Thema nieuwsbrief
Zeeuws Archief
juli 2024
Beeld bestaande uit handschrift in bruine inkt, een 18e-eeuws schip in olieverf en moderne vormgeving

Herdenking afschaffing slavernij


1 juli is de datum waarop Nederland de afschaffing van de slavernij herdenkt en viert. Het Zeeuws Archief draagt bij aan de kennis over het Zeeuwse slavernijverleden. Door archieven en collecties beschikbaar te stellen, met advies en met projecten en activiteiten. Een selectie:

Universiteit van Ghana en Zeeuws Archief houden expositie

Het Institute of African Studies van de Universiteit van Ghana en het Zeeuws Archief houden samen een expositie over trans-Atlantische slavenhandel op verschillende locaties in Ghana en in Middelburg. De expositie 'Slave Resistance & Trans-Atlantic Slave Trade' opent 1 juli in Fort Elmina in Ghana.

Het Institute of African Studies belicht in de tentoonstelling de slavenhandel vanuit sociaal-maatschappelijk perspectief met speciale aandacht voor verzet. De bijdrage van het Zeeuws Archief behandelt de slavenhandel vanuit economisch perspectief en geeft speciale aandacht aan het begrip 'vrijheid' met het verhaal van de uit Ghana afkomstige Tannetje Vrijheid.

Lees verder
Het witte Fort Elmina steekt af tegen de blauwe lucht, foto: International Coalition of Sites of Conscience

Fort Elmina aan de kust van Ghana was een belangrijke locatie in de trans-Atlantische slavenhandel.

Stapel papieren doorboord met een veter om ze bijeen te houden; een zogenaamde lias

Slavenhandel gedocumenteerd

Wereldwijd uniek. Dat is het archief van de MCC. In het archief is de trans-Atlantische slavenhandel van de Middelburgse Commercie Compagnie tot in detail vastgelegd. De onderneming verhandelde zo'n 31.000 tot slaaf gemaakte Afrikanen in de 18e eeuw. Sinds 2011 is het MCC-archief opgenomen in Unesco's internationale Memory of the World Register. Het MCC-archief is volledig gedigitaliseerd en online beschikbaar.

Ga zelf op onderzoek uit
detail kaart Suriname met plantage Houttuijn

Plantages in familiearchieven

Doornhaag, Philantropica en Houttuijn zijn namen van Zeeuwse plantages in de Caraïben. Over deze en andere Zeeuwse plantages zijn stukken te vinden in familiearchieven. Denk aan plantagekaarten, administratie en familiepapieren. Onlangs voltooide het Zeeuws Archief de digitalisering van 9 Zeeuwse familiearchieven. Bekijk online stukken over plantages in de archieven van: 

Ervaringen met archief over slavernij in '5 Dagen' van NPO Radio 1

Inventaris met in gedrukte tekst de vermelding van een 'slaave ketting', 'voet'- en 'handt boeyen voor de Slaaven'

Het Radio 1- programma '5 Dagen' gaat deze week over de herdenking van het slavernijverleden. Vanuit Middelburg wordt in de gele Radio 1-bus live verslag gedaan van persoonlijke verhalen bij het nieuws.
Woensdag 26 juni vertelt Hannie Kool-Blokland, directeur van het Zeeuws Archief, over haar ervaringen. Verhalen uit archiefstukken over het Zeeuwse slavernijverleden waren de afgelopen jaren aanleiding voor bijzondere ontmoetingen met onderzoekers en geïnteresseerden uit binnen- en buitenland.
'5 Dagen' is elke werkdag te beluisteren op NPO Radio 1 van 20.00 tot 20.30 uur. Of luister terug.

Lees meer

Wandtapijt Zeeuws slavernijverleden

Deel van het ontwerp van het wandtapijt

Iedereen kan meehelpen bij het maken van een groot driedelig wandtapijt over het Zeeuwse slavernijverleden.

De titel van het werk luidt 'Cargazoen, Armazoen, Retouren' en verwijst naar de trans-Atlantische slavenhandel. Het zijn de namen van de scheepsladingen. Bij Armazoen, de lading aan boord van West-Afrika naar de Caraïben, gaat het om tot slaaf gemaakte Afrikanen. Het Zeeuws Archief leverde met kennis uit de archieven een bijdrage aan de totstandkoming van het ontwerp.

Lees meer en meld je aan

Livestream Herdenkingsjaar

Het officiële Herdenkingsjaar Slavernijverleden wordt 1 juli beëindigd. De Zeeuwse Bibliotheek interviewde in een interactieve bijeenkomst verschillende betrokkenen rondom de vraag: Het herdenkingsjaar is voorbij, wat nu?

Onder de gasten van de livestream-bijeenkomst, 19 juni jongstleden, waren Angelique Duijndam van het Anti Discriminatiebureau Zeeland, Ricardo Burgzorg, initiatiefnemer van het wandtapijtenproject 'Draden van Ons Slavernijverleden' en Hannie Kool-Blokland, directeur van het Zeeuws Archief. Bekijk de uitzending

Logo van het Herdenkingsjaar Slavernijverleden

Van Nazaten tot Bloedlijnen, van korte tv-serie tot documentaire

In de korte tv-serie 'De Nazaten' spreken Zeeuwse nazaten van slavenhouders en tot slaaf gemaakten zich uit over het verleden van hun familie. Filmmaker Fifi Visser filmde ook in het Zeeuws Archief. De laatste aflevering is woensdag 26 juni te bekijken op Omroep Zeeland. Lees meer

Verder zijn alle afleveringen donderdag 27 juni in de Vleeshal in Middelburg te zien, met een nagesprek met Fifi Visser. De bijeenkomst start om 18.00 uur met een Keti Koti-maaltijd. 

Maar daar blijft het niet bij! De beelden uit de 'De Nazaten' keren dit najaar terug in de documentaire 'Bloedlijnen'.

Openingsbeeld van de tv-serie met een gang met archiefkasten in het depot van het Zeeuws Archief

Nu te zien: expositie Ooggetuigen van het slavernijverleden

Breng een bezoek aan de expositie 'Ooggetuigen van het slavenhandel' in het Zeeuws Archief in Middelburg. Toegang is gratis.

Authentieke archiefstukken belichten de verschillende trajecten van een reis naar de kust van West-Afrika en de Caraïben. Aan het woord komen een slaafgemaakte en een kapitein van een slavenschip. Ook is er aandacht voor het leven in slavernij op plantages.
Bekijk de openingstijden

“Dat de blanken niet moeten denken gewonnen te hebben"

In 1762 kwamen slaafgemaakten in opstand aan boord van het MCC-schip Vrouwe Johanna Cores. Nadat zij twee matrozen hadden overmeesterd, vluchtte het doodsbange scheepsvolk naar het achterschip, - naar de gewerenkist. De slaafgemaakten boden stevig weerstand, braken uit de boeien en sprongen overboord... Lees het achtergrondverhaal

Aquarel met afgemeerde schepen en een zeilend schip op de voorgrond

Online activiteiten

Reis mee met de Eenigheid

Volg online de gebeurtenissen aan boord van het slavenschip de Eenigheid.
Logo van de Eenigheid dat de driehoek verbeeldt die schepen maakten over de Atlantische Oceaan

Van vertrek vanaf de rede van fort Rammekens bij Vlissingen, naar de kust van West-Afrika en over de Atlantische Oceaan naar de rivieren in Guyana. De interactieve kaart met tijdlijn stelt je in staat door de jaren 1761-1763 te reizen. In de authentieke archiefstukken lees je wat er gebeurde.

Ga aan boord

Bezoek onze expo op Google Arts

Wil je eenvoudig meer te weten komen over trans-Atlantische slavenhandel? Bekijk dan onze expositie 'Handelaar in slaven' op Google Arts, in 2019 bekroond met de Juryprijs van de Geschiedenis Online Prijs.
Naar de expo

Alle reizen van de MCC op de kaart

Behalve 114 reizen voor trans-Atlantische slavenhandel plande de Middelburgse Commercie Compagnie reizen naar bestemmingen in Europa en de Spaanse Caraïben. Bekijk de bijna 300 reizen op een interactieve kaart en klik op de schepen om hun bestemmingen en lading te zien.
 
Naar de kaart
Logo van de website over de scheepsreizen van de MCC bestaande uit de kleuren oranje, blauw en bruin

Zichtbaar maken binnen en buiten Zeeland

Tentoonstellings-, theater-, film-, televisie- en radiomakers komen naar het Zeeuws Archief om meer te weten te komen over trans-Atlantische slavenhandel. Behalve toelichting geeft het Zeeuws Archief advies bij de selectie van archiefstukken of de keuze van bruiklenen. Steevast op veel aandacht kunnen rekenen:
  • De besluiten van bestuurders na de komst van slaafgemaakten in Middelburg in 1596, lees meer
  • Het archief van de MCC over de trans-Atlantische slavenhandel, bekijk de inventaris
  • Archiefstukken over de ontsnapping van de slaafgemaakte Leonora, lees het verhaal
In musea zijn archiefstukken en verhalen de komende tijd te bekijken in:

Vandaag 262 jaar geleden

overleed een slaafgemaakte vrouw na de bevalling van haar dochtertje aan boord van de Eenigheid. Het schip had bijna de oversteek over de Atlantische Oceaan voltooid, het vaste land van Frans Guyana kwam in zicht. Op het schip bevonden zich aan het einde van de dag nog 306 slaafgemaakten. Lees wat de opperstuurman die dag noteerde in het logboek en de chirurgijn of scheepsarts in zijn journaal.
Ga naar 26 juni 1762

Webdossier

Nog meer over het slavenhandels- en slavernijverleden van Zeeland vind je in het webdossier Trans-Atlantische slavenhandel op onze website.

Zoals de televisieserie 'Het Zwarte Verleden van Zeeland' van Omroep Zeeland, het verhaal over de omzwervingen van de slaafgemaakte Eva of het onderzoek van van Angus Dalrymple-Smith naar de relatie tussen Europese en Afrikaanse handelaren.
Open het dossier

Werken bij het Zeeuws Archief?

Het Zeeuws Archief heeft verschillende vacatures:
  • Directeur
  • Coördinator Publieksbereik, vacature vanaf september a.s.
  • Webcoördinator
  • Onderzoeker voor een Fellowship (2x). Archieven dienen een maatschappelijk belang. Doe onderzoek gedurende zes maanden in de archieven en collecties van het Zeeuws Archief en deel samen met het Zeeuws Archief het resultaat met het publiek.

Ondertussen op eenigheid.slavenhandelmcc.nl

De verkrachting van een tot slaaf gemaakte vrouw leidde in 1761 tot een rechtszaak in Suriname. Kapitein Jan Menkenveld werd aangeklaagd, maar waarom? Lees verder

Volg ons op:
Facebook
Facebook
Twitter
Twitter
Instagram
Instagram
LinkedIn
LinkedIn
Copyright © 2024 Zeeuws Archief, All rights reserved.
Je ontvangt deze mailing omdat je hebt aangegeven dat je graag door ons op de hoogte gehouden wil worden.

Our mailing address is:
Zeeuws Archief
Postbus 70
Middelburg, 4330 AB
Netherlands

Voeg ons toe aan je adresboek


Want to change how you receive these emails?
You can update your preferences or unsubscribe from this list.

Email Marketing Powered by Mailchimp