- Nieuwsbrief Juni 2024 -
|
|
|---|
| | | Permacultuurcentrum
Den Haag
| Al ruim 15 jaar zijn we met o.a. Permacultuur actief in de regio. De laatste jaren zijn we ook betrokken bij projecten elders in Nederland. Dat heeft jarenlange samenwerking opgeleverd en ook talloze ad hoc samenwerkingsverbanden. Dat is vaak heel organisch gegroeid en het heeft zo stilletjes aan tot heel veel leuke projectjes en initiatieven geleid.
Eigenlijk zie ik in het bovenstaande twee belangrijke thema's: Permacultuur en Samenwerken. We hebben daar heel wat te leren en af te leren. Dat zijn dan vaak veranderingen in ons zelf maar ook de wereld en onze samenwerking heeft dat nodig.
|
|
|---|
Zomeroogst en Wintergroente
Van alle kanten -en onze eigen ervaringen steunen dat- hoor ik dat het een moeilijk voorjaar was doordat veel van het zaad en pootgoed niet of nauwelijks aansloeg. Te koude, te natte, te winderige periodes en nu ook nog een slakkenplaag... ! En wat gaat het weer nu doen? Nat-koud, nat-warm, droog-koud, droog-warm? En dat alles met grote regionale verschillen. Afgelopen nacht in het oosten nog kans op wat nachtvorst, terwijl ijsheiligen alweer weken voorbij is. Als kleine tuinier/tuinder hebben we het er moeilijk mee. Als we uitzoomen en grotere delen van de wereld in beeld krijgen, zien we wateroverlast, modderstromen, droogterecords, hitterecords, bosbranden. Dat betekent mislukkende oogsten.
Een kwart van de jonge kinderen wereldwijd kampt met ernstige voedselarmoede. Moeten we nog wel zo veel van ons voedsel uit Zuid-Europa, Noord-Afrika, Zuid-Amerika en Nieuw-Zeeland halen? Laten we -mijn eerder oproepen herhalend- zoveel mogelijk ons eten regionaal en lokaal organiseren. Dan kunnen mensen elders hun eigen eten opeten. Kunnen ze daar makkelijker in kringlopen werken met minder bodemdegradatie tot gevolg. Het scheelt ook in transport- en bewaarkosten.
Ik heb het al vaker gezegd: de voedselcrisis gaat ook ons leven binnenkomen met veel meer impact dan de energiecrisis. En we zijn dus meer en meer afhankelijk van wat we zelf kunnen telen.
En dat is nog niet zo makkelijk met al die weersinvloeden. Hoe gaan we ervoor zorgen dat we straks wèl kunnen oogsten en wat moeten we nu doen om herfst- en wintergroenten te hebben. Zaterdag 23 juni bieden we daar de workshop 'Teeltplan Herfst- en Wintergroenten' voor aan. Een gewaarschuwd mens eet voor twee.
In en rond Eetbaar Park 2
In vervolg op wat we in de vorige nieuwsbrief meldden hier nog enkele observaties. In onze voedselbosrand, het gedeelte dus met vaste eetbare planten of struikjes, zijn het de lipbloemige die het moeilijk hebben. Vooral op de wat lagere stukken, de vaak wat vochtige gedeelten, doen ze het niet geweldig of verdwijnen ze zelfs. Het gaat om bijvoorbeeld de salie, de lavendel en de tijm.
Toch hebben we ze graag in de plantengemeenschappen, die we proberen te realiseren rondom onze fruitbomen. Net als de fruitbomen zelf passen ze niet helemaal op dat laaggelegen stukje grond met hoge grondwaterstand. Steeds vaker bij nieuwe aanplanten verhogen we het daar een beetje. Dat helpt zien we voor die plantjes, maar het geeft ook wel weer verstoringen in de bodem en wat daar dan wil groeien.
Het is voor ons altijd proberen een evenwicht te vinden tussen wat echt goed kan en wat we ook graag willen laten zien als educatief voorbeeld.
| |
|
Een van onze klussen voor de komende maand(en) is dat eetbare zichtbaar te maken door het ruimte te geven en door bij te planten. En dus maar hopen dat de bezoeker met name wat meer te zien krijgt van bijvoorbeeld kleine pimpernel, hemelsleutel, campanula, daglelie, hop, kardoen, asperge, heemst, dropplant, scharlei, brave hendrik, lavas, mierikswortel, hosta, venkel en meer.
Daarnaast zijn er natuurlijk ook nog de bessen en de noten. Ook daar zijn we bezig om meer en diverser voorbeelden.
Enkele projecten op en bij Eetbaar Park.
De Tamme kastanje cirkel (voorheen pruimencirkel), het Voedselmoeras, een medicinaal voedselbosje, het Schommelstuk... zomaar enkele ontwikkelingen die de moeite van wat extra aandacht (en eigenlijk ook een bezoekje) waard zijn. In elke volgende nieuwsbrief licht ik er een uit. Deze maand:
Medicinaal Voedselbosje
Niet alles wat we graag willen laten zien aan permacultuur mogelijkheden past in Eetbaar Park. Gelukkig ligt de tuin te midden van andere leerzame en interessante stukjes. Het Voedselmoeras naast Eetbaar Park is daar een voorbeeld van. En daar zijn we blij mee. Maar er is meer.
Voor ons begon dat zoals vaker met een opdracht, themaopdracht, aan een van de Jaaropleidingen: zoek eens uit wat de gezondheidsaspecten van een voedselbos(rand) kunnen zijn voor zowel de bosrand zelf als voor ons mensen.
De groep heeft daarvoor gekeken naar een stuk naast het voedselmoeras, waar al eerder bomen en struiken waren neergezet om een voedselbosje te worden. Het projectje kreeg de werknaam 'medicinaal voedselbos' en er is geobserveerd, geanalyseerd en een verbetervisie ontwikkeld. De groep heeft ook geholpen enkele van die verbeteringen door te voeren. Het is nu een prachtig stukje vol leven, pracht en kleur. Er is een paadje met bruggetjes over greppeltjes die er gekomen zijn om het waterprobleem op te lossen.
Inmiddels is een deel van een verse jaargroep bezig daar vervolg aan te geven, terwijl een ander deel van de groep zich richt op wat je zou kunnen noemen watermanagement. We weten dat dat een van de hoofdthema's is in deze tijd, zowel voor de natuur als voor de voedselproductie.
Ben je op of bij Eetbaar Park, breng dan ook eens een bezoekje aan wat er naast ligt en geniet met volle teugen.
Maar ook elders zijn we actief
Elk jaar starten we meerdere Permacultuur Jaaropleidingen. De meeste cursusdagen vinden op Eetbaar Park plaats, maar ook altijd wel een dag op een heel andere locatie met weer heel andere mogelijkheden en uitdagingen. Dan hebben we ook nog onze Vervolgopleiding. En dan komen we op veel meer en dus verschillende locaties. Alle met andere bodemtypes, divers in grootte, elk met een eigen historie en zeker ook uitdagingen, en een unieke visie waar het naartoe moet.
Op de foto hierboven zie je enkele van de cursisten aan het werk op een voedselbosproject in Zeeland.
Kom gerust een langs op een van de tuinwerkdagen of doe mee met een rondleiding.
Vergroening van onze planeet is belangrijk. Dat doen met eetbaar groen kan heel veel betekenen voor klimaat, biodiversiteit en gezonde mensen in een gezonde, vredevolle samenleving.
Natuurlijk duurt het weer even voor er weer een nieuwe Vervolgopleiding komt. In september begint er wel weer een nieuwe Permacultuur Jaaropleiding en er is ook nog een basiscursus, korte workshops en meer. Zie de agenda bovenaan deze nieuwsbrief.
Menno Swaak
Permacultuurcentrum Den Haag
|
|
|---|
|
zaterdag
8 juni
workshop met
Suzanne Luppens
|
|
EHBO kruidenremedies -
maak je eigen apotheek
Heb je altijd al willen weten hoe je zelf zalf en tinctuur kunt maken, zonder allerlei chemische toevoegingen? Wil je kleine kwaaltjes met eigengemaakte remedies verhelpen?
Kom dan op die zaterdag naar Eetbaar Park. Suzanne Luppens geeft dan een workshop over hoe je met kruiden een eigen, natuurlijke EHBO-kit kunt maken.
De workshop behandelt een aantal kruiden die je makkelijk in je omgeving kunt vinden of zaaien..
|
|
|---|
|
zondag
23 juni
workshop met Taco Blom
|
|
Teeltplan voor herfst-, winter- en kiemgroenten.
Een Gezonde Moestuin door Mengcultuur
In permacultuur is de aandacht vooral gericht op vaste planten, struiken en bomen. Maar we zijn voor ons voedsel nog voor een groot deel afhankelijk van de moestuin, het deel van de tuin waar we eenjarige groenten verbouwen. Dat zijn pioniersplanten, die een andere aanpak verlangen dan het vaste planten deel. Als je ook in de winter je zelfgekweekte groente wilt kunnen oogsten moet je op tijd beginnen met plannen en planten.
Maak een oogst- en zaaiplan om deze hele winter verse groenten uit je tuin en kiemgroenten van je vensterbank te hebben..
|
|
|---|
| donderdagavond
4 juli
met uitleg door Menno Swaak
[ Lees meer... ] |
|
Rondleiding Eetbaar Park
Permacultuur, een ontwerp- en onderhoudsmethode waarin de natuur leidend is en het doel is op een verantwoorde manier voedsel, grondstoffen en energie te produceren.
Op en rond Eetbaar Park proberen we dat op verschillende manieren en met diverse voorbeelden te laten zien. De meeste daarvan zijn bedoeld voor in de stad dus kleinschalig. .021
Deze middag bekijken we wat Permacultuur voor jou en je leefomgeving kan betekenen en hoe het inzetbaar is ook voor bevordering biodiversiteit en klimaatverandering.Q4
.
|
|
|---|
|
zaterdag
31 augustus
workshop met Menno Swaak
|
|
Zelf Composteren: composthoop, compostvat en wormcompostbak
Het Nieuwe Goud wordt het wel genoemd: het 'afval' uit onze tuinen en keukens. Waarom zou je elke dag je keukenresten afvoeren en elk jaar je tuinresten om dan elk jaar weer nieuwe compost aan te voeren. Zorg voor een kringloop dicht bij huis en creëer hoogwaardige compost.
Daarmee kan je de bodem van je (moes)tuin, balkonbakken en kamerplanten verrijken.
We kijken ook naar verschil in compost voor de moestuin en het vaste planten deel.
|
|
|---|
|
start zaterdag
31 augustus
cursus met
Menno Swaak
|
|
Ontwerp en organiseer je tuin met Permacultuur
Permacultuur is een ontwerp- en onderhoudsmethode waarmee we voor de mens productieve ecosystemen kunnen realiseren met respect voor en lerend van de natuur.
In deze cursus van een ochtend en drie avonden kijken we vooral naar de toepassing van Permacultuur in je eigen tuin, tuinderij of voedselbos. De ontwerpprincipes worden behandeld en we kijken naar de verschillende soorten bodems, waarmee we te maken kunnen hebben, omringende omstandigheden en de mogelijkheden en beperkingen van een moestuingedeelte, een deel voor eetbare vaste planten, struiken en bomen, en naar water in de tuin..Je maakt een ontwerp voor je tuin met ideeën voor beplanting.
|
|
|---|
|
zondagavond
1 september
met Taco Blom
|
|
Introductie tot Permacultuur Opleiding en Cursussen
Voor wie geïnteresseerd is in de Permacultuur Opleiding 2024 van 12 zondagen die op 8 september begint, organiseren we deze gratis avond.
En ook als je belangstelling hebt voor de Voedselbosrandcursus of de Voedselmoeras cursus, die op dit moment nog gepland moeten worden.2
Deze avond vind plaats op Eetbaar Park maar is ook online te volgen met Zoom.
.
|
|
|---|
|
zondag
8 september
start opleiding met Taco Blom
|
|
Permacultuur Jaaropleiding 2024 zo
We merken dat de belangstelling voor Permacultuur toeneemt. Dat zal zeker ook minstens voor een deel te maken met de veranderende situatie in de wereld en de daarop aansluitend verlangen naar een meer natuurlijke en toekomstbestendige situatie. Gezonde voeding van een gezonde bodem, behoud van biodiversiteit, verantwoord grondstoffen-, water- en bodemgebruik, schoner milieu, schonere lucht(!), sociale cohesie, lokale en regionale economie en minder afhankelijk van de woelige politieke en economische stromen...
Meer dan voorheen zullen we aandacht besteden aan de moestuin waar de meeste van onze groenten vandaan komen en wat we daar lokaal en regionaal mee kunnen doen..
|
|
|---|
|
zaterdag
14 september
workshop met Suzanne Luppens
|
|
Workshop balkontuinieren
De omstandigheden op een balkon of terras zijn vaak extremer dan in een tuin, waardoor balkontuinieren een echte uitdaging kan zijn. In deze workshop krijg je tips hoe hier mee om te gaan...?
Aan bod komen o.a.
- geschikte planten voor balkonbakken,
- opbouw van de bak,
- watergebruik,
- bemesting,
- zonnig balkon/schaduwbalkon
En er is natuurlijk uitgebreide aandacht voor al jullie vragen. .
|
|
|---|
|
vrijdag
4 oktober
start cursus met Taco Blom
|
|
Voedselbosrand, ook in kleinere tuinen
Een groot voordeel van tuinen waarin net als in de natuur vooral vaste planten groeien is dat ze op termijn veel minder onderhoud vragen dan tuinen gedomineerd door eenjarigen. Voedsel produceren en biodiversiteit kunnen goed samengaan. In de natuur vind je de meeste biodiversiteit in bosranden en aan oevers.
Zo'n bosrand kun je oprekken tot een hele tuin: een stadstuin, een tuinderij of een groter voedselbos met hogere en lagere planten.andacht voor condities, aanleg, onderhoud, beplanting en oogsten.
|
|
|---|
|
zaterdag
19 oktober
workshop met Suzanne Luppens
|
|
Snoeien en stekken van kleinfruit
De nadruk in deze workshop ligt op het snoeien en stekken van kleinfruit zoals aalbessen, bramen en frambozen.
Onderwerpen hierbij zijn o.a. algemene snoeiregels, het beste seizoen om te snoeien en stekken, en specifieke snoeitips per kleinfruitsoort.
Ook zal er kort uitgelegd worden waarom struiken en (fruit)bomen in een permacultuurtuin (bijna) niet gesnoeid worden, en hoe je hier met je plantkeuze op in kunt spelen.
Er is ruimte voor 10 deelnemers per workshop, dus wees er snel bij! Als je een snoeischaar hebt, neem hem dan mee. .
|
|
|---|
|
zondag
22 december
workshop met Taco Blom
|
|
Van Snoeien naar niet meer Snoeien
Het snoeien van onze fruitbomen is niet altijd ideaal. Een fruitboom is op zijn best als die op een natuurlijke wijze kan groeien. Snoeien volgens de boeken leidt meestal tot de noodzaak te blijven snoeien. En je bent ook niet altijd blij met de bijwerkingen.
Met snoeien wordt veel verstoord zoals het hormoonhuishouden van je boom? Hoe herstel je dat?
.
|
|
|---|
|
begin 2025
start cursus met Taco Blom
|
|
Voedselmoeras cursus
Voedsel, vezels, grondstoffen en energie uit onze natte omgeving zoals vijvers, sloten, moerassen en oevers.
Er zijn zeker tien verschillende inheemse eetbare waterplanten met voedingswaarde voor mens en bijvoorbeeld vee.
Ook kan een waterpartij ook vezels voor textiel of duurzame isolatiemateriaal opleveren. In een moerasachtige omgeving kan je bessen kweken en op oevers ook noten telen. En veel kan op kleine en grotere schaal.
Water wordt een steeds belangrijker thema en voedselmoerassen bieden oplossingen voor enkele problemen die ermee samenhangen. Aandacht voor condities, aanleg, onderhoud, beplanting en oogsten.
|
|
|---|
Vera’s moestuin - Permacultuur van maand tot maand
In Vera’s moestuin neemt Vera Greutink je van maand tot maand mee in haar eigen permacultuurmoestuin om te laten zien hoe je het hele jaar door, zelfs in de winter, gevarieerd kunt oogsten uit eigen tuin. Gul beschrijft ze haar ervaringen met bekende en minder bekende rassen en variëteiten, en welke het voor welk doeleinde succesvol doen. Ook besteedt ze veel aandacht aan polyculturen (het combineren van groentes, kruiden en bloemen) om efficiënt met je grond om te gaan en je tuin weerbaar te maken.
Ze deelt haar expertise om de oogst te vervroegen en te verlengen. Heldere uitleg over het aanleggen van een aspergebed (lucratief!), het stekken van zoete aardappels, bloemen telen, fruitbomen kiezen, zaden oogsten en de verschillende manieren om je moestuinoogst te bewaren of te verwerken tot eenvoudige smaakvolle gerechten: dit boek barst van de praktijkkennis die je nergens anders zult tegenkomen.
|
|
|
|---|
|
Bomen beter begrijpen
Gids voor praktisch beheer
Over hoe je bomen de juiste zorg heeft, worden nog altijd heel veel regeltjes en trucjes verteld die vaak niet correct zijn. Het rijtje is schier eindeloos. Ze zetten een boomeigenaar op het verkeerde been en in andere gevallen zijn ze hét recept om problemen te creëren. Wie weet hoe bomen groeien, heeft geen regels voor boombeheer nodig. Die weet dan als vanzelf wat kan en niet kan. Bomen beter begrijpen wil deze informatie aanreiken. Kijken hoe bomen groeien, hoe ze (over)leven, hoe ze stormen doorstaan, hoe ze aftakelen en wat dat betekent voor de bomen in onze tuinen, straten, parken en steden. Een boek voor boomeigenaars, boomliefhebbers, professionele groenbeheerders, openbare besturen en ook voor de professionele boomverzorger.
|
|
|---|
Ontwerp je eigen voedselbostuin | Voedselbossen zijn hip, zoveel is zeker. Maar lijkt dat voor jou een onhaalbare droom omdat je ‘maar’ een balkon of een kleine tuin hebt? In het boek Ontwerp je eigen voedselbostuinleer je stap-voor-stap hoe je deze droom toch kan realiseren.
Heb je alleen een terras/balkon dan krijg je advies over de soorten potten, de potgrond, de geschikte planten en hoe je je eigen compost en meststof maakt. Een mini-voedselbos binnen handbereik dus. Beschik je over een lap(je) grond, dan begin je eerst met observatie: welke delen staan in de schaduw, in de zon – hoelang en wanneer?
Een uitgebreide plantenlijst, praktische info over het ontwerp en onderhoud van de planten helpen je een heel eind op weg!
|
|
|
|---|
|
Gezonde voeding uit de natuurlijke moestuin
Over voedzame planten en hoe je ze klaarmaakt
Het 5de boek in de reeks over natuurlijk tuinieren van Frank Anrijs. Misschien een beetje een buitenbeentje maar uiteindelijk een zeer belangrijk onderdeel van je moestuin. Want wat is het kweken van groenten waard als je ze niet goed kan verwerken?
Seizoensgebonden, vegetarisch en simpel koken met de groenten die je zelf kweekt is de basis van het boek. Het boek is echter niet louter een kookboek. Er staat een schat aan informatie in over de planten die groeien in je tuin, over het belang van bloemen, kruiden en een grote diversiteit in je keuken.
|
|
|---|
Zaaiagenda
Complete gids voor zaaien en oogsten in de moestuint standaardwerk voor de moestuin
Hét standaardwerk voor de moestuin
Biedt alle informatie die iedere moestuinder graag wil weten: de vroegste zaai- en laatste teeltmomenten, in hoeverre 'herhaling' nuttig is, of welk groenteras voor welke periode van het jaar het meest geschikt is. Met veel tips en wetenswaardigheden, aandacht voor biologische en historische zaden, vergeten groenten, kleine moestuinen, pot en bak.
|
|
|
|---|
|
Als u deze maandelijkse nieuwsbrief niet meer wilt ontvangen klik dan op: Afmelden |
|
|---|
Permacultuurcentrum Den Haag / Permcultuur Nu!
www.permacultuur.nu info@permacultuur.nu 06-26130464
postadres:
Groot Hertoginnelaan 249, 2517 ET Den Haag
bezoekadres (na afspraak):
Eetbaar Park, ingang Vreeswijkstraat. |
|
De Permacultuur Boeken Collectie
webwinkel voor boeken (Engels en Nederlands) over Permacultuur, Voedselbossen en Transitie beweging
www.permacultuurboeken.nl -
info@permacultuurboeken.nl
|
|
|---|
|
|
