Over de rand laait vuur

Miep van der Velde en Henk van der Heijden bewogen zich tijdens de Tweede Wereldoorlog aan de verkeerde kant van het politieke spectrum. Die keuze wierp een schaduw over hun leven en dat van hun gezin. De gangbare reactie op zo’n oorlogsverleden is zwijgen, ontkennen of vluchten. Chris van der Heijden doet het tegenovergestelde en verdiept zich minutieus in de levens van zijn ouders.

In Over de rand laait vuur reconstrueert hij zonder aanzien des persoons hun lotgevallen voor, tijdens en na de oorlog. Het resultaat is een openhartig en kwetsbaar boek over twee mensen die op volstrekt verschillende manieren door eenzelfde vuur gedreven werden. Het is dat vuur dat de ouders van Chris van der Heijden aanzette tot keuzes die hun leven en dat van hun kinderen in vergaande mate zouden bepalen.  

Chris van der Heijden - Over de rand laait vuur
 

Kinderen in oorlogstijd

Ze zagen bommen vallen en sloegen op de vlucht; ze belandden in treinen, in kampen. Mieke en Micha, Ria en Zoni en andere kinderen die nu hoogbejaard zijn hinkelden op de appelplaats van Bergen-Belsen of maakten hun huiswerk terwijl de Japanners in aantocht waren. Ze spuugden naar Duitse soldaten of werden – als NSB-kind – uitgescholden.

Met de veerkracht van een kind overleefden ze; vermagerd bleven ze spelen of namen ze juist de taken van hun ouders over. Wat zagen ze, wat kregen ze mee en wie werden ze?

Hoe werkt een oorlog, zelfs tachtig jaar na dato, door in een mensenleven? Op het nippertje legde Steffie van den Oord deze aangrijpende verhalen vast.

Steffie van den Oord - Kinderen in oorlogstijd
 

De ondergedoken camera

Een groep fotografen, bekend als De Ondergedoken Camera, was bepalend voor ons beeld van de Duitse bezetting. Wat fotografeerden ze, hoe gingen ze te werk?

Onder leiding van verzetsman Tony van Renterghem en cineast Fritz Kahlenberg werkten deze fotografen in het geheim om het leven onder de bezetting te documenteren. Ze maakten vooral in Amsterdam foto’s van onder meer de erbarmelijke omstandigheden tijdens de Honger winter van 1944-1945, die naar Londen werden gestuurd om de Nederlandse regering in ballingschap te overtuigen van de noodzaak van geallieerde voedseldroppings.

Toch is er weinig bekend over de aard en omvang van hun werk, de organisatie van de groep en hoe de leiding vanuit het onderduikadres in Amsterdam-Zuid opereerde. Dit boek op basis van nieuw archiefonderzoek biedt een uniek inzicht in de gedurfde missies van deze fotografen en hun bijdrage aan de (foto-)geschiedenis.

René Kok & Erik Somers - De ondergedoken camera
 

Herdenk ons

Na vierenhalf jaar Duitse bezetting trekken Amerikaanse troepen in september 1944 Limburg binnen, maar het offensief van de geallieerden wordt tot staan gebracht, met veel slachtoffers als gevolg. Nog altijd bevindt zich in het Limburgse dorp Margraten de grootste militaire begraafplaats in Europa met Amerikaanse gesneuvelden en tot op de dag van vandaag zijn de graven geadopteerd door de lokale Limburgse bevolking. In Herdenk ons gaat bestsellerauteur Robert Edsel op zoek naar de persoonlijke verhalen achter die graven.

In het boek volgen we twaalf verschillende mensen, onder wie de vijftienjarige Frida van Schaik, die verliefd wordt op een Amerikaanse soldaat, en sergeant Jeff Wiggins, die in een volledig zwarte eenheid diende die was belast met het delven van graven. Op basis van brieven, dagboeken en andere historische bronnen vertelt Edsel een bijzonder verhaal over zowel de gruwelen van de oorlog als de buitengewone inspanningen die Nederlanders hebben geleverd om hun bevrijders te eren. 

Robert Edsel - Herdenk ons

Wij woonden hier

Feline is net verhuisd. Op sommige huizen ziet ze platen op de gevel en in de straten ziet ze struikelstenen: herinneringen aan slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Wie waren die mensen en wat is hun verhaal? Met een paar nieuwe vrienden gaat Feline op onderzoek. Naar Bram, die met zijn familie moest onderduiken. Naar Sonja en haar beste vriendin die spoorloos is verdwenen. En naar David en zijn familie, die toen ze terugkeerden uit Kamp Westerbork ontdekten dat er andere mensen in hun huis woonden.

In dit bijzondere boek beschrijft Martine Letterie de waargebeurde verhalen van drie joodse kinderen. Saskia Halfmouw maakte er prachtige illustraties
in kleur bij.

Martine Letterie - Wij woonden hier

Het verdriet van Tilburg

Maarten van Riel

Wisselwachter

Geert Mak