Maar het is wel de eerste keer dat ik een naakte vrouw zag in een film waar de naaktheid niet voelde als ‘naakt omwille van naakt’.
Lieve lezer,

Je hebt er wellicht al veel over gehoord: de doodenge film die nu in de bioscoop draait. Mensen in het publiek zouden onwel zijn geworden, lopen de zaal uit en het bioscoop personeel waarschuwt mensen voordat ze naar binnen gaan – zoals bij mijn beste vriendin gebeurde.

Maar wat als ik je vertel dat ik The Substance bijzonder verfrissend vond?

En nee, als persoon met gigantisch naaldenangst waren het niet de injectie-scènes die verfrissend voelde, en het gutsende bloed, de wegrottende ledematen en de kippenboutjes waren ook niet lekker fris.
Het was de naaktheid.

The Substance is een body-horror van Coralie Fargeat waarin Hollywoodster Elisabeth Sparkle (Demi Moore) wordt ontslagen als tv-aerobics-instructeur. (Je kunt het je zo voorstellen: Nederland in beweging maar dan gegeven door Patricia Paay in de jaren 90 in het outfitje van haar Playboy-cover uit 1984 – blauwe glitter body, typisch jaren 80 haar, vol met sieraden en make-up.) Nadat Sparkle wordt ontslagen doet ze mee aan een project om een betere versie van zichzelf te worden en neemt de substantie. Vanaf dat moment evolueert de film in een conceptuele dialoog tussen die twee versies van Sparkle.  

Maar het is niet het plot dat ik hier wil bespreken. Wat ik zo ongelooflijk bewonder aan de film is dat we Elisabeth vaak poedelnaakt zien in haar badkamer. De camera draait niet weg – dat doe die nergens in de film. We zien een vrouw van 50 die openlijk worstelt met het feit dat ze ouder wordt. Revolutionair? Niet per se. Van alle tijden? Vast.

Maar het is wel de eerste keer dat ik een naakte vrouw zag in een film waar de naaktheid niet voelde als ‘naakt omwille van naakt’. Er worden nog altijd films gemaakt waarbij we veel meer vrouwenhuid dan mannenhuid zien, en waar ik me als vrouw in het publiek dan bijna plaatsvervangend gebruikt voel.

Zoals in Poor Things, waar het babybrein van Bella Baxter (Emma Stone) in het lichaam van een volwassene zit. De naaktheid in die film voelde weer echt als een gevalletje ‘we moeten wel de aandacht van de kijkers vasthouden, snel: TIETEN! WIPPEN!’ Dat we vervolgens naar seks zitten te kijken tussen Bella – wiens brein de leeftijd heeft van een peuter – en een volwassen man, blijft dan weer onbenoemd in de film.

Het was een van de vele momenten waarin ik besefte dat het voor mijn kijkervaring echt uitmaakt of een film wordt gemaakt vanuit een male gaze – een stereotyperend heteroseksueel mannelijk perspectief - of vanuit een andere blik, eentje die deze male gaze juist weet te problematiseren.

Het grote verschil met The Substance is dat het naakte daar meer toevoegt dan naaktheid. Soms ben je onzeker over je eigen fysieke verschijning en soms sta je naakt voor de spiegel en voel je je onzeker over wat je ziet. Die tweede voelt vaak toch nét iets intenser en dat maakt het o zo pijnlijk herkenbaar dat Elisabeth besluit de substantie te nemen na een flinke staarsessie met haar naakte zelf in de badkamer.

Maar het is ook precies die herkenbaarheid die ik verfrissend vond.

Liefs,
Loïs Blank
Adjunct-uitgever en eindredacteur
Essay: Een cactus in een zompig moeras

Tekst: Jam van der Aa

Beeld: Eva van Brummelen

Leestijd: 9 tot 13 minuten

Een cactus kan toch niet groeien in een zompig moeras? In dit essay schetst Jam een realistisch beeld van de autistische ervaring in een kapitalistisch systeem dat productiviteit als het hoogste goed beschouwt.

Column: Dunne intellectuele belangstelling

Tekst: Michiel Cox

Beeld: Jeltje de Koning

Leestijd: 3 minuten

Michiel Cox is vastbesloten om als docent aan zijn mbo-studenten meer dan alleen praktische kunde over te dragen. Hoewel studenten zijn lessen mild spottend een ‘zitvak’ noemen, merkt Cox dat bij sommigen intellectuele nieuwsgierigheid opbloeit, ondanks de lage verwachtingen van de buitenwereld.

Fictie & Poëzie: Voorland

Tekst: Yanaika Zomer

Beeld: Frann de Bruin

Leestijd: minder dan een minuut

Hoe ga je om met de grote kans dat je, net als vele vrouwen in je familie, jongdementie zal krijgen? Yanaika Zomer bereidt zich voor in de vorm van een gedicht.

Word trouwe lezer.
Hard//hoofd is het onafhankelijke literaire magazine met de meeste abonnees! Ontdek, net als 2.100 anderen, ook de stemmen die de toekomst van het literaire veld gaan bepalen.

Schrijf je nu in als abonnee voor slechts €2,50 per maand en ontvang in maart je eerste magazine. Zie hierboven de cover van ons laatst uitgegeven magazine.
Steun Hard//hoofd en verzamel kunst.
Onze kunstverzamelaars zorgen dat wij onze makers een vrije ruimte kunnen blijven bieden en hen optimaal kunnen ondersteunen. Als dank ontvangen zij gesigneerde kunstwerken van talentvolle kunstenaars. Eerdere kunstwerken waren van Jan HoekNastia CistakovaRaquel van Haver en Fenna Schilling

Doe ook mee en steun nieuwe stemmen. Zeker in deze tijd. 
Schrijf je graag over kunst (tentoonstellingen, theater en literatuurfestivals) en wil je op de hoogte blijven van komende evenementen? Meld je dan aan op de kunstnieuwsbrief van onze Chef Kunst, Jorne Vriens, en ontdek mogelijke onderwerpen om over te schrijven.
Instagram
LinkedIn
E-mail
Copyright © 2024 Hard//hoofd.
Je ontvangt deze email omdat je je hebt ingeschreven op hardhoofd.com.

Vragen over je donatie of magazineabonnement?
kunstverzamelaars@hardhoofd.com

Postadres:
Da Costakade 158A
1056GA Amsterdam

Wil je de uitschrijven voor de nieuwsbrief? Dat kan via deze link.