Europejskie aktualności z minionego tygodnia

Biuletyn n°1083 z wtorku, 15 października 2024

O co Parlament Europejski powinien zapytać przyszłych komisarzy. Cztery wyzwania przed nową Komisją Europejską

15 paź 2024

W przededniu przesłuchań kandydatów na komisarzy przed europosłami w dniach 4-12 listopada, "cztery główne kwestie stanowią wyzwanie dla Unii Europejskiej i Komisji von der Leyen II: zarządzanie wspólnymi instytucjami, ich działania międzynarodowe, ich polityka gospodarcza oraz miejsce przyznawane standardom i ograniczeniom". Są to zagadnienia, o które parlamentarzyści powinni pytać przyszłych komisarzy.

Kalendarz | Inne wersje językowe | Kontakt

■ Wybory :

Wyniki pierwszej tury wyborów parlamentarnych na Litwie

W I turze wyborów parlamentarnych na Litwie Partia Socjaldemokratyczna (LSP), kierowana przez Viliję Blinkeviciute, zajęła pierwsze miejsce zdobywając 19,74% głosów i 18 mandatów w Sejmie (jednoizbowym parlamencie). Wyprzedziła Związek Ojczyzny-Chrześcijańskich Demokratów (TS-LKD), ugrupowanie dotychczasowej premier Ingridy Simonyte kierowane przez Gabrieliusa Landsbergisa. To ostatnie uzyskało 18,32% i 17 mandatów. Druga tura odbędzie się 27 października. Więcej

■ Komisja :

Wspieranie sieci łączności cyfrowej

9 października Komisja przyjęła drugi program prac dotyczący cyfrowej części instrumentu "Łącząc Europę". Komponent cyfrowy ma poprawić infrastrukturę łączności cyfrowej w Europie i ma budżet 865 mln euro na lata 2024-2027. Infrastruktura ta ma zasadnicze znaczenie dla osiągnięcia celów cyfrowej dekady do 2030 roku. Więcej

Zdrowie: pierwsza umowa w obszarze zagrożeń transgranicznych

7 października Komisja Europejska i Europejski Bank Inwestycyjny podpisały umowę o wartości 20 mln euro z firmą biofarmaceutyczną Fabentech. Umowa jest częścią HERA Invest - inicjatywy Urzędu ds. Gotowości i Reagowania na Stany Zagrożenia Zdrowia (HERA). Celem tej inicjatywy jest wspieranie działań badawczo-rozwojowych w Europie, w szczególności w sektorze zdrowia. Umowa - pierwsza zawarta w ramach inicjatywy - umożliwi wdrożenie leków o szerokim spektrum działania, by zwalczać zagrożenia biologiczne. Więcej

Projekt stworzenia cyfrowej aplikacji do podróży

8 października Komisja Europejska przyjęła dwa wnioski, których celem jest cyfryzacja paszportów i dowodów tożsamości poprzez stworzenie unijnej aplikacji cyfrowej do podróży. Uprościłoby to swobodę przemieszczania, poprawiając skuteczność kontroli granicznych. Więcej

■ Parlament :

Kalendarz przesłuchań komisarzy

10 października Parlament Europejski przyjął szczegółowy harmonogram przesłuchań kandydatów na komisarzy między 4 a 12 listopada. Sześciu wiceprzewodniczących zostanie przesłuchanych tego samego dnia pod koniec całego procesu, tj. 12 listopada. Więcej - Więcej

Viktor Orban przed eurodeputowanymi

9 października węgierska prezydencja i jej priorytety były przedmiotem debaty w Parlamencie Europejskim. Viktor Orban skrytykował w szczególności zieloną transformację, którą uważa za szkodliwą dla produktywności i zatrudnienia, wyraził chęć walki z nielegalną migracją i zaapelował o przyjęcie krajów bałkańskich (zwłaszcza Serbii). Ursula von der Leyen ponowiła swoje poparcie dla Węgier po powodzi i skrytykowała stanowisko Węgier wobec Rosji. Wielu europosłów przywoływało węgierskiego premiera do porządku w kwestii europejskich wartości. Więcej

■ Rada :

Posiedzenie ministrów gospodarki i finansów

Na posiedzeniu 8 października ministrowie podsumowali wdrażanie Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności. Wypłacono 267 miliardów euro, co stanowi ponad 41% całej kwoty zaplanowanej, aby pomóc państwom członkowskim sprostać różnym wyzwaniom gospodarczym. Omówiono postępy we wdrażaniu porozumienia G7 w sprawie pożyczki w wysokości około 50 mld dolarów dla Ukrainy. Ministrowie zatwierdzili konkluzje w sprawie finansowania działań na rzecz klimatu z myślą o posiedzeniu Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (UNFCCC), które odbędzie się w Baku w dniach 11-22 listopada (COP 29). Więcej

Posiedzenie ministrów sprawiedliwości i spraw wewnętrznych

10 października obradowała Rada ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych, która poruszyła temat walki z seksualnym wykorzystywaniem dzieci w internecie i wzmocnienia granic zewnętrznych Unii Europejskiej. Ministrowie poparli wdrażanie europejskiego planu działania przeciwko rasizmowi, przyjętego w 2020 roku, i omówili walkę z handlem narkotykami i przestępczością zorganizowaną, zwłaszcza w świetle zainaugurowanej pod koniec września europejskiej sieci sądowej ds. przestępczości zorganizowanej. Więcej - Więcej

■ Dyplomacja :

Posiedzenie ministrów spraw zagranicznych

Na spotkaniu 14 października ministrowie spraw zagranicznych przyjęli środki ograniczające wobec 7 Irańczyków oraz 7 irańskich podmiotów w odpowiedzi na przekazanie przez ten kraj pocisków rakietowych i dronów do Rosji. Środki dotyczą zwłaszcza trzech irańskich linii lotniczych i irańskiego wiceministra obrony. Więcej

Potępienie ataków na UNIFIL w Libanie

Ataki na Tymczasowe Siły Zbrojne ONZ (UNIFIL) rozmieszczone w południowym Libanie są "nie do przyjęcia", oświadczył 13 października w Luksemburgu szef europejskiej dyplomacji Josep Borrell. Przywódcy Francji, Włoch i Hiszpanii również potępili ataki na UNIFIL 11 października. Więcej

Nowe ramy sankcyjne przeciwko Rosji

9 października Rada podjęła decyzję w sprawie nowych sankcji, które pozwolą Unii Europejskiej wziąć na cel Rosjan i rosyjskie podmioty prowadzące działania destabilizacyjne na terytorium Europy. Konkretnie restrykcje te mają być wymierzone w działania i politykę ingerencji zagranicznych rosyjskiego rządu. Generalnie nowe środki są częścią odpowiedzi Unii na ataki hybrydowe przeprowadzane przez Rosję, które ostatnio się nasiliły i zagrażają bezpieczeństwu, niezależności i integralności państw członkowskich. Więcej

■ Trybunał Sprawiedliwości :

Reelekcje i powołanie nowych członków w TSUE

7 i 8 października Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej odnowił częściowo swój skład, a część członków została wybrana na kolejną kadencję. Belg Koen Lenaerts został ponownie prezesem TSUE, a Niemiec Thomas von Danwitz zastąpił Larsa Baya Larsena na stanowisku wiceprezesa Trybunału. Maciek Szpunar został ponownie wybrany na pierwszego rzecznika generalnego TSUE. Więcej - Więcej

■ Europejskie agencje :

Rozpoczęcie misji HERA

7 października w kierunku asteroidy (jedynej, której trajektoria została odchylona przez ludzką interwencję w 2022 roku) wyruszyła misja obrony planetarnej HERA. Jej celem jest lepsze zagwarantowanie bezpieczeństwa Ziemi poprzez opanowanie techniki odchylania asteroid znanej jako uderzenie kinetyczne. Sonda HERA przeprowadzi szczegółowe badania asteroidy i zbierze inne dane naukowe. Więcej

■ Cypr :

Szczyt MED9 na Cyprze

Szefowie państw i rządów MED9 (Francja, Włochy, Hiszpania, Portugalia, Grecja, Cypr, Malta, Słowenia i Chorwacja) spotkali się 11 października w Pafos na Cyprze. Omawiali sytuację na Bliskim Wschodzie, migrację i unijną politykę śródziemnomorską. Na zakończenie tego 11. szczytu przyjęto wspólną deklarację. Więcej

■ Chorwacja :

Szczyt krajów południowo-wschodnich w Dubrowniku

9 października przedstawiciele 12 krajów Europy Południowo-Wschodniej przyjęli Deklarację Dubrownicką na szczycie z udziałem prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego. W deklaracji potępiono rosyjską agresję, poparto integralność terytorialną Ukrainy, wyrażano poparcie dla planu pokojowego zaproponowanego przez Ukrainę oraz jej członkostwa w Unii Europejskiej i NATO. Przed rozpoczęciem szczytu Chorwacja i Ukraina podpisały dwustronną umowę o długoterminowym wsparciu i współpracy. Więcej - Więcej - Więcej

■ Francja :

Wsparcie wojskowe dla Ukrainy

Od początku września francuskie Wojska Lądowe szkolą i wyposażają kompletną ukraińską brygadę na francuskiej ziemi. 9 października prezydent Francji Emmanuel Macron odwiedził ukraińskie oddziały we wschodniej Francji w towarzystwie francuskiego ministra sił zbrojnych Sébastiena Lecornu i jego ukraińskiego odpowiednika Rustema Umerowa. Więcej

Projekt ustawy budżetowej na 2025 rok

10 października na Radzie Ministrów zaprezentowano projekt ustawy budżetowej i projekt ustawy o finansowaniu zabezpieczenia społecznego na 2025 rok. Rząd ma nadzieję, że dzięki tej ustawie budżetowej deficyt finansów publicznych na koniec 2025 roku wyniesie 5% PKB (zamiast 7%), poprzez środki "kontroli budżetowej" o wartości 60 mld euro. Projekt zostanie przeanalizowany i omówiony przez obie izby parlamentu. Więcej

■ Czechy :

Konsultacje międzyrządowe z Polską

9 października w Pradze odbyły 9. polsko-czeskie konsultacje międzyrządowe. Premierzy Polski i Czech Donald Tusk i Petr Fiala przyjęli wspólne stanowisko w sprawie współpracy energetycznej wraz z promocją energetyki jądrowej, wsparcia dla Ukrainy oraz reformy wspólnotowych polityk w zakresie przeciwdziałania nielegalnej imigracji w Unii Europejskiej. Więcej

■ Szwecja :

Wkład w NATO w 2025 roku

7 października szwedzki rząd przedstawił parlamentowi projekt ustawy zawierającej propozycje dotyczące wkładu Szwecji w odstraszanie i ogólną obronę NATO na obszarze Północnego Atlantyku w 2025 roku. Ta historyczna decyzja to pierwszy wkład Szwecji w kolektywną obronę NATO. Więcej

■ Czarnogóra :

Szczyt Brdo-Brijuni w Tivat

8 października, na szczycie w Tivacie w Czarnogórze, przywódcy krajów uczestniczących w inicjatywie Brdo-Brijuni wydali wspólną deklarację podkreślającą znaczenie rozszerzenia Unii Europejskiej o Bałkany Zachodnie. Proces Brdo-Brijuni to słoweńsko-chorwacka inicjatywa zapoczątkowana w 2010 roku w celu budowania zaufania i pomagania krajom Bałkanów Zachodnich na drodze do ich członkostwa w Unii Europejskiej. Więcej

■ Gruzja :

Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie zagrożeń dla pluralizmu politycznego

W rezolucji przyjętej 9 października europosłowie zauważają, że obecny regres demokracji w Gruzji wstrzymuje integrację kraju z UE do czasu uchylenia ustawodawstwa, które narusza wolność słowa i cenzuruje media. Wzywają państwa członkowskie i Unię do nałożenia sankcji na osoby odpowiedzialne za podważanie demokracji. Zalicza się do nich Bidzina Iwaniszwili, honorowy przewodniczący rządzącej partii Gruzińskie Marzenie. Więcej

■ Mołdawia :

Europejskie wsparcie dla Mołdawii

10 października przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen ogłosiła w Kiszyniowie bezprecedensową pomoc dla Mołdawii w wysokości 1,8 mld euro, przed wyborami prezydenckimi i referendum w sprawie członkostwa kraju w Unii Europejskiej 20 października. W tym samym czasie 9 października eurodeputowani przyjęli rezolucję w sprawie wzmocnienia odporności Mołdawii w obliczu rosyjskich ingerencji. Więcej - Więcej

■ Ukraina :

Europejska pomoc finansowa na kwotę 35 mld euro

9 października Rada osiągnęła porozumienie w sprawie pakietu pomoc finansowej dla Ukrainy. Obejmuje wyjątkową pożyczkę z tytułu pomocy makrofinansowej na maksymalną kwotę 35 mld euro oraz mechanizm współpracy pożyczkowej. Spłata zostanie dokonana z nadzwyczajnych dochodów pochodzących z unieruchomionych rosyjskich aktywów państwowych. Więcej

Tournée ukraińskiego prezydenta po jego europejskich sojusznikach

9 października Wołodymyr Zełenski wyruszył w dyplomatyczną podróż do swoich głównych europejskich sojuszników w celu uzyskania nowych zobowiązań przed zimą. Po pobycie w stolicy Chorwacji na szczycie z przedstawicielami krajów bałkańskich, ukraiński prezydent spotkał się z brytyjskim premierem Keirem Starmerem. Następnego dnia został przyjęty przez Emmanuela Macrona w Pałacu Elizejskim, a potem przez premier Włoch Giorgię Meloni i papieża Franciszka w Watykanie. I wreszcie 11 października spotkał się z prezydentem Niemiec Frankiem-Walterem Steinmeierem i kanclerzem Olafem Scholzem. Więcej - Więcej

■ Eurobarometr :

Zaufanie Europejczyków do strefy Schengen

Badanie Eurobarometru, którego wyniki opublikowano 8 października, pokazuje, jak Europejczycy postrzegają strefę Schengen. 55% ankietowanych stwierdziło, że słyszało już o strefie Schengen i wie, czym ona jest. Jedna czwarta o niej słyszała, ale nie jest pewna, jak działa. To znaczny wzrost w porównaniu z poprzednim badaniem w 2018 roku, kiedy liczby te wynosiły 46% i 21%. Ponadto 64% respondentów uważa, że środki strefy Schengen są skuteczne w zarządzaniu granicami zewnętrznymi. Więcej

■ Opracowania/raporty :

Sprawozdanie na temat budżetu Unii w 2023 roku

Roczne sprawozdanie Europejskiego Trybunału Obrachunkowego opublikowane 10 października wskazuje na rosnący poziom błędów w wydatkach UE. W 2023 roku błędy te wyniosły 5,6% w porównaniu z 4,2% w 2022 i 3% w 2021. Występują w szczególności, gdy płatności są dokonywane bez spełnienia wszystkich wymogów. Miały miejsce zwłaszcza w wydatkach na spójność (9,3% błędów). Trybunał podkreśla również rosnące zadłużenie Unii, które jest już dwukrotnie wyższe niż w 2021 roku, a sytuację pogarsza inflacja. Więcej - Więcej

Światowy handel towarami na drodze do stopniowego ożywienia

Według prognoz WTO opublikowanych w raporcie z 10 października światowy handel stopniowo się rozwija, pomimo konfliktów regionalnych i niepewności politycznej. Oczekuje się, że w 2024 roku światowy wolumen towarów będących przedmiotem handlu wzrośnie o 2,7%. Zaobserwowano jednak kilka odchyleń od prognoz: wzrost w handlu europejskim był słabszy niż oczekiwano, podczas gdy wzrost w handlu azjatyckim był wyższy niż się spodziewano. Więcej - Więcej

■ Kultura :

Targi Książki we Frankfurcie

Targi Książki we Frankfurcie nad Menem (Frankfurter Buchmesse) to największe na świecie targi wydawnicze. Odbędą się od 16 do 20 października. Wydarzenie przyciąga zwiedzających z całego świata, którzy szukają informacji o najnowszych publikacjach i trendach w świecie książek. Więcej

Sztokholmski Festiwal Jazzowy

Do 20 października trwa Stockholm Jazz Festival. Gromadzi ponad 50 artystów jazzowych i bluesowych z całego świata w różnych miejscach szwedzkiej stolicy. Więcej

Caillebotte w Muzeum Orsay w Paryżu

Po nabyciu dwóch ważnych obrazów Gustave'a Caillebotte'a i z okazji 130. rocznicy jego śmierci, Muzeum Orsay organizuje wystawę 70 dzieł (obrazów, fotografii, pasteli, rysunków i dokumentów) tego paryskiego artysty, która potrwa do 19 stycznia 2025 roku. Więcej

Rembrandt w Wiedniu

Wiedeńskie Muzeum Historii Sztuki organizuje wystawę poświęconą holenderskiemu malarzowi Rembrandtowi, która potrwa do 12 stycznia 2025 roku. Muzeum w stolicy Austrii po raz pierwszy prezentuje szeroką gamę dzieł artysty i jego ucznia Samuela van Hoogstratena - od poszukiwań realizmu po tworzenie iluzorycznych efektów. Więcej

Rubens w Muzeum Prado

Do 16 lutego 2025 roku Muzeum Prado w Madrycie organizuje wystawę poświęconą pracowni malarza Petera Paula Rubensa. Zaprezentowano na niej tego malarza epoki baroku oraz obrazy jego i jego asystentów z pracowni, pokazując różnorodność i jakość jego twórczości. Więcej

Berthe Morisot w Turynie

Od 16 października 2024 do 9 marca 2025 roku turyńska Galeria Sztuki Nowoczesnej i Współczesnej (GAM) prezentuje wystawę Berthe Morisot. Przedstawia życie i karierę artystyczną francuskiej malarki, jedynej kobiety wśród twórców impresjonizmu. Czyni to poprzez wybór dzieł, które dowartościowują pionierkę tego ruchu artystycznego. Więcej

Festiwal Irlandzki w Liverpoolu

Od 17 do 27 października odbywa się Liverpool Irish Festival, który jest hołdem dla irlandzkiego dziedzictwa kulturowego Liverpoolu. Przez 10 dni w mieście odbywają się przedstawienia teatralne i muzyczne, wystawy sztuki i literatury emblematyczne dla irlandzkiej kultury. Festiwal jest okazją do odkrywania różnych aspektów irlandzkiej tradycji. Więcej

Hilma af Klint w Bilbao

Od 18 października 2024 roku do 2 lutego 2025 roku w Muzeum Guggenheima w Bilbao można oglądać wystawę poświęconą karierze szwedzkiej malarki Hilmy af Klint. Artystka, zainspirowana naukowymi i duchowymi prądami swoich czasów, opisywana jest jako pionierka w przedstawianiu niewidzialnego. Więcej

Ponowne otwarcie groty Cussac

Odkryta w 2000 roku, licząca 30 000 lat jaskinia Cussac została zamknięta ze względu na jej wielką kruchość. Miejsce to jest archeologiczną skarbnicą, ze śladami jej użytkowania, panelami z wyrytymi postaciami zwierząt i innymi abstrakcyjnymi znakami. Wiele pozostałości jest od 9 października dostępnych dla zwiedzających. Więcej

40. Warszawski Festiwal Filmowy

Do 20 października trwa 40. Warszawski Międzynarodowy Festiwal Filmowy. W programie znalazły się 84 filmy pełnometrażowe i 58 krótkometrażowych z 55 krajów. Więcej