Digitaaljaar 2024 In het kader van ons 'Digitaaljaar' besteden we extra aandacht aan het thema digitalisering. Zo publiceerden we in juni een vernieuwd hoofdstuk in de online Algemene Nederlandse Spraakkunst (e-ANS) en startten we Duidelijke Taal: een crowdsourcingproject rondom automatisch vereenvoudigde zinnen. Eind augustus komt de jaarlijkse conferentie CLIN voor computationele taalkunde naar Leiden. Tijdens de Week van het Nederlands in oktober geven we webinars over het Woordenboek van Nieuwe Woorden en over de spellingwebsite Woordenlijst.org. En verder zijn er verschillende interessante lezingen terug te kijken die gaan over generatieve AI. Lees er alles over in deze laatste INT-nieuwsbrief voor de zomer! |
|
|
Ben jij beter in taal dan de computer? Op de website duidelijketaal.ivdnt.org, een project van het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) en de Taalunie, kun je in een spelomgeving zinnen beoordelen op een aantal punten, zoals juistheid en complexiteit. Je krijgt steeds zinnen te lezen die vereenvoudigd zijn met behulp van generatieve AI. Door mee te spelen met Duidelijke Taal draag je bij aan onderzoek naar automatische vereenvoudiging van teksten, en kun je ook nog kans maken op een prijs!
Speel mee met Duidelijke Taal |
|
|
Webinars Week van het Nederlands
Op woensdag 2 oktober, tijdens de Week van het Nederlands, organiseren het Instituut voor de Nederlandse Taal en de Taalunie twee webinars: 'Nieuwe woorden in het Nederlands' en 'Sneller spellen met Woordenlijst.org!' INT-taalkundige Vivien Waszink vertelt om 11.00 alles over de vorming van neologismen en over het Woordenboek van Nieuwe Woorden. Om 15.00 leer je van INT-taalkundige Roland de Bonth hoe je de spellingwebsite Woordenlijst.org kunt gebruiken in de klas.
Bekijk beide evenementen |
|
Kaartophaler
Pinpasfraudeur die zich voordoet als bankmedewerker en bij mensen thuis langskomt om hun bankkaart en pincode in handen te krijgen.
Nieuw woord
|
|
|
Ja, uhm, hoera! Vernieuwd hoofdstuk tussenwerpsels in de e-ANS Vorige maand publiceerden we het vernieuwde hoofdstuk 'Het tussenwerpsel' in de online Algemene Nederlandse Spraakkunst (e-ANS), hét naslagwerk over de Nederlandse grammatica. Tussenwerpsels, zoals ja, o, hm, hallo en sorry, vormen een bijzondere woordsoort, omdat ze zelfstandig al een hele uiting vormen. Ze drukken vaak een emotie uit, of vervullen een regulerende rol in een gesprek. Het vernieuwde hoofdstuk in de e-ANS bevat nu een lijst van veelgebruikte tussenwerpsels in het Corpus Gesproken Nederlands (een verzameling van 900 uur spraak). Daarin is onder meer te zien dat er typisch Nederlands-Nederlandse tussenwerpsels zijn, zoals joh, doei en gadverdamme, en typisch Belgisch-Nederlandse, zoals allee, awel en neen. Lees het nieuwsbericht of ga direct naar de e-ANS |
|
Uitsprrrrrrraak
Je hebt de tongpunt-r, de huig-r en de Gooise r (ook wel: randstad-r). Maar dan heb je ook nog de typisch Haagse r, en soms valt de r helemaal weg. Hoeveel r’en zijn er eigenlijk? Luister de nieuwe aflevering van Over taal gesproken met Koen Sebregts.
Luister de podcast
|
|
|
Terugkijken: studiedag over generatieve AI
Op vrijdag 21 juni 2024 vond in de KANTL in Gent een studiedag plaats over de gevolgen van generatieve AI voor het Nederlands en de neerlandistiek. INT-directeur Frieda Steurs presenteerde een aantal gewenste maatregelen en initiatieven voor grote taalmodellen in het Nederlands. Verder waren er bijdragen van Walter Daelemans, Dirk Geeraerts, Tim Van de Cruys, Lieve De Wachter en Juliet van Rosendaal. De opnames van alle lezingen zijn nu terug te kijken op het YouTube-kanaal van de KANTL.
Lees het bericht op de KANTL-website |
|
Taaladvies: NS of de NS?
Wat is juist: NS of de NS? De afkorting NS staat voor Nederlandse Spoorwegen. Je spreekt meestal van de Nederlandse Spoorwegen en ook van de NS. Maar die organisatie kiest zelf voor het weglaten van de en noemt zichzelf NS. Lees meer op de website van Onze Taal |
|
Kennis over het Nederlands in K-Dutch
Sinds 2021 host het Instituut voor de Nederlandse Taal het CLARIN Knowledge Centre for Dutch. In die rol biedt het INT zijn kennis over het Nederlands aan niet-Nederlandstalige onderzoekers aan via de wiki K-Dutch. Knowledge Centres worden door CLARIN gecertificeerd voor drie jaar, en de certificatie voor het INT werd in juni 2024 verlengd tot juni 2027.
Omdat CLARIN zich richt op de Europese onderzoeksgemeenschap werd K-Dutch in eerste instantie in het Engels opgezet, maar dankzij samenwerking tussen de Taalunie en het INT is er nu ook een versie in het Nederlands beschikbaar.
Bijdragen aan de wiki? Mail naar servicedesk@ivdnt.org. |
|
Waai
Waai is een dialectwoord voor kuit. Waar komt dat woord vandaan?
Uit de streek
|
|
|
SignON: meer dan een vertaalapp met spraak, tekst en gebaren
Eind 2020 ging SignON van start: een drie jaar durend project om de communicatie tussen horenden, doven en slechthorenden te ondersteunen. 17 Europese partners, waaronder het Instituut voor de Nederlandse Taal, gingen aan de slag om intensief en vernieuwend onderzoek uit te voeren en zo te komen tot een mobiele oplossing voor automatische vertaling tussen gebarentalen en gesproken/geschreven talen. Het project is inmiddels afgerond en heeft verschillende prijzen gekregen. "De vertaalapp is slechts de top van de ijsberg, de opbrengst van SignON is veel groter."
Lees het artikel op de website van de Taalunie |
|
Halsberg
Een halsberg maakte in de middeleeuwen deel uit van de wapenuitrusting van een ridder. Wat was het en waarom heette het zo?
Terug in de taal
|
|
|
Financieel-economische termen
Het Instituut voor de Nederlandse Taal biedt als Expertisecentrum Nederlandstalige Terminologie (ENT) informatie en hulp op het gebied van terminologie: het vakgebied dat termen verzamelt, beheert en bestudeert. Aan de termenverzamelingen die het ENT host is recent een nieuwe termenbank toegevoegd met begrippen, afkortingen en namen van instanties uit de financieel-economische wereld. De termenbank is viertalig (Nederlands, Engels, Frans en Duits), bestaat uit ruim 16.000 records en is samengesteld door dr. Jean-Paul Glorieux, gewezen secretaris-generaal van een Belgische bankinstelling en oprichter van een communicatiebureau gespecialiseerd in vertalingen op het gebied van financiën, economie en bedrijfsbeheer.
Ga naar de termenbank |
|
CLIN 34: congres computationele taalkunde
De jaarlijkse bijeenkomst CLIN (Computational Linguistics in The Netherlands) is bedoeld voor iedereen die zich bezighoudt met taal- en spraaktechnologie en haar toepassingen. Op 30 augustus vindt de 34e editie plaats in Leiden, georganiseerd door het Leiden University Centre for Linguistics (LUCL), in samenwerking met het Leiden Institute of Advanced Computer Science (LIACS) en het Leiden University Centre for Digital Humanities (LUCDH). Ook het Instituut voor de Nederlandse Taal is betrokken bij de organisatie, en is op het congres aanwezig met verschillende presentaties.
Ga naar de CLIN-website |
|
Meer nieuws & agenda Swipen voor een kwarrel: nieuw boek over datingtaal van Milou Andree en Vivien Waszink (INT) Lesmodule 'Generatieve AI en machinevertaling', een praktische handleiding voor het onderwijs Nicoline van der Sijs over huisdiernamen bij Nieuwe Feiten en Goedemorgen Nederland 30 augustus: CLIN34 in Leiden, jaarlijkse bijeenkomst over computationele taalkunde 8 september t/m 14 september: Internationaal Congres voor Linguïstiek (ICL) in Poznań (Polen) 20 september: Streektaalconferentie in Roermond 28 september tot 5 oktober: Week van het Nederlands 5 oktober: Het Taalfeest in deSingel, Antwerpen 7 en 8 november: Terminologie in het Nederlandse Taalgebied 2024 (TiNT) in Breda 22 en 23 november: HSN Conferentie Onderwijs Nederlands in Brussel Zie ook de Taalagenda op ivdnt.org. |
|
|
|
