Scepsis over vaccinatieplannen | Zij moeten M ark Rutte opvolgen

PREMATUUR: Misschien kunnen we al op 4 januari beginnen met vaccineren, kondigde minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, CDA) gisteren aan. Fabrikant Pfizer zou deze maand al een miljoen doses kunnen leveren – er zijn er twee per persoon nodig dus daarmee zouden 500.000 mensen gevaccineerd kunnen worden. Maar dan moet het vaccin wel eerst goedgekeurd worden – dat is inmiddels naar de Europese autoriteit gestuurd. Het vaccineren zal een flinke logistieke operatie zijn. De Jonge vertrouwt daarmee op de bestaande structuren van de GGD’s, zei hij afgelopen weekend tegen NRC. Spannend of dat deze keer wel goed gaat: het afgelopen jaar bleef het ministerie ook vertrouwen op de bestaande infrastructuur bij bijvoorbeeld de testcapaciteit maar die bleek niet altijd afdoende. Herman van der Weide, die in 2009 het vaccinatieprogramma voor de Mexicaanse griep leidde, maakt zich er in elk geval zorgen over – hij ziet nog niet hoe er met de bekende plannen massaal getest kan worden, zegt hij in Trouw. Belangenorganisatie Actiz noemt de plannen „erg enthousiast en een beetje prematuur”. En de GGD’s blijken niet eens op de hoogte te zijn.

RUTTES OPVOLGER: We weten nu al: een heel groot deel van de huidige VVD-fractie gaan we na de verkiezingen niet terugzien. Van de 32 Kamerleden die de partij nu heeft, staan er maar 13 bij de eerste dertig kandidaten op de lijst voor de verkiezingen van maart volgend jaar, bleek gisteren bij de presentatie van de kieslijst. De partij heeft een paar talenten uitgekozen die hoog op de lijst zijn gezet: Sophie Hermans (eerder politiek adviseur van Rutte, op plek 3), Bente Becker (de rechtsbuiten van de VVD, op plek 4), Dilan Yesilgöz (justitiewoordvoerder met stevige uitspraken, op plek 5), Dennis Wiersma (ooit voorzitter bij de vakbond, op 9) en Thierry Aartsen (bij het brede publiek bekend om een uitglijder op Twitter, staat op plek 11). Zij krijgen de kans de komende jaren uit te groeien tot gezichtsbepalende VVD’ers, die misschien Rutte wel moeten opvolgen.

#WATONSBINDT: Rutte had gisteren wat uit te leggen in het vragenuurtje: hij moest erkennen dat hij inderdaad had geprobeerd een onderzoek tegen te houden over Nederlandse steun aan Syrische rebellen. Die rebellen bleken ook samen te werken met terroristische groepen. Rutte erkende dat hij heeft geprobeerd op de Tweede Kamerfracties in te praten om zich tegen zo’n onderzoek uit te spreken – zoals eerder al bleek uit onderzoek van Nieuwsuur en Trouw. Het zal voor de Kamer alleen maar reden zijn om zo’n onderzoek alsnog mogelijk te maken. „Is de minister-president soms bang voor de feiten”, vroeg Kamerlid Karabulut (SP) zich af. Rutte stelde dat zo’n onderzoek bondgenootschappen in gevaar kan brengen. Maar ook vanuit de coalitie klinkt kritiek: CDA-Kamerlid Martijn van Helvert trok op Twitter (onder hashtag #watonsbindt, maar dat terzijde) fel van leer tegen de premier: hij stelt dat Rutte zaken „verdraait”.

VERTROUWELIJK: Het was een spannend vragenuur, want ook minister Ferd Grapperhaus (Justitie, CDA) had wat uit te leggen. Hij hield de benoeming van Miriam de Bontridder als lid van een regionale euthanasiecommissie tegen, meldde de Volkskrant gisteren. Maar Grapperhaus verschuilt zich achter minister De Jonge (Volksgezondheid, CDA), want zij hebben samen dat besluit genomen. Met name D66 wilde weten waarom die keuze is gemaakt – had het misschien iets te maken met dat De Bontridder bestuurslid van De Einder was? Die organisatie adviseert mensen hoe je zonder tussenkomst van een arts op legale manier uit het leven kunt stappen als euthanasie geen optie is. Maar Grapperhaus wilde daar niet over uitweiden – de onderbouwing blijft „vertrouwelijk”. De Bontridder heeft zelf nog geen uitleg gehad en wil graag een gesprek met de minister, zegt ze tegen NRC.

DER PANTHER: Heel veel weet Thierry Baudet zich eigenlijk niet meer te herinneren van het inmiddels beruchte diner van vorige week vrijdag. Toen kwam de tot dan toe bekende kieslijst van FVD bij elkaar om het over de campagne te hebben, en Baudet zou toen volgens meerdere aanwezigen onder meer hebben gezegd dat George Soros het coronavirus in de wereld heeft geholpen. Gisteren liet Baudet voor het eerst zijn gezicht weer in de Tweede Kamer zien. Het zou kunnen, gaf hij min of meer toe tegen De Telegraaf, dat hij in een baldadige bui dat inderdaad heeft gezegd. „Dat zou kunnen in algemene zin. (…) Je zult mij nooit horen zeggen van dingen in het verleden dat dat wel of niet is gebeurd.” Dat zou belachelijk zijn omdat het menselijk geheugen niet betrouwbaar is, aldus Baudet. Wel zou het hem „bevreemden” als hij het heeft gezegd omdat het een „belachelijk standpunt” is. „Wat ik me wel herinner is dat er een ruzieachtige sfeer was en dat ik flink heb lopen stangen.” Hij zou ook hebben geciteerd uit het gedicht Der Panter van de Oostenrijkse dichter Rilke – de samenleving zou net zo opgesloten zijn als de panter uit dat gedicht.

OP DE ACHTERBANK: Ook opvallend: Thierry Baudet sloot de dag af met een interview met het Zwarte Pietenjournaal van de aspirant-omroep Ongehoord Nederland, en stapte toen in de auto. Freek Jansen, middelpunt in de ruzie binnen FVD, stapte bij hem achterin.

Minister Ferd Grapperhaus kent in elk geval één jurist die niet alleen beslissingen neemt op basis van de wet maar ook op basis van zijn eigen opvattingen.