Met Ankie Broekers-Knol, Mona Keijzer en Wouter Koolmees
Goedemorgen! Dé noodoplossing voor de stikstofcrisis hangt ineens aan een zijden draadje. Ankie Broekers-Knol staat alweer voor een dichte deur. En de emoties tijdens het toeslagendebat liggen staatsrechtelijk moeilijk. |
STIKSTOFDRAADJE: Ze hadden er nog zoveel bloed, zweet en tranen in gestoken, maar de noodmaatregelen waarmee het kabinet de stikstofcrisis wil bezweren, staan ineens aan de rand van de afgrond. Op de snelheidsverlaging na – die kan het kabinet zonder stemming invoeren – zitten de meeste noodmaatregelen in een spoedwet. Die werd gisteren goedgekeurd door een meerderheid van de Tweede Kamer: Van Haga, 50Plus en SGP stemden mee met de coalitie. Maar aan die partijen heeft het kabinet niet genoeg om ook in de Eerste Kamer een meerderheid te halen. Oppositiepartijen beklaagden zich deze week al dat het kabinet nauwelijks zijn best deed hun steun te verwerven. Bij de coalitie was de hoop dat het crisisgevoel wel genoeg zou om de oppositie te overtuigen. Dat blijkt nu dus een fikse misrekening. Stikstofgeitenpaadje: Het kabinet heeft twee reële uitwegen om alsnog een meerderheid voor zich te wennen. Óf Henk Otten kan met zijn drie senaatszetels het verschil maken. In het AD laat Otten merken dat zijn nieuwe machtspositie hem wel bevalt: hij noemt de wet „paniekvoetbal”, maar wil eerst „alles bestuderen” voordat zijn fractie een keuze maakt. Óf, optie twee, de PvdA moet overtuigd worden. Die wil dan wel wisselgeld, bijvoorbeeld in de vorm van extra natuurherstel. „Wij hebben niets tegen een juridisch vluggertje”, zegt Kamerlid William Moorlag in NRC, „maar dan moet het wel effectief zijn”. |
|
|
|
|
ANKIES AFZEGGERS: Kreeg ze eerder niemand te spreken in Marokko, nu heeft ook de Marokkaanse ambassadeur een afspraak met staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Asiel en Migratie, VVD) afgezegd. Broekers-Knol had afspraken willen maken over het terugsturen van uitgeprocedeerde Marokkaanse asielzoekers, maar dat gaat nu opnieuw niet door. Tweede Kamerleden reageerden witheet, haar eigen VVD voorop. „Dit is toch bizar,” aldus Bente Becker, die als reactie de visa van hooggeplaatste Marokkaanse beambten wil intrekken. |
|
|
|
|
DIKASTOCRATIE: Het is een stokpaardje van FVD-voorman Thierry Baudet: de uitdijende macht van de rechter. Van IS-kinderen tot Urgenda tot stikstof: volgens Baudet verandert Nederland tot zijn ongenoegen in een „dikastocratie”, waarin rechters het beleid bepalen en de burger inspraak verliest. Vandaag wordt hij van repliek gediend door niemand minder dan Thom de Graaf, die vorig jaar Piet Hein Donner opvolgde als vicepresident van de Raad van State. Onzin, vindt De Graaf van de claims van Baudet. „De burger mag er in een rechtsstaat ook op vertrouwen dat hij een beroep kan doen op een rechter om besluiten van de overheid te toetsen”, aldus de vicepresident in het AD. „Kamerleden zouden ook heel blij kunnen zijn dat de rechtsstaat goed functioneert.” Dikastrocratie II: Wordt de rechter inderdaad steeds machtiger? Trouw analyseerde die vraag onlangs. Conclusie: ja, rechters gooien regelmatig het beleid om. Maar dat is vooral te wijten aan het uitstelgedrag van het kabinet. |
|
|
|
|
EMOTIE VAN WANTROUWEN: Niet alleen van de Tweede Kamer, ook vanaf de publieke tribune kreeg Menno Snel (Financiën, D66) tijdens het toeslagendebat volop tegengas. Er werd geroepen, gehuild, Snel werd zelfs uitgelachen. In NRC wijst parlementair deskundige Anne Bos op een verband met geslonken kiezerstrouw. Toch is het de vraag of we dit vaker gaan zien. Hoe begrijpelijk het ook was dat Kamervoorzitter Khadija Arib het publiek de ruimte gaf en zelfs hun vragen voorlegde aan de staatssecretaris, „je zegt zo eigenlijk tegen Kamerleden dat zijzelf níet de juiste vragen stellen”, zegt politiek filosoof Gijs van Oenen. „Je moet uitkijken voor precedenten”, waarschuwt ook oud-Kamervoorzitter Frans Weisglas. |
|
|
|
|
WILDERS WIL NIET: De zaak-Wilders houdt niet op, niet vanzelf. Op het ministerie Justitie en Veiligheid wordt nu al maanden gezocht naar extra documenten over de vervolging van de PVV-leider om zijn ‘minder Marokkanen’-uitspraak in 2014. Inzet: is er bewijs dat toenmalig minister Ivo Opstelten opdracht gaf tot die vervolging (problematisch) of werd dat alleen door zijn ambtenaren geopperd maar nooit opgelegd (stom maar niet strafbaar)? Vorige week liet minister Ferdinand Grapperhaus (Justitie, CDA) nog weten dat er stukken zijn teruggevonden die een overleg tussen Opstelten en de top van het OM over het proces beschrijven, maar zonder een echte opdracht tot vervolging. Deze week kondigde Grapperhaus aan meer tijd nodig te hebben. Wilders is er klaar mee: hij wordt maandag in de rechtbank verwacht, maar heeft besloten alle zittingen te boycotten totdat de zoektocht op het ministerie is afgerond. |
|
|
|
|
NEDERLAND WORDT GEEN HUAWEILAND: Staatssecretaris Mona Keijzer (Economische Zaken, CDA) koos voor een ongebruikelijke route – die geen stemming in het parlement vereist – en voor veel vaagtaal, maar de boodschap van de Kamerbrief die ze gisteren stuurde is duidelijk: Huawei is out in de race om 5G. Officieel schrijft Keijzer dat telecomleveranciers uit de veilingen voor het 5G-netwerk geweerd kunnen worden vanwege „risico’s ten aanzien van spionage, beïnvloeding of sabotage door statelijke actoren of andere partijen”. Daarmee kan ze alleen maar doelen op Huawei. Zo zet de staatssecretaris, vlak na het beschermen van Europese bedrijven tegen buitenlandse bedrijven met staatssteun, opnieuw een stap tegen China. |
|
|
|
|
APPLAUS EN TOMATEN: Klaas Dijkhoff is er dan toch in geslaagd zijn wachtgeld stop te zetten. Gisteren in de Kamer deed de VVD-fractievoorzitter hard zijn best nuchter te doen over zijn royale wachtgeldregeling en zijn onterecht ontvangen reiskosten: „Soms krijg je applaus, soms krijg je tomaten naar je hoofd”, vertelde hij de NOS. Of hij nog steeds in de running is als toekomstig leider van de VVD? Dat heeft hij al eerder besloten, antwoordde Dijkhoff, hij wil het alleen nog niet zeggen. „Maar afgelopen week heeft daar niets aan veranderd.” |
|
|
|
|
DOSSIERVRETER: Wouter Koolmees is van zijn geloof gevallen. De minister van Sociale Zaken (D66) was voorstander van de grote reorganisaties waarmee het kabinet-Rutte II de staatskas op orde probeerde te brengen. Maar achteraf waren die grote bezuinigingen bij uitvoeringsinstanties zoals het UWV en de Belastingdienst „echt fout”, zegt hij in een uitgebreid interview tegen NRC. „En dat leidt ook tot verkeerd contact tussen de overheid en burgers. Dat moet veel beter.” Als duizendpoot van Rutte III beslist Koolmees mee over integratie, pensioenen, de arbeidsmarkt en – sinds hij tijdelijk invalt voor Kajsa Ollongren als vicepremier – ook ineens over klimaat en stikstof. Maar het bevalt hem goed. „Ik heb ook weleens met hoofdpijn op de bank gelegen. Maar ik vind dit wel het leuke van mijn werk.” |
|
|
|
|
|
|