Europeanen snakken naar oplossingen voor voedselproblemen. Kiezers in heel Europa willen toegang tot duurzaam en gezond voedsel. Tijd voor beter Europees voedselbeleid! Daarom hebben we het vijfpuntenplan ‘Haal die bende van ons bord in Europa’ gelanceerd voor de Europese verkiezingen komende donderdag.

Wij krijgen veel vragen van bezorgde consumenten over welke partij nu het beste is om op te stemmen. Zij zien soms door de vele beloften en programma’s het bos niet meer. Ook de opkomst van (radicaal) rechtse partijen baart zorgen voor een duurzame en groene toekomst. Daarom hebben we in deze nieuwsbrief geprobeerd wat feiten op een rijtje gezet. In ons webartikel lees je de volledige analyse.

Er zijn straks in totaal 720 zetels te verdelen waarvan er 31 naar Nederlandse Europarlementariërs zullen gaan. Weet jij al wie je kiest? Wij hebben een analyse gemaakt van de verkiezingsprogramma’s van 14 partijen die een zetel in het Europees Parlement hebben en/of volgens de peilingen één of meerdere zetels zullen behalen. We hebben de programma’s getoetst aan onze vijf punten voor beter voedsel. Welke partij steunt onze visie het meest?

Hoewel agressieve lobby en gebrek aan transparantie door grote bedrijven een groeiend probleem zijn in de EU, is er een groot aantal partijen die hier niets over heeft opgenomen in hun programma’s. PVV, CDA, FvD, JA21, NSC, VVD en SGP adresseren deze kwestie niet of nauwelijks, terwijl partijen als GL/PvdA, Volt, SP en D66 voor steviger beleid pleiten om beïnvloeding door de industrie aan banden te leggen.

Ook zijn de meningen verdeeld over gezondheidszorg en het creëren van een gezonde voedselomgeving. Sommige partijen vinden het geen zaak van Europa, maar van de nationale overheid, zoals de SP en de NSC. Andere partijen vinden wel dat de EU hiermee aan de slag zou moeten, zoals GL/PvdA en PvdD. D66 wil maatregelen voor duurzaam en gezond eten vastleggen in de langverwachte Europese wet voor een Duurzaam Voedselsysteem en kindermarketing voor junkfood verbieden.

Bijna alle partijen laten het afweten als het over het bestrijden van voedselmisleiding gaat. Er valt nauwelijks wat te lezen in de programma’s over dit grote probleem. Een gemiste kans, aangezien nationale wetgeving hiervoor sterk leunt op EU-verordeningen die nodig moeten worden hervormd!

Landbouw, een EU-thema bij uitstek, wordt wel uitgebreid besproken door de meeste partijen. De verschillen tussen partijen zijn groot.

PVV en FvD zijn sowieso tegen de Green Deal en klimaatmaatregelen. BBB en SGP willen zo min mogelijk extra eisen verbinden aan landbouwsubsidies en willen intensieve landbouw (incluis veeteelt) niet loslaten. VVD en CDA zijn voor subsidies voor duurzame landbouw, maar willen niet te snel gaan. Partijen als GL/PvdA, D66 en PvdD zijn voor landbouwbeleid dat duurzaamheid zo veel mogelijk bevorderd en pleiten ook voor het zo snel mogelijk afbouwen van pesticiden.

Vrijwel alle partijen willen een eerlijke prijs voor de boer, maar niet alle partijen presenteren maatregelen om prijzen voor gezond voedsel betaalbaar te maken voor iedereen. Sommige partijen willen de brede welvaart bevorderen, zoals CU of Volt, die een basisinkomen wil invoeren. Andere partijen willen daarnaast ook afspraken maken met supermarkten of het prijsbeleid van voedsel direct beïnvloeden, zoals GL/PvdA en D66. De PvdD noemt voedsel een mensenrecht en wil gezond, biologisch en plantaardig voedsel garanderen.

Europarlementariërs zitten namens een nationale partij in het Europees Parlement, maar nationale partijen vormen samen ook weer grote Europese fracties met partijen van andere lidstaten. Zo zit de VVD samen met D66 in de Europese liberale fractie Renew en zit de Partij van de Dieren samen met de SP in de Europese fractie The Left. De PVV sluit zich waarschijnlijk aan bij de fractie Identiteit en Democratie waar ook het Franse Rassemblement National in zit. Een blik op het stemgedrag van deze fracties over de afgelopen termijn kan ook helpen bij een afgewogen keuze in het stemhokje.

De EU Food Policy Coalition, waar ook Foodwatch deel van uitmaakt, heeft stemgedrag in kaart gebracht wat betreft verschillende maatregelen voor duurzaam voedselbeleid en die tot 5 thema’s geclusterd. Lees er hier meer over op hun website.

Corporate Europe Observatory heeft hetzelfde gedaan door stemmingen over bestrijdingsmiddelen in kaart te brengen. Deze analyse is gemaakt in samenwerking met Friends of the Earth Europe and Pesticide Action Network. Hier vind je een overzicht van hoe de Europese fracties hebben gestemd. En hier kun je het stemgedrag vinden van de Nederlandse Europarlementariërs over dit thema.

Follow the Money heeft een artikel gepubliceerd over stemgedrag wat betreft transparantie- en lobbyregels voor de EU. En voor kieshulp over dierenwelzijnsthema’s in de EU is er dit artikel van de organisatie Compassion in World Farming over stemgedrag op het gebied van dierenwelzijn. 

Hopelijk biedt onze overzicht genoeg aanknopingspunten om goed geïnformeerd het stemhokje in te gaan. Wij wensen je veel wijsheid en stemplezier toe en we hopen dat deze verkiezingen eindelijk zullen leiden tot beter Europees voedselbeleid!

Met vriendelijke groeten,

Juke Fluitsma, campaigner

P.S.: Je kunt je voorstellen dat al onze onderzoeken, petities, acties en campagnes geld kosten. Foodwatch neemt geen geld aan van de overheid of van bedrijven uit de voedselindustrie. Alleen dankzij donaties vanuit onze achterban kunnen wij ons werk doen. Eenmalig of structureel doneren kan eenvoudig via deze link. We zijn je ontzettend dankbaar!