Het is iets meer dan twee jaar geleden dat Carola Schouten mij de vraag stelde: ‘Gert-Jan, gaat dit ons lukken?’.
Het was kort voordat de formatie van het VVD-CDA-D66-ChristenUnie-kabinet zou worden afgerond. De onderhandelingen waren soms heel stevig, maar vanuit het ChristenUnie-perspectief uiteindelijk goed verlopen. We hebben op elke bladzij van het regeerakkoord in meer of mindere mate een christelijk-sociaal stempel kunnen drukken. We hadden bovendien de mensen klaar staan voor een aantal belangrijke kabinetsposten die het hart van onze missie raken: onderwijs, zorg, landbouw en natuur. Mensen op wie ik tot de dag van vandaag zo trots ben. Er was genoeg reden voor dankbaarheid en enig optimisme. Toch stelde Carola me de indringende vraag: gaat het ons lukken om de komende periode staande te blijven en trouw te blijven aan onze missie?
We zijn het aangegaan. Als christelijk-sociale partij die ook daadwerkelijk het verschil wil maken, zag ik geen andere optie dan verantwoordelijkheid te nemen. Uit overtuiging. Maar omdat we heel goed weten dat politiek succes niet maakbaar is, was het ook op hoop van zegen. Op 26 oktober 2017 werd het kabinet met vicepremier Carola Schouten, minister Arie Slob en staatssecretaris Paul Blokhuis in het paleis Noordeinde beëdigd. Op onze fractiekamers bekeken we de ceremonie op Tv met gepaste trots. Inmiddels zijn we twee jaar verder. En als u mij vraagt: ‘En, Gert-Jan, lukt het een beetje?’, zou ik zeggen: so far, so good. Of om het Bijbelser te zeggen: tot hiertoe heeft de Heer ons geholpen.
Wel en wee
Iedere donderdagavond hebben we ons zogeheten bewindspersonenoverleg (BPO). Het overleg tussen de ChristenUnie-kabinetsleden, een deel van de Tweede en Eerste Kamerfracties en Piet Adema, onze partijvoorzitter. Boven een bord met dampend eten beginnen we dan altijd met een rondje ‘wel en wee’, wat vervolgens doorgaans het grootste deel van het BPO beslaat. Ik heb begrepen dat wij de enigen zijn die dat zo doen in Den Haag, maar onze Gideonsbende staat of valt met echte aandacht voor elkaar. We delen waar we in het werk tegenaan lopen, waar we blij of juist bezorgd van worden, we willen met elkaar meeleven en steeds weer samen bidden. Want ten diepste staat of valt ons werk met de zegen van God.
Dat betekent niet dat alles makkelijk is. Af en toe is het echt pittig. Carola heeft met het stikstofdossier het grootste politieke probleem van dit moment op haar bordje gekregen. De druk is hoog, de opgave groot en de emoties in de samenleving en politiek lopen soms flink op. Nu de Raad van State als hoogste bestuursrechter zo stevig een streep door de regelgeving van vorige kabinetten heeft gezet, moeten we een nieuwe richting kiezen. Voor het goede leven, voor minder uitstoot, meer rust, schonere lucht, voor kringlooplandbouw en dus voor een nieuwe en betere toekomst voor onze boeren. En als we iemand zo’n moeilijke opdracht kunnen toevertrouwen dan is dat wel Carola. En opnieuw: op hoop van zegen.
We hebben deze twee jaar van kabinetsdeelname al veel mooie resultaten kunnen vieren. En af en toe doen we dat ook echt. Het kinderpardon dat er tóch kwam, de uitstapprogramma’s voor prostituees die we konden uitbreiden, het extra geld in de strijd tegen mensenhandel, de hulp die Paul Blokhuis biedt aan tienermoeders en de honderden miljoenen extra voor het kindgebonden budget waardoor vaders, moeders en kinderen meer financiële ademruimte krijgen in het spitsuur van het leven.
Dromen
Maar belangrijker dan terugkijken, vind ik het om zo’n 500 dagen voor de volgende verkiezingen vooral vooruit te kijken. Om naast zegeningen te tellen, vooral ook onze christelijk-sociale idealen te koesteren.
Er is met Arie Slob als minister voor basisonderwijs meer geld dan ooit bijgekomen voor scholen en leraren – een mooi resultaat. Maar ons ideaal voor een gelijke beloning van docenten in basis- en voortgezet onderwijs is nog niet bereikt. En de lerarentekorten waar onze scholen mee te maken hebben, zijn nog niet opgelost. En we zullen ook de komende periode pal blijven staan voor de vrijheid van onderwijs en de pluriformiteit van onze publieke omroep. Er is nog zoveel te doen!
Als initiatiefnemers van de Coalitie-Y zijn we opgekomen voor de belangen van jongeren bij het pensioenakkoord. Ook door de invoering van een generatietoets die nieuw beleid toetst op het effect voor komende generaties. Maar het leenstelsel, de schuld waar het vorige kabinet onze jongeren mee is gaan opzadelen, is er nog steeds. Des te harder zullen we knokken voor ons ideaal van de terugkeer van de basisbeurs. En ik ben ervan overtuigd dat het ons gaat lukken om bij een volgende formatie het leenstelsel af te schaffen.
Met Waardig Ouder Worden legden we een alternatief neer voor een Voltooid Leven-wet. Waardig Ouder Worden is sinds twee jaar officieel kabinetsbeleid. Prachtig. Maar de strijd tegen eenzaamheid en voor betere zorg zullen we de komende periode onverminderd blijven voeren. Onze ouderen zijn dat zo waard!
Bittere pil
Soms zijn we gewoon ongelukkig met wat dit kabinet doet. Het experiment met legale wietteelt is daar een duidelijk voorbeeld van. Maar wat ons betreft is het experiment geen opmaat tot legalisering; ons ideaal is om onze samenleving juist vrij te maken van drugs. De vreselijke drugscriminaliteit toont aan dat het echt tijd wordt om als samenleving nee te zeggen tegen drugs.
Dit soort bittere pillen doen gelukkig niets af aan de idealen die we hebben. We zullen nieuwe voorstellen gaan doen om ons overwerkte land meer rust te geven. Hoe schrijnend het is dat werkenden, jongeren en gezinnen grote druk ervaren en steeds meer mensen uitvallen met een burn-out. De ChristenUnie werkt aan plannen om gezinnen nog meer te ontzien zodat ze ruimte hebben om te kiezen voor elkaar, voor zorg, voor aandacht.
Aandacht
En we maken plannen over manieren over zorg voor en bescherming van kwetsbare levens. Dan gaat het om de zorg voor onze ouderen, maar ook om de zorg voor het ongeboren leven en moeders in spe. We willen zorgen voor een waardig leven voor iedereen. Een prioriteit voor onze partij.
De Nederlandse politiek blijft onstuimig en de flanken krijgen veel aandacht. Maar als we willen bouwen aan een Nederland waarin iedereen meetelt, moeten we dat samen doen. Daarom werken we in deze coalitie samen met partijen die op sommige punten heel ver bij ons vandaan staan, denk aan D66 op het punt van Voltooid Leven. De verschillen zijn hierbij levensgroot, terwijl we op andere punten wél kunnen samenwerken. We steken ook een hand uit naar de oppositie. Goede ideeën van oppositiepartijen zoals de invoering van winstbelasting op multinationals steunen we. We willen samenwerken om recht te doen en vrede te zoeken voor ons land.
De vraag van Carola gaat nog wel eens door mijn gedachten. ‘Kunnen we het aan?’ En als ik terugkijk, moet ik eerlijk zeggen dat als we er alleen voor hadden gestaan het niet was gelukt. Ik zie heel goed hoe klein onze Gideonsbende is. Dat zien we als we aan die tafel op donderdagavond elkaar in de ogen kijken. Maar dan weten we ook dat we er niet alleen voor staan. Op die momenten zijn we extra dankbaar voor uw steun, uw betrokkenheid en bovenal uw gebed. Want samen met u bidden we om Gods zegen voor ons land. In vertrouwen op Hem kijken we vooruit naar de periode die voor ons ligt. Op hoop van zegen!
Een hartelijke groet in verbondenheid,
Gert-Jan Segers
Fractievoorzitter ChristenUnie Tweede Kamerfractie
