In onze boeken over omdenken in opvoeding en onderwijs hebben we het regelmatig over "lastig gedrag" van kinderen. Dat lastige gedrag omdenken begint bij anders kijken. Zie het als ruwe energie. Ongestold verlangen. Een behoefte die zich op een stuntelige manier probeert vorm te geven. Voor zowel volwassenen maar vooral voor kinderen geldt: alles wat we doen is of een uiting van liefde of een vraag om liefde. Vandaag een verhaal van Mary-Lou Kruijer over een aanvaring met haar vijfjarige dochter aan de eettafel en hoe anders reageren ervoor zorgde dat de hele situatie onmiddellijk kantelde.

We zitten aan tafel en mijn dochtertje (5) begint uit het niets te jengelen en te klagen dat ze het koud heeft. ‘Dan loop je even naar de bank en pak je je vest’, was mijn reactie na een lange werkdag en geen zin in gejengel. ‘Nee dat wil ik niet, want ik heb koude voeten’. ‘Oké, dan doe je even je sokken aan, hier heb je ze’, zeg ik in een andere poging het op te lossen. ‘Nee, ik kan mijn sokken niet alleen aantrekken dat moet jij doen’, en ze begint te huilen.

Ik voel de irritatie opkomen om het feit dat ze me in de maling neemt en ‘ineens’ niet meer weet hoe ze sokken aan moet trekken en ik krijg de neiging om de discussie aan te gaan. Na drie lange dagen van externe coaching op een basisschool, ben ik moe en verlang ik naar stilte en rust. Mijn dochtertje is ook moe, dus er zijn ingrediënten genoeg om dit te laten escaleren.

Maar in plaats van dat ik de discussie aan ga en haar vertel dat ze haar sokken wel zelf aan kan doen en dat ze niet zo’n aandacht moet trekken, stel ik mezelf een vraag: waarom reageert ze zo? Wat wil ze echt?

Kinderen kunnen hun behoeftes niet goed verwoorden, maar voelen wel van alles in hun lijf. Die emoties komen dan via (ongewenst) gedrag naar buiten. Ik had autoritair kunnen reageren, omdat ik haar gedrag, boosheid en haar manier van aandacht afdwingen niet prettig vond en straf kunnen geven. Maar daarmee erken ik haar niet in de behoefte die ze op dat moment heeft en die ze zelf niet kan verwoorden.

Kinderen hebben ouders nodig om wegwijs te worden in de wereld van emoties, behoeftes en gevoel. Vaak is er vooral aandacht voor het gedrag van een kind, terwijl er zoveel speelt onder de oppervlakte. Ze krijgen al vroeg mee dat emoties uiten voor ingewikkelde situaties zorgt en dat ze die maar beter kunnen verbergen, omvormen of de ouder er van af te leiden. Op latere leeftijd wordt het dan moeilijk om te voelen wie je werkelijk bent, wat er in je omgaat of als de emmer overloopt, deze emoties met anderen te delen. Gewoonweg omdat je dit niet geleerd hebt.

Dus ik besloot anders te reageren. En stak mijn voet uit richting haar buik om contact te maken met haar lijf. Ik zag de spanning letterlijk uit haar lijfje vertrekken toen ze mijn aanwezigheid fysiek voelde. Ze pakt mijn voet met twee handen vast en drukte het hard tegen haar aan.

‘Ga je morgen weer een lange dag werken?' ‘Nee schat morgen zijn we lekker samen.’ ‘Fijn! Want ik heb je gemist mama.'

Zodra we als ouder de veilige verbinding, ruimte en aandacht kunnen bieden om emoties te voelen voor een kind, komt de behoefte vanzelf. Kinderen zijn niet veel anders dan volwassenen. Hoe harder de roep om aandacht door ongewenst gedrag, ruzie en afwijzing, hoe meer er behoefte is aan verbinding met een ouder. Of op latere leeftijd met jezelf...

Bron: Mary-Lou Kruijer

Iedere zondag ontvang je een Omdenkverhaal in jouw inbox. Kom je zelf zo'n verhaal tegen? Bijvoorbeeld in de krant, op je werk, thuis of online. Of heb je zelf iets omgedacht dat perfect past tussen alle Omdenkverhalen op onze website? Laat het ons dan vooral weten, want we zijn altijd op zoek naar fraaie voorbeelden. Mail jouw verhaal of tip naar contact@omdenken.nl. Dank je wel.