden en uitdagingen van een (eetbare) tuin op balkon of terras in potten en bakken. Omstandigheden zoals zon en wind, te gebruiken materialen en de geschikte een- en meerjarige planten komen aan bod.
In de 'Permacultuur jaaropleiding' benaderen we Permacultuur vanuit de tuin. Als je de tuin begrijpt, kan je die inzichten ook toepassen op andere aspecten van het leven. Het belangrijkste vinden we het kunnen van voeding voor ons en toekomstige generaties vanuit respect voor en lerend van de natuur. Waar deze natuur zo onder druk staat door hoe wij met de aarde zijn omgegaan en door hoe weersextremen invloed hebben op of we wel of niet tot productiviteit kunnen komen, is dat nog een hele uitdaging. Je motivatie om aan een Jaaropleiding deel te nemen kan hieruit voortkomen, maar er zijn genoeg mensen die gewoon plezier hebben om met en in de natuur te werken en daar vervulling in vinden.
Voedselzekerheid... ?
Als telkens langdurige nattigheid of droogte grondbewerking onmogelijk maakt, zaaien, poten, onderhoud en oogsten bemoeilijkt, dan is er niet echt meer sprake van voedselzekerheid. Natuurlijk kunnen we ons eten elders vandaan halen, zo rijk zijn we wel, maar dat voedsel zou de mensen die daar wonen ten goed moeten komen.
Het weer is heftiger, grilliger en extremer. Daar hebben we mee te maken. En, niet onbelangrijk om te begrijpen: we hebben onze bodems zo behandeld of mishandeld dat het bodemleven sterk is terug gelopen, het organische gehalte van de bodem extreem laag is en de bodem niet of bijna niet in staat is water te bufferen, voedingstoffen vast te houden en in een voor de plant opneembare vorm beschikbaar te stellen. En dan zitten we nog met een onaardige cocktail aan verschillende vergiffen in bodem, grond- en oppervlakte water.
Op onze website staat een foto van Jane Goodall met -als je naar 'lees meer..' gaat haar boodschap laat zien, die ik vrij vertaald opneem:
"Eens zullen we terugkijken op deze donkere tijd van agricultuur en onze hoofden schudden. Hoe hebben we ooit kunnen denken dat het een goed idee was om ons voedsel met vergif te produceren."
Voedsel produceren is dus nu niet zo makkelijk in Nederland. Het van elders halen met alle milieulast en schade aan ecosystemen en de daar levende mensen niet gewenst.
Een ander voedselsysteem is dus hard nodig.
Met onze cursussen en opleidingen werken we daar hard aan. We letten op de bodem, het water, natuurlijke, veerkrachtige ecosystemen die we ombuigen naar meer productiviteit voor de mens dan Moeder Natuur geneigd is te doen. We kijken naar korte termijn en lange termijn trajecten, naar verantwoorde manieren van produceren, oogsten en distribueren. Naar droge en natte teelt, naar het hele jaar rond kunnen oogsten. Naar gewassen die er nu zijn om ons te voeden en naar de gewassen die ons in de (nabije) toekomst kunnen voeden. We kijken niet alleen naar kwantiteit (genoeg voor ons allen) maar ook heel veel naar de kwaliteit, die met de divewrsiteir ervoor kan zorgen dat we echt binnen krijgen wat we echt nodig hebben.
Permacultuur heet deze aanpak, waarbinnen wij een stroming zijn die vooral vanuit de tuin, vanuit de praktijk de oplossingen zoekt.
| |
|
Enkele projecten op en bij Eetbaar Park.
De Tamme kastanje cirkel (voorheen pruimencirkel), het Voedselmoeras, een medicinaal voedselbosje, Boomgaard in Balans.. zomaar enkele ontwikkelingen die de moeite van wat extra aandacht (en eigenlijk ook een bezoekje) waard zijn. In elke volgende nieuwsbrief licht ik er een uit. Deze maand:
Het Schommelstukje
Een van onze jaargroepen heeft de opdracht gekregen 'iets' te doen aan de twee stukken aan beide zijden van wat nu het schommelstuk is geworden.
In het ene stuk stond een appelboom met mierikswortel en ander kruidigen erbij en in het andere stuk vooral doornloze braam.
Met de daar gebouwde schommel laat de groep zien dat ook tuinmeubulair meerdere, nuttige functies kan hebben. Want naast dat een kind er schommelend mee kan inspannen, een volwassene zacht wiegend momenten van bezinning kan beleven, laten de palen waar de schommel aan hangt toe dat er zich klimplanten langs omhoog begeven, zoals in dit geval de Amerikaanse aardnoot en de kamperfoelie.
Waar in het ene deel vooral wilg, braam en genoemde aardnoot de dienst uit maakten, is er gewerkt naar een meer productieve plantengemeenschap rondom de doornloze braam. Een deel daarvan is aangeslagen, een deel doet ,oeite zich te handhaven en zal zich volgend jaar wellicht beter manifesteren.
Het andere deel, dat met de appelboom aan het ene eind en de blauwe bes aan het andere eind, werd altijd al water beter onderhouden en laat nu door extra aanplant veel eetbaars zien: munt, campanula, aardbei, mierikswortel, lavas, citroenmelisse, bieslook, venkel, aardpeer, bijvoet, brave hendrik, munt, asperge, vrouwenmantel en meer. Eigenlijk ook brandnetel, dovenetel, heermoes, zuring, klaver, kliswortel en meer, maar dat verzwijgen we maar even.
De groep heeft een begin gemaakt aan een beter watermanagement voor dat deel van de tuin waar dat de laatste jaren in het ongerede was geraakt. Dat bestaat uit niet veel meer dan een greppelstelsel, dat geleidelijk overvloedig water kan afvoeren naar de plekjes waar we het kunnen bufferen.
Hopelijk voorkomt dat verdere schade aan de appelboom als op het perceel na langdurige, heftige regen het grondwaterpeil op 20 cm blijkt te blijven staan.
Rijke appeloogst zullen we dit jaar niet krijgen, maar de blauwe bes en de braam zijn veelbelovend.
Boeken, zaden en plantjes
We bedienen ook een webshop met Permacultuur- en Voedselbosboeken, boeken over bodemleven, planten, landschappen en meer. Zie verderop voor wat aanbevelingen. De meeste boeken zijn ook op Eetbaar Park in voorraad.
Biologische zaden zijn er ook te koop.
We wensen je een fijne, inspirerende zomertijd en een oogstrijke tuin.
En kom gerust langs op een van onze Tuinwerkdagen (maandag en woensdag)
Menno Swaak
Permacultuurcentrum Den Haag
|
|
|---|
| donderdagavond
11 juli + 1 aug
met uitleg door Menno Swaak
[ Lees meer... ] |
|
Rondleiding Eetbaar Park
Permacultuur, een ontwerp- en onderhoudsmethode waarin de natuur leidend is en het doel is op een verantwoorde manier voedsel, grondstoffen en energie te produceren.
Op en rond Eetbaar Park proberen we dat op verschillende manieren en met diverse voorbeelden te laten zien. De meeste daarvan zijn bedoeld voor in de stad dus kleinschalig. .021
Deze avond bekijken we wat Permacultuur voor jou en je leefomgeving kan betekenen en hoe het inzetbaar is ook voor bevordering biodiversiteit en klimaatverandering.Q4
.
|
|
|---|
|
zaterdag
31 augustus
workshop met Menno Swaak
|
|
Zelf Composteren: composthoop, compostvat en wormcompostbak
Het Nieuwe Goud wordt het wel genoemd: het 'afval' uit onze tuinen en keukens. Waarom zou je elke dag je keukenresten afvoeren en elk jaar je tuinresten om dan elk jaar weer nieuwe compost aan te voeren. Zorg voor een kringloop dicht bij huis en creëer hoogwaardige compost.
Daarmee kan je de bodem van je (moes)tuin, balkonbakken en kamerplanten verrijken.
We kijken ook naar verschil in compost voor de moestuin en het vaste planten deel.
|
|
|---|
|
start zaterdag
31 augustus
cursus met
Menno Swaak
|
|
Begin een Permacultuurtuin
Permacultuur is een ontwerp- en onderhoudsmethode waarmee we voor de mens productieve ecosystemen kunnen realiseren met respect voor en lerend van de natuur.
In deze cursus van een ochtend en drie avonden kijken we vooral naar de toepassing van Permacultuur in je eigen tuin, tuinderij of voedselbos. De ontwerpprincipes worden behandeld en we kijken naar de verschillende soorten bodems, waarmee we te maken kunnen hebben, omringende omstandigheden en de mogelijkheden en beperkingen van een moestuingedeelte, een deel voor eetbare vaste planten, struiken en bomen, en naar water in de tuin..Je maakt een ontwerp voor je tuin met ideeën voor beplanting.
|
|
|---|
|
zondagavond
1 september
met Taco Blom
|
|
Introductie tot Permacultuur Opleiding en Cursussen
Voor wie geïnteresseerd is in de Permacultuur Opleiding 2024 van 12 zondagen die op 8 september begint, organiseren we deze gratis avond.
En ook als je belangstelling hebt voor de Voedselbosrandcursus of de Voedselmoeras cursus, die op dit moment nog gepland moeten worden.2
Deze avond vind plaats op Eetbaar Park maar is ook online te volgen met Zoom.
.
|
|
|---|
|
zondag
8 september
start opleiding met Taco Blom
|
|
Permacultuur Jaaropleiding 2024 zo
We merken dat de belangstelling voor Permacultuur toeneemt. Dat zal zeker ook minstens voor een deel te maken met de veranderende situatie in de wereld en de daarop aansluitend verlangen naar een meer natuurlijke en toekomstbestendige situatie. Gezonde voeding van een gezonde bodem, behoud van biodiversiteit, verantwoord grondstoffen-, water- en bodemgebruik, schoner milieu, schonere lucht(!), sociale cohesie, lokale en regionale economie en minder afhankelijk van de woelige politieke en economische stromen...
Meer dan voorheen zullen we aandacht besteden aan de moestuin waar de meeste van onze groenten vandaan komen en wat we daar lokaal en regionaal mee kunnen doen..
|
|
|---|
|
zaterdag
14 september
workshop met Suzanne Luppens
|
|
Workshop balkontuinieren
De omstandigheden op een balkon of terras zijn vaak extremer dan in een tuin, waardoor balkontuinieren een echte uitdaging kan zijn. In deze workshop krijg je tips hoe hier mee om te gaan...?
Aan bod komen o.a.
- geschikte planten voor balkonbakken,
- opbouw van de bak,
- watergebruik,
- bemesting,
- zonnig balkon/schaduwbalkon
En er is natuurlijk uitgebreide aandacht voor al jullie vragen. .
|
|
|---|
|
zondag
29 september
start cursus met Nicole Smets
|
|
Kruiden en hun toepassingen
Kruiden en ook andere planten kunnen veel voor ons betekenen. We kunnen er van genieten als we in de natuur of onze tuin zijn en we kunnen ze op velerlei wijze toepassen. Bijvoorbeeld in ons eten voor de smaak, in ons huishouden voor de geur, en in onze natuurlijke huisapotheek om iets te genezen of om onze gezondheid (denk aan onze werstand) te versterken.
Met deze cursus vergroot je je kennis van planten en dat kan ook een aardige aanvulling zijn voor wie met permacultuur bezig is.
De cursus bestaat uit vier dagen: 2 dagen plantenkennis, oogsten, drogen en bewaren, inhoudsstoffen, en 2 dagen kruiden toepassen voor de gezondheid: preventief en ter ondersteuning
|
|
|---|
|
vrijdag
4 oktober
start cursus met Taco Blom
|
|
Voedselbosrand, ook in kleinere tuinen
Een groot voordeel van tuinen waarin net als in de natuur vooral vaste planten groeien is dat ze op termijn veel minder onderhoud vragen dan tuinen gedomineerd door eenjarigen. Voedsel produceren en biodiversiteit kunnen goed samengaan. In de natuur vind je de meeste biodiversiteit in bosranden en aan oevers.
Zo'n bosrand kun je oprekken tot een hele tuin: een stadstuin, een tuinderij of een groter voedselbos met hogere en lagere planten.andacht voor condities, aanleg, onderhoud, beplanting en oogsten.
|
|
|---|
|
zaterdag
19 oktober
workshop met Suzanne Luppens
|
|
Snoeien en stekken van kleinfruit
De nadruk in deze workshop ligt op het snoeien en stekken van kleinfruit zoals aalbessen, bramen en frambozen.
Onderwerpen hierbij zijn o.a. algemene snoeiregels, het beste seizoen om te snoeien en stekken, en specifieke snoeitips per kleinfruitsoort.
Ook zal er kort uitgelegd worden waarom struiken en (fruit)bomen in een permacultuurtuin (bijna) niet gesnoeid worden, en hoe je hier met je plantkeuze op in kunt spelen.
Er is ruimte voor 10 deelnemers per workshop, dus wees er snel bij! Als je een snoeischaar hebt, neem hem dan mee. .
|
|
|---|
|
zondag
24 november
workshop met Taco Blom
|
|
Teeltplan voor de 4-Seizoenen Groentetuin.
Een Gezonde Moestuin door Mengcultuur
In permacultuur is de aandacht vooral gericht op vaste planten, struiken en bomen. Maar we zijn voor ons voedsel nog voor een groot deel afhankelijk van de moestuin, het deel van de tuin waar we eenjarige groenten verbouwen. Dat zijn pioniersplanten, die een andere aanpak verlangen dan het vaste planten deel. Als je ook in de winter je zelfgekweekte groente wilt kunnen oogsten moet je op tijd beginnen met plannen en planten.
Maak een oogst- en zaaiplan om het hele jaar rond, ook in de winter, verse gezonde groenten uit je tuin en kiemgroenten van je vensterbank te hebben.
|
|
|---|
|
zondag
22 december
workshop met Taco Blom
|
|
Van Snoeien naar niet meer Snoeien
Het snoeien van onze fruitbomen is niet altijd ideaal. Een fruitboom is op zijn best als die op een natuurlijke wijze kan groeien. Snoeien volgens de boeken leidt meestal tot de noodzaak te blijven snoeien. En je bent ook niet altijd blij met de bijwerkingen.
Met snoeien wordt veel verstoord zoals het hormoonhuishouden van je boom? Hoe herstel je dat?
.
|
|
|---|
|
zondag
26 januari
workshop met
Taco Blom
|
|
Enten van fruitgewassen en vermeerderen kleinfruit
Enten, stekken, afleggen en snoeien. Als je fruit uit je tuin wilt zijn er talloze mogelijkheden. Maar hoe doe je dat? Fruitgewassen tot productiviteit brengen vraagt kennis, inzicht en ervaring. De juiste rassen, de juiste onderstam, de juiste plaatsing, het juiste onderhoud en verzorging! Snoeien, leifruit, enten enz Theorie en praktijk: je maakt je eigen ent om mee te nemen.
.
|
|
|---|
|
zondag
23 februari
workshop met Taco Blom
|
|
Van Snoeien naar niet meer Snoeien
Het snoeien van onze fruitbomen is niet altijd ideaal. Een fruitboom is op zijn best als die op een natuurlijke wijze kan groeien. Snoeien volgens de boeken leidt meestal tot de noodzaak te blijven snoeien. En je bent ook niet altijd blij met de bijwerkingen.
Met snoeien wordt veel verstoord zoals het hormoonhuishouden van je boom? Hoe herstel je dat?
.
|
|
|---|
Vera’s moestuin - Permacultuur van maand tot maand
In Vera’s moestuin neemt Vera Greutink je van maand tot maand mee in haar eigen permacultuurmoestuin om te laten zien hoe je het hele jaar door, zelfs in de winter, gevarieerd kunt oogsten uit eigen tuin. Gul beschrijft ze haar ervaringen met bekende en minder bekende rassen en variëteiten, en welke het voor welk doeleinde succesvol doen. Ook besteedt ze veel aandacht aan polyculturen (het combineren van groentes, kruiden en bloemen) om efficiënt met je grond om te gaan en je tuin weerbaar te maken.
Ze deelt haar expertise om de oogst te vervroegen en te verlengen. Heldere uitleg over het aanleggen van een aspergebed (lucratief!), het stekken van zoete aardappels, bloemen telen, fruitbomen kiezen, zaden oogsten en de verschillende manieren om je moestuinoogst te bewaren of te verwerken tot eenvoudige smaakvolle gerechten: dit boek barst van de praktijkkennis die je nergens anders zult tegenkomen.
|
|
|
|---|
|
Bomen beter begrijpen
Gids voor praktisch beheer
Over hoe je bomen de juiste zorg heeft, worden nog altijd heel veel regeltjes en trucjes verteld die vaak niet correct zijn. Het rijtje is schier eindeloos. Ze zetten een boomeigenaar op het verkeerde been en in andere gevallen zijn ze hét recept om problemen te creëren. Wie weet hoe bomen groeien, heeft geen regels voor boombeheer nodig. Die weet dan als vanzelf wat kan en niet kan. Bomen beter begrijpen wil deze informatie aanreiken. Kijken hoe bomen groeien, hoe ze (over)leven, hoe ze stormen doorstaan, hoe ze aftakelen en wat dat betekent voor de bomen in onze tuinen, straten, parken en steden. Een boek voor boomeigenaars, boomliefhebbers, professionele groenbeheerders, openbare besturen en ook voor de professionele boomverzorger.
|
|
|---|
Ontwerp je eigen voedselbostuin | Voedselbossen zijn hip, zoveel is zeker. Maar lijkt dat voor jou een onhaalbare droom omdat je ‘maar’ een balkon of een kleine tuin hebt? In het boek Ontwerp je eigen voedselbostuinleer je stap-voor-stap hoe je deze droom toch kan realiseren.
Heb je alleen een terras/balkon dan krijg je advies over de soorten potten, de potgrond, de geschikte planten en hoe je je eigen compost en meststof maakt. Een mini-voedselbos binnen handbereik dus. Beschik je over een lap(je) grond, dan begin je eerst met observatie: welke delen staan in de schaduw, in de zon – hoelang en wanneer?
Een uitgebreide plantenlijst, praktische info over het ontwerp en onderhoud van de planten helpen je een heel eind op weg!
|
|
|
|---|
|
Gezonde voeding uit de natuurlijke moestuin
Over voedzame planten en hoe je ze klaarmaakt
Het 5de boek in de reeks over natuurlijk tuinieren van Frank Anrijs. Misschien een beetje een buitenbeentje maar uiteindelijk een zeer belangrijk onderdeel van je moestuin. Want wat is het kweken van groenten waard als je ze niet goed kan verwerken?
Seizoensgebonden, vegetarisch en simpel koken met de groenten die je zelf kweekt is de basis van het boek. Het boek is echter niet louter een kookboek. Er staat een schat aan informatie in over de planten die groeien in je tuin, over het belang van bloemen, kruiden en een grote diversiteit in je keuken.
|
|
|---|
Zaaiagenda
Complete gids voor zaaien en oogsten in de moestuint standaardwerk voor de moestuin
Hét standaardwerk voor de moestuin
Biedt alle informatie die iedere moestuinder graag wil weten: de vroegste zaai- en laatste teeltmomenten, in hoeverre 'herhaling' nuttig is, of welk groenteras voor welke periode van het jaar het meest geschikt is. Met veel tips en wetenswaardigheden, aandacht voor biologische en historische zaden, vergeten groenten, kleine moestuinen, pot en bak.
|
|
|
|---|
|
Als u deze maandelijkse nieuwsbrief niet meer wilt ontvangen klik dan op: Afmelden |
|
|---|
Permacultuurcentrum Den Haag / Permcultuur Nu!
www.permacultuur.nu info@permacultuur.nu 06-26130464
postadres:
Groot Hertoginnelaan 249, 2517 ET Den Haag
bezoekadres (na afspraak):
Eetbaar Park, ingang Vreeswijkstraat. |
|
De Permacultuur Boeken Collectie
webwinkel voor boeken (Engels en Nederlands) over Permacultuur, Voedselbossen en Transitie beweging
www.permacultuurboeken.nl -
info@permacultuurboeken.nl
|
|
|---|
|
|
