1. Need to Know

• Duitsland klopt voor het eerst sinds “onderhoud” Nord Stream 1 weer op de deur
• Voormalig president Trump komt als grote winnaar uit het tussentijds voorverkiezingsseizoen. De Republican Party (GOP) is nu wel degelijk de Party of Trump. De gevolgen voor de democratie in het algemeen, en de verkiezingen van 2024 in het bijzonder, zijn ingrijpend.
• In 24 van de 50 staten zetten Republikeinen in november kandidaten in voor de functies van gouverneur, staatssecretaris of procureur-generaal, die de overwinning van Joe Biden in 2020 in twijfel trekken of leugens over de resultaten verspreiden.
• In de 26 voorverkiezingen waarin Trump een kandidaat steunde, won hij met 21-5. (AP/ Cook Report)
• OPINIE: SOS Industrie
• Geen zonnepanelen meer dit jaar: energiecrisis zorgt voor enorme adaptatie
• Het succes van Donald Trump wordt misschien best omschreven in het essay The Slow-Motion Coup van Mark Danner: "Het essentiële voordeel van Donald Trump is dat hij altijd wordt onderschat: behandeld als een narcist met een obsessie voor uiterlijk en kledij, een gestoorde en onwetende olifant in de porseleinkast van het Amerikaanse bestuur. Toegegeven, hij pronkt met zijn narcisme en mythomanie met nukkige en niet aflatende trots. Maar hij weet wat grieven, wrok en verontwaardiging zijn en hij is een meester in het koppelen van deze lucratieve politieke emoties aan een creatieve en motiverende boodschap." (New York Review of Books)
• Greenpeace en knokploeg van milieuorganisaties zetten Europese Commissie voor ultimatum over “nep” groen label voor kernenergie en gas
• Volg onze LIVE BEURSBLOG
• Ruim twee derde van de Belgen en de Vlamingen, 64 procent, wil de kerncentrales langer openhouden dan gepland. Dat blijkt uit een peiling van HLN, VTM, Le Soir en RTL, bij zo’n 1.000 Vlamingen, 1000 Walen en 600 Brusselaars. Opvallend is dat de kiezers van N-VA en MR het meest uitgesproken voor openhouden zijn, 81 procent en 82 procent. Maar bij alle partijen, behalve Groen en Ecolo, is er een meerderheid voorstander om reactoren open te houden. En ook binnen de groene kiezers is men verdeeld: 38 procent van Ecolo-kiezers wil ze openhouden, 35 procent wil ze dicht, en 27 procent heeft geen mening. Groen kent het meest expliciete anti-profiel, maar ook daar geen meerderheid: 44 procent wil ze dicht, 32 procent weet het niet, en 24 procent wil ze openhouden.
• Experts van Europol waarschuwen: binnen 4 jaar wordt 90 procent van alle online content gegenereerd door AI
• Voor een euro krijg je vandaag nog 0,95 Zwitserse franc. Nooit in de 20-jarige geschiedenis van de eenheidsmunt was die minder waard tegenover de franc dan nu 👇. Sinds het begin van het jaar heeft de euro meer dan acht procent verloren tegenover de franc. De redenen zijn de slechte vooruitzichten voor de Europese economie door de gascrisis en de hoge inflatie. De franc wordt gesteund door zijn status als veilige haven en door de op handen zijnde verhoging van de belangrijkste rentevoet door de Zwitserse Nationale Bank. (NZZ)
  

2. Wetstraat Insider

• Groen trekt lijn: “Meer kerncentrales openhouden is geen optie”
• De tegenreactie: Was er dan geen akkoord op de kern om net “niets onomkeerbaar te doen”?
• De peiling (1): Kernenergie heeft een meerderheid
• Goed genoteerd: Vivaldi definieert de ‘middenklasse’ uiteindelijk wel heel ruim
• En nu: Alle ogen op het Vlaamse niveau, op Jan Jambon en zijn N-VA
• De peiling (2): Geen winnaars, behalve de socialisten
• De peiling (3): De verliezers zitten ook bij Vivaldi
• Ondertussen bij cd&v (1): Exit Veerle Heeren, dan toch
• Ondertussen bij cd&v (2): Wouter Beke geeft comeback-interviews

3. On the Agenda

Financiële Markten

• De komende beursweek wordt vooral gedomineerd door het rentebesluit van de Amerikaanse Federal Reserve op donderdag.
  Dat de Fed de rente verhoogt, is geen verrassing. De vraag is hoe agressief de centrale bank zal optreden.
• De beursagenda is vandaag grotendeels leeg, wat een 
  rustig begin van de week kan betekenen. 
  
• De Bank voor Internationale Betalingen (BIS) publiceert haar kwartaalverslag over de wereldwijde financiële markten.
• In Zweden houdt de Riksbank haar maandelijkse monetaire beleidsvergadering.
  
• De beurs van Londen is gesloten.

De Wereld Vandaag

• De ganse wereld kijkt vandaag naar de staatsbegrafenis van koningin Elizabeth II in Westminster Abbey, 🇬🇧 waarbij ongeveer 500 staatshoofden worden verwacht en grote mensenmassa's buiten.
• De rechtszaak in Londen 🇬🇧 tegen Formule 1-tycoon Bernie Ecclestone, die wordt beschuldigd van fraude omdat hij heeft verzuimd 400 miljoen pond aan overzeese activa aan te geven, zou vandaag beginnen maar wordt uitgesteld naar een latere datum.
• De Baltische staten en Polen 🇵🇱 beginnen vandaag Russische staatsburgers de toegang tot hun respectieve landen te verbieden.
• In New York 🇺🇸 start het proces tegen Tom Barrack, een vertrouweling van Donald Trump. Hij wordt ervan beschuldigd illegaal als agent van de Verenigde Arabische Emiraten te hebben gehandeld.
  
• De Duitse president Frank-Walter Steinmeier 🇩🇪 begint een tweedaags staatsbezoek aan 🇲🇽 Mexico.
• Japan 🇯🇵 viert vandaag Keiro no Hi of "Dag van het respect voor ouderen". Dat is een feestdag. 30% van alle Japanners zijn ouder dan 65.

4. Noted

• Begrafenis Queen wordt grootste tv-evenement ooit: 4 miljard kijkers verwacht
• Libanezen kunnen al 3 jaar lang niet aan hun geld. Ze mogen niet meer dan 400 dollar per maand opnemen. Steeds meer mensen nemen het recht in eigen handen en overvallen banken waar ze bankmedewerkers onder bedreiging van een vuurwapen gijzelen. Vrijdag bestormden nog minstens vijf mensen banken met geweren, replica's en luchtpistolen. Ze eisten hun geld van bankmedewerkers, voordat ze voor een juichende menigte in hechtenis werden genomen. (FT)
  
• Telewerk redt levens: opvallend minder verkeersdoden afgelopen jaar
• Grondstofanalist voorspelt koers van 100.000 dollar voor Bitcoin, ondanks “mokerslag” van de Fed en “macro-economische winter”
• Vrijdag werden de Ig Nobelprijzen uitgereikt. Dat zijn prijzen voor wetenschappelijke studies... die mensen "doen lachen of aan het denken zetten". In de categorie "Economie” won een Italiaans onderzoek getiteld: "Talent vs. de rol van toeval in persoonlijk succes". De conclusie: "Hoewel het waar is dat een zekere mate van talent nodig is om te slagen in het leven, wordt geconstateerd dat de meest getalenteerde individuen bijna nooit de hoogste niveaus van succes bereiken…. en worden voorbijgestoken door matig getalenteerde individuen die aanzienlijk meer geluk hebben gehad". (World Scientific)
• Europa dreigt subsidiekraan naar Hongarije dicht te draaien: 7,5 miljard euro op de helling
• Op deze manier kunnen astronomen voorspellen wanneer een ster zal ontploffen
• Su filindeu, letterlijk vertaald "draden van God", is de "zeldzaamste pasta ter wereld". De voorbije 200 jaar werd het gerecht slechts twee keer per jaar gemaakt, voor het tweejaarlijkse feest van San Francesco op Sardinië. Het is enkel beschikbaar voor pelgrims die een nachtelijke tocht van 30 km maken van de stad Nuoro naar het dorp Lula. Hoewel de ingrediënten eenvoudig zijn - water, zout en griesmeel - is de techniek bijna onmogelijk: slechts drie vrouwen beheersen ze. Ingenieurs van het pastabedrijf Barilla probeerden een machine te maken die het werk voor hen kon doen, maar slaagden daar niet in. (Atlas Obscura)
  

5. Hoe omgaan met despoten?

Autocraten hebben de toekomst, schreven we hier vrijdag. Inderdaad, want 70% van de mensheid wordt volgens een studie van denktank V-Dem geregeerd door niet-democratische regimes. 21% meer dan 10 jaar geleden.

"Westerse leiders moeten eerlijk zijn over hoeveel invloed ze werkelijk nog hebben. De veronderstelling dat de rest het Westen meer nodig heeft dan het Westen de rest, is achterhaald.

In 1991 produceerde de G7 ruim 66% van de wereldproductie; vandaag nog 44%. 

Achteraf gezien was het hoogmoedig om te denken dat dictaturen door bataljons mensenrechtenadvocaten en markteconomen van hun ziekte zouden worden genezen. 

• Leiders moeten duidelijk zijn over goed en kwaad, maar wanneer ze afwegen of ze sancties moeten opleggen aan de boosdoeners, moeten ze de waarschijnlijke resultaten beoordelen in plaats van de schijn van deugdzaamheid.
• Een ander principe is dat praten vaak helpt. Sommigen zeggen dat opdagen legitimiteit verschaft. In werkelijkheid levert het inzichten op, creëert het een kans om invloed uit te oefenen en helpt het bij het oplossen van anders onoplosbare problemen - bijvoorbeeld door middel van klimaatafspraken; of door graan uit Oekraïne te halen; of door Al-Shabab, een filiaal van Al Qaida, te vragen te helpen Somalië van de hongerdood te redden. 

Biden had gelijk om met Mohammed bin Salman te praten. Emmanuel Macron heeft gelijk om met Poetin te praten. Iedereen moet praten met de president van China, Xi Jinping."

Meer hier

6. Anti-hijabbeweging in Iran wint aan populariteit

Een jonge Iraanse vrouw is overleden na haar aanhouding door de zedenpolitie die de strenge Iraanse hijab-regels handhaaft. 

Dat leidde de voorbije dagen in de Islamitische Republiek tot protesten op sociale media en op straat.

Maar... vrouwen die geen hoofddoek dragen in het Iran van de ayatollahs riskeren tot 23 jaar gevangenisstraf.

Net als tijdens eerdere protesten leken de autoriteiten de internettoegang in de hoofdstad Teheran te hebben beperkt om het de demonstranten moeilijk te maken video's op sociale media te plaatsen.

De Iraanse autoriteiten willen ook gezichtsherkenningstechnologie gaan inzetten in het openbaar vervoer, om zo vrouwen op te sporen die zich niet aan de strenge regels houden.

Het volledige overzicht van de markten kan je hier vinden

Volg ook onze LIVE BEURSBLOG